Төрийн томчуудын, толгой баячуудын намтар “Тарваганы арьс зарж, бусад оюутнуудын л адил” гэж эхэлдэг. УИХ-ын гишүүн, толгой баячуудын нэг Б.Чойжилсүрэнгийнх ч мөн адил. Тэгвэл тарваганы арьснаас эхлэлтэй гэх УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн бизнес төрд орсон цагаас нь өргөжсөөр, өдгөө түүний гэр бүлийн болон төрсөн дүүгийнх нь компаниуд 100 хүрч, лицензүүдийнх нь тоо 10 давжээ. Энэ тоонд түүний эхнэрийнх нь ах, дүүгийн компаниуд ороогүй гэдгийг дурдах нь зүйтэй болов уу. Төрд түшилцэхийн хажуугаар татвар төлөгч байж, хувийн болон хамаарал бүхий этгээдүүдийнхээ компанийн тоог 100 хүргэж, эзэмшлийн лицензээ 10 давуулна гэдэг асар их ухаан байлгүй дээ, баяр хүргэх нь зүйтэй юм болов уу.
Тэгвэл УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн хувийнх нь болон хамаарал бүхий этгээдүүдийнх компаниуд, эзэмшдэг лиценз, түүний оролцоотой байж болох зарим томилгоонуудыг танилцуулж байна.
ТӨРИЙН ТҮШЭЭ, ТОЛГОЙ ЭРГЭМ ОЛОН КОМПАНИЙН “ТОЛГОЙЛОГЧ” Б.ЧОЙЖИЛСҮРЭНГИЙН НАМТАР БА БИЗНЕС
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн 1993-1999 оны хооронд ОХУ-д хоёр компанитай байсан. 1999 онд Монгол ирж, хувийн бизнесээ үргэлжлүүлж байгаад 2006 онд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дэд дарга болсон. Хоёр жилийн дараа буюу 2008 онд УИХ-ын гишүүнээр сонгогдож, одоог хүртэл 13 жил гишүүний сэнтийгээс буугаагүй яваа. Түүний намтар ерөөсөө л энэ, дардан бөгөөд товчхон. Харин хэрхэн баяжсан түүхээ ярихдаа, ОХУ-д оюутан байхдаа тарваганы арьс зарж, олсон мөнгөөрөө Орост хоёр, Монголд нэг компани байгуулсан. Орос дахь компаниудаа 2009 онд зарж, Монгол дахь барилгын бизнесээ өргөжүүлэхийн сацуу, уул уурхайн бизнест хөл тавьсан гэж тайлбарладаг. Өөрөөр хэлбэл, Орос дахь компаниа зараад, тэр мөнгөөрөө Монголд байгуулсан компани нь Тост, тосон бумбын нурууны лицензээрээ алдаршсан "Сауд гоби коал транс" ХХК.
УИХ-ын гишүүдээс Б.Чойжилсүрэн шиг “Улсад жилд 30 тэрбумын татвар төлдөг, 3000 хүнийг ажлын байраар хангадаг, 30 компанитай” гэж “аархсан” хүн одоогоор гараагүй байна. Хувьдаа 30 гаруй, төрсөн дүү нь 60 гаруй компанитай байхаар аархахгүй ч гээд яах билээ. Нэмээд Улаанбаатар хотын төв, үнэ цэнтэй газарт сүндэрлэсэн “Хурд”, Хүннү”, “Рапид харш”, “Апартмент кей эйч”, “Нарны хороолол” зэрэг хотхон, хорооллууд, “Новотел” зэрэг үйлчилгээний барилгууд цөм энэ гэр бүлийнх гэхээр аархах ч багадмаар.
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн 2020 оны ХОМ-тээ жилд таван тэрбум төгрөгийн орлоготой, 365 сая төгрөгийн орон сууцтай, хадгаламждаа 456 сая төгрөгтэй, дөрвөн сая төгрөгийн зургаан адуутай гэж мэдүүлжээ. Харин “Хурд Хүнс” ХХК, “Хурд Авто” ХХК, “Хурд групп” ХХК, “Рапид харш” ХХК, “Хаус инвест” ХХК, “Сауд гоби блейк гоулд” ХХК, “Апартмент Кей Эйч” ХХК, “Говь гоё сайхан” ХХК, “Өмнийн гоё говь” ХХК, “Хурд Транс” ХХК, “Хурдпропертийз” ХХК, “Эйжнложистик бридж” ХХК, “Юнайтедтранс групп” ХХК, “Хурд ресурс” ХХК, “Хурд центр” ХХК, “Юнайтед ложистик групп” ХХК, “Хурд стандарт” ХХК, “Хурд майнинг” ХХК, “Хурд капитал” ХХК, “Хурд-Энержи” ХХК, “Нэшнл майнинг групп” ХХК, “Монконс” ХХК, “Беллвью пропертис” ХХК, “Түмэн найрамдал” ХХК, “Хурд юнайтед финанс” ХХК, “Эрхий мэргэн цэцэрлэг” ХХК, “Нэйшнл майнинг лаб” ХХК, “Хаус инвест такс” ХХК, “Кэй Би тауэр пропертис” ХХК ХХК, “Сауд гоби петро ойл транс” ХХК, “Хос гэрэлт авто сервис” ХХК гэсэн 31 компанитай гэж мэдүүлсэн байна. Өдгөө түүний энэ 31 компанийнх нь захирлаар эхнэр Д.Энхгэрэл нь ажиллаж байна.
Нэмээд түүний хүүхдүүд нь хувь, хувьдаа компани байгуулж эхэлсэн бөгөөд охин Ч.Цолмон нь “Цэнхэр гантиг” ХХК, охин Ч.Заяа нь “Рэссол констракшн” ХХК, “Томё кидс клаб хурд”ХХК-тай болжээ.
Сонирхуулахад, Б.Чойжилсүрэнгийн зарим компаниуд “Улаанбаатар, Хан-Уул, 15-р хороо, Рапид харш, Хурд оффисын байр, 501 тоот” гэх хаяг дээр бүртгэлтэй байдаг. Тэгвэл энэ хаяг дээр “Гоби ресурс хилл” ХХК, “Урбан лэнд” ХХК, гадаадын хөрөнгө оруулалттай “Жэ Жиан Жү Шин Лиэн Хэ Групп” ХХК тус тус бүртгэлтэй байна. Мөн Б.Чойжилсүрэнгийн 2011 оны ХОМ-тээ дурдаж байсан “Талын шонхор” ХХК, “Урбан лэнд” ХХК-иудыг В.Мөнхжаргал гэгч залуу эзэмшдэг бөгөөд үүнээс гадна гурван ч компанитай ажээ.
МУУ НЭРТЭЙ, ЛУУ ДАНСТАЙ Б.БАЛДОРЖ 64 КОМПАНИТАЙ
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн төрсөн дүү Б.Балдорж муу нэрээрээ эчнээ танил. МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаярыг “Ална, тамд илгээчихээд баяраа тэмдэглэнэ” гэж сүрдүүлсэн хэмээн хэвлэлийнхний бай болж явсан нөхөр. Тэгвэл Баттогтохын Балдорж хувьдаа 64 компанитай ажээ. Тухайлбал, “Рапид жигүүр” ХХК, “Рапид-Очир” ХХК, “Рапид-Сувд” ХХК, “Рапид хан” ХХК, “Рапид-Оч” ХХК, “Рапид суурь” ХХК, “Рапид-Ертөнц” ХХК, “Рапид-Бадрах” ХХК, “Рапид хүч” ХХК, “Рапид түшиг” ХХК, “Рапид-Олз” ХХК, “Рапид дэвшил” ХХК, “Рапид тэнгэр” ХХК, “Рапид-Өргөө” ХХК, “Рапид баяжих” ХХК, “Рапид хүдэр” ХХК, “Рапид мөнх” ХХК, “Рапид цацрах” ХХК, “Рапид-Алтай” ХХК, “Рапид-Орд” ХХК, “Рапид сонор” ХХК, “Рапид баялаг” ХХК, “Рапид-Оюу” ХХК, “Рапид хөгжил” ХХК, “Рапид-Алт” ХХК, “Рапид дэлгэрэх” ХХК, “Рапид цацал” ХХК, “Рапид-Анар” ХХК, “Рапид сондор” ХХК, “Си Өү Эй Эл” ХХК, “Нонферрос металл майнин” ХХК, “Олон ихт баян” ХХК, “Хаус-Интернэшнл” ХХК, “Хаус-Импекс” ХХК, “Хаус групп” ХХК, “Би Би девелопмент хотел” ХХК, “Би Вай Эйч” ХХК, “Хурд тайр” ХХК, “Хурд вест” ХХК, “Хурдан хөгжил” ХХК, “Хурд түшиг” ХХК, “Хурд данлоп” ХХК, “Хурд сэтгэлгээ” ХХК, “Хурд цамхаг” ХХК, “Хурд кумхо” ХХК, “Хурд милк” ХХК, “Хурд зууч” ХХК, “Хурд баталгаа” ХХК, “Хурд-Илч” ХХК, “Хурд гранд” ХХК, “Хурд линк” ХХК, “Хурд толь” ХХК, “Хурд кама” ХХК, “Хурд интернэшнл” ХХК, “Хурд-Ойл” ХХК, “Хурд-Эрхэс” ХХК, “Хурд-Эв” ХХК, “Хурд батерей” ХХК, “Хурд өргөө” ХХК, “Рапид-Илч” ХХК, “Рапид-Өрнөх” ХХК, “Би вай эйч” ХХК гэх компаниуд түүнийх аж.
Б.Балдоржийн энэ компаниуд барилга, уул уурхай, гадаад худалдаа, тээвэр, зочид буудлын үйлчилгээ үзүүлдэг. Жишээ нь, “Би Би девелопмент хотел” ХХК буюу “Новотел” зочид буудал нь тансаг зэрэглэлийн зочид буудлуудын тоонд багтахаас гадна, төрийн байгууллагууд энэ зочид буудалд төлбөр төлж элдэв уулзалт, семинар, хурал зөвлөгөөн зохион байгуулахаас гадна гадна, дотнын хүндэт зочдыг татвар төлөгчдийн мөнгөөр байрлуулдаг талтай. 2019 онд Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам “Торгоны зам” олон улсын авто уралдааныг зохион байгуулахдаа 160 хүнийг хоёр хоног байрлуулах, 300 хүнийг хоёр удаа хооллох зардалд “Новотел” зочид буудалд 173 сая төгрөг төлсөн нь шүүмжлүүлээд өнгөрч байв.
АХ, ДҮҮ ХОЁРЫН АШИГТ МАЛТМАЛЫН 11 ЛИЦЕНЗ
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн, түүний төрсөн дүү Б.Балдорж нар ашигт малтмалын хайгуул, олборлолтын 11 лицензтэй.
Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн “Сауд гоби блейк гоулд” ХХК нь Хэнтий аймагт 651.27 га Хүүш-XV-014105, Өмнөговь аймагт 1475.42 га бүхий Хараат уул-XV-012957, 4552.67 га бүхий Асарын шанд-XV-012956 гэх гурван хайгуулын лицензтэй ажээ.
Харин Б.Балдоржийн “Си Өү Эй Эл” ХХК нь ашигт малтмал ашиглалтын 2041 оны зургадугаар сарын 28-ныг хүртэлх зөвшөөрөлтэй. Хайгуулын Дорноговь-4 XV-016866 лиценз, ашиглалтын Дорноговь-4 MV-016865 лицензтэй байна. Мөн “Би Вай Эйч” ХХК нь Сүхбаатар аймагт Шохойт-1 MV-017577, MV-017456 гэх ашиглалтын хоёр лицензтэй. “Нонферрос металл майнин” ХХК нь Сүхбаатар аймагт ашиглалтын Өгөөмөр толгой-MV-0175248, Салхитын бор толгой-MV-017373 гэх ашиглалтын хоёр лицензтэй. “Олон ихт баян” ХХК нь Дорноговь аймагт хайгуулын Худагт-XV-020816 лиценз, ашиглалтын Хар тал-MV-021248 лицензтэй байна.
ТҮҮНИЙ ОРОЛЦООТОЙ БАЙЖ БОЛЗОШГҮЙ ТОМИЛГООНУУД БУЮУ ХАМААРАЛ БҮХИЙ ЭТГЭЭДҮҮДИЙНХ НЬ АЛБАН ТУШААЛ
Сонирхолтой байх болов уу, гэсэн үүднээс УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн эхнэр Д.Энхгэрэл ах дүү нарынх нь албан тушаалыг судалж үзлээ.
Тэгтэл Д.Энхгэрэлийн талынхан цөм төрийн албан тушаал хашиж байгаа ажээ. Тухайлбал, Д.Энхсайхан “Ховд дулааны станц” ТӨХК-ийн захирлаар томилогдсон, “Дельта эс” ХХК, “Санаачлагч залуус” ТББ-тай. Мөн Д.Энхтунгалаг нь ГЕГ-ын Улс хоорондын шуудан илгээмжийн гаалийн газрын орлогч даргаар томилогджээ. Тэрбээр орлогч даргаар томилогдохдоо буюу 2017 оны ХОМ-тээ жилд 323 сая төгрөгийн орлоготой, 300 саяын орон сууцтай, 281 сая төгрөгийн хадгаламжтай гэж мэдүүлж байжээ. Тэгвэл 2020 онд жилд 79 сая төгрөгийн орлоготой, 60 сая төгрөгийн орон сууцтай, 437 сая төгрөгийн хадгаламжтай гэж мэдүүлсэн байна.Товчхондоо төрийн албан хаагчийн ХОМ ямар байх ёстойг суралцаж байгаа харагдана. Мөн Д.Соёлмаа нь Улаанбаатар хот дахь гаалийн газрын улсын байцаагчаар ажилладаг ажээ.
Түүнчлэн УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн худ Б.Баясгалан төрийн мэдлийн “Эрдэнэс Монгол” ХК-ийн охин компани болох “Эрдэнэс ассет менежмент” ХХК-ийн ТУЗ-ийн гишүүнээр томилогджээ.
БРАВО, УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэнгийн хамааралтай компани 100 хүрч, лиценз нь 10 давжээ |
|