Цэргийн гавьяаны одонт, Хилийн цэргийн 0131 дүгээр ангид Дундговь аймгийн Эрдэнэдалай сумаас Нанзадын Болд нь 1985 онд гурван жилийн хугацаат цэргийн алба хаахаар татагдсан байлдагч Н.Болдын дүүдээ бичсэн захидлыг Хилийн цэргийн албан хаагчид 37 жилийн дараа олжээ.

    Тодруулбал, байлдагч Н.Болд төрсөн дүү болох Н.Долгоржавт 1986 оны тавдугаар дугаар сарын 27-ны өдөр бичиж байсан захиаг цэргийн гал зуух засварлах явцад барилгын хананаас олж, захианы эзэнд хүлээлгэн өгсөн байна.

ЦЭРГИЙН БИЧСЭН ЗАХИДЛЫГ БҮРЭН ЭРХЭЭР НЬ ХҮРГЭЖ БАЙНА.

    Сайн байна уу? Эрхэм хайрт дүү нарынхаа хичээл сургуульд нь өндөр амжилт хүсэн ерөөн мэндчилье. Та нарын бие сайн биз дээ? Миний бие сайн. Хугацаат цэргийнхээ албыг алдаа дутагдалгүй сайн хааж байна. Өмнөговь аймгаар онцын сонин юмгүй цаг агаар нь дулаахан байна. Нутгаар цаг агаар ямар байна. Долгорханд, Энхбат хоёр ямар гарсан бэ? Та хоёрын шалгалт хэзээ эхлэх гэж байна. Хичээлдээ онц сайн байгаарай. Хөдөө гэрээс чинь захиа ирж байна уу? Аав ээжийн бие сайн уу? ахдаа захиа их бичиж байгаарай. Ах нь дүүгээсээ захиа их харсан шүү. Хариу хүсье. За өөр зүйлгүй БАКА

1986 он 05 дугаар сарын 27

(Хаяг: Дундговь аймаг Эрдэнэдалай сум, 10 жилийн дунд сургуулийн 7а ангийн сурагч Н.Долгоржавт ах Н.Болдоос) гэж бичжээ.

Бид захидлын эзэн болох Н.Болдын дүү Н.Долгоржавтай холбогдож, сэтгэгдлийг нь хуваалцлаа. Тэрбээр Дундговь аймгийн Луус сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн захирлаар ажилладаг ажээ.

-Танд хаягласан ахынх нь захидал олджээ. Захидлаа хүлээн авсан уу, та?

      -Өчигдөр ахынхаа 37 жилийн өмнө бичсэн захидлыг албаныхнаас хүлээж авлаа. Миний ах гурван жилийн өвчний улмаас бурхан болсон. Ахтайгаа уулзсан юм шиг баярлаж, догдолж, огшиж хүлээн авлаа. Биднийг хайгаад, ахын минь бичсэн захидлыг хүргэж ирсэн хүмүүст талархаж байна. Миний ахын бичгийн хэв, бидэнд санаа зовдог үг, хэл нь яг мөн байна лээ.

-Ахаас тань хэр олон захиа ирж байсан бэ. Олон жилийн дараа олдсон захидал цэргийн ангиасаа гараагүй болж таарах нь?

     -Тийм бололтой. Миний ах гурван жилийн цэргийн алба хаасан. Ахын минь бичсэн энэ захидал бидэнд ирж байгаагүй. Тэгэхээр ах минь явуулаагүй гэсэн үг. Эсвэл албаныханд өгөөд явуулж амжаагүй ч байж мэдэх юм. Ахын бичсэн цаг хугацаагаар хөөвөл тэр үед аавын минь бие тааруу, бидний шалгалт шүүлэг эхэлсэн цаг хугацаа байна лээ. Тйим учраас бид захидал бичээгүй удсан байх. Ах захидлаа “Та хоёрын шалгалт хэзээ эхлэх гэж байна” гэж эхлүүлсэн байгаа биз. Би ихэр юм.Тэгээд биднийг асууж, дээрээс нь хоёр дүүгийнхээ хичээл номыг асуусан байна лээ. Ер нь ахаас олон захиа ирж байсан. Бид ч ялгаагүй захиа бичиж, аав, ээжийнхээ үгийг дамжуулдаг байлаа. Тэр үед элэг бүтэн сайхан байжээ. Хамгийн жаргалтай, гэгээн үе минь бодогдоод сэтгэл хөвөлзөж байна.

-Ах тань чөлөөгөөр ирдэг байсан уу?

        -Үгүй ээ, тэр үед цаг хэцүү байлаа шүү дээ. Аавынхаа амьдад ч ирж амжаагүй. Түүндээ их харамсаж явдаг байсан. Бие нь тааруу байхад ирж уулзах боломж байгаагүй. Тэгээд аавын буяны ажлаар чөлөөгөөр ирсэн. Миний ах чинь айлын хоёр дахь хүү. Бид эхээс наймуулаа байсан. Аав, ахыгаа алдсан бид өнөөдөр захидлыг нь уншаад уулзсан юм шиг санагдаж, баярлаж байна шүү. Захидлыг нь дуусгамааргүй, уншаад л баймаар байлаа. Тэр үед боломж байхгүй байсан учраас ахдаа захиа бичиж чадаагүй байх. Ахынхаа захиаг уншсан чинь “Ахдаа хурдан хурдан захидал бичиж байхгүй яав даа. Биднээс их захидал хүлээжээ” гэж харамсах сэтгэл төрж байна.

-Цэргийн албанаас ирээд нутагтаа амьдарсан уу, ах тань?

     -Тийм ээ, миний ах Дундговь аймагтаа хувиараа ажиллаж, хөдөлмөрлөж, хөдөө аж ахуйн салбарт насаараа зүтгэсэн. Хоёр хүүхэдтэй, хүү, охин хоёр нь их сайн яваа. Эхнэр нь аймагтаа бий. Тэд минь ч гэсэн аавынхаа захидлыг сонсоод их баярлаж байна лээ. Та хэд санаж байвал миний ахын охин Б.Адъяа төрийн жинхэнэ албан хаагчийн шалгалтад улсын хэмжээнд анх удаагаа 100 хувийн гүйцэтгэлтэй өгсөн хоёр хүний нэг нь болж байсан. Тэгээд Дундговь аймгийнхаа захиргаанд гадаад харилцааны мэргэжилтнээр ажилладаг. Одоо БНСУ-д мэргэжил дээшлүүлэхээр явсан.

-Баярлалаа, та бүхэнд аз жаргал хүсье.

      -Баярлалаа.

Захидлын эзэн болох Н.Болдын охин Б.Адъяагийн ярилцлагыг энд дарж уншаарай. Тэрбээр төрийн албаны шалгалтад тэнцээд манай сайтад аавынхаа тухай ингэж ярьж байсан юм. https://ergelt.mn/news/135/single/2417