ЁС ЗҮЙН ДЭД ХОРООНЫ ДАРГА Б.БАТ-ЭРДЭНЭ ТА Н.ГАНИБАЛ, Ш,АДЬШАА ТЭРГҮҮТЭЙ ЧУУЛГАНЫ ТАНХИМД СОГТУУРХАГЧДАДАА ХАРИУЦЛАГА ТООЦНО УУ

Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ огцрохыг сөрөг хүчнийхэн ч, эрх баригч намынхан ч “согтуу” хэлэлцэж, шийдсэнийг мартаагүй биз дээ. Монгол төрийн шүншиг, хийморь, бодлого, эрх мэдлийг “атгасан” эрхэм гишүүд Саарал ордонд архидан, согтуураад зогсохгүй, гөлөмцүү нүд, зажилсан хэлээр олны өмнө “цэцэрхэх” явдал дахин давтагдсан нь энэ. Давтагдсан гэхээр өмнө нь удаа дараа ийм ёс зүйгүй үйлдэл тэнд болж байсан, өнөөг хүртэл таслан зогсоож чадаагүй гэсэн үг гэдгийг уншигчид андахгүй ойлгох биз дээ. Гэхдээ энэ удаагийнх бүр арай дэндүү байлаа. Учир нь, коронавирусийн аюул заналхийлсан энэ эвгүй цаг үед Засгийн газраа огцруулах асуудлыг тэдний олонх нь шал согтуу хэлэлцэж, бүр дэмжлээ. Энэ бол тэд үргэлжлүүлэн ард иргэдийг төлөөлж, төр удирдах нь битгий хэл Төрийн ордны босгоор дахин хэзээ ч давуулахгүй болгоход хангалттай шалтгаан болох ёс зүйн том алдаа. 

Энэ удаад Чуулганы танхимаас согтуу “элийрсэн” ёс зүйгүй гишүүдийг цохон нэрлэе. Тодруулбал, УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нэлээд халамцуу “Шүүмжлэлтэй байрнаас үг хэлээд тэрэн дээрээ илүү тодорсон байр суурийг эзлээсэй гэж бодсон юм. Одоо би тийм учраас би үгээ хэлэхээ болилоо. Та нар сайн магт” гээд микрофоноо түлхсэн.

Харин УИХ-ын гишүүн Н.Ганибал “Миний эргэн тойронд байгаа Монгол Ардын намын гишүүд маань бас машид их баясгалантай байна. Ер нь зүгээр маш сайхан үсээ гельдсэн хихи, эмэгтэйчүүд нь бас үсээ сайхан янзалчихсан салбар салбарынхаа асуудлыг уран цэцнээр ярьж, дараагийн Засгийн газарт сайд болох гэсэн хүсэлтэй байгаа нь харагдаж байна” хэмээн согтуурхахад нь УИХ-ын дарга Г.Занданшатар “Энэ чинь одоо” хэмээн уулга алдаж, үгээ залгиад, араас нь түүний микрофоныг нь хаасан билээ.

 Мөн УИХ-ын гишүүн Ш.Адьшаа “Улс төр гэж ийм байдаг юм уу, эсвэл Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх жудаггүй хүн юм уу, би гайхаж байна” хэмээн ээрч муурах нь тэр. Ийн ээрч, дультрахыг нь Г.Занданшатар анзаарснаар микрофоныг нь хааснаар тэр илүү “агсамнаж” чадаагүй билээ.

Эндээс хурал даргалагч танхим дахь гишүүдээ харж байгаад арай гайгүйгээр нь санал хэлүүлж, дөнгүүрүүдээр нь нүүр тахалж байгаад хурал дуусгасныг олон түмэн цэнхэр дэлгэцээрээ харж суусан билээ. Тэдний энэ мэт увайгүй, ёс зүйгүй үйлдэл Төрийн ордонд амиа алдахад хүртэл хүргэдэг жишээ манайд бий. Тухайлбал, 2018 онд УИХ-ын гишүүн асан Г.Батхүү Төрийн ордонд архидан согтуурч байхдаа амиа алдаж байлаа. Түүнчлэн 2016 онд УИХ-ын гишүүн Л.Эрдэнэчимэг Тамхины эсрэг тухай хууль санаачилсан. Гэвч тэрбээр УИХ-ын нэр бүхий гишүүдийн хамт Төрийн ордонд архидаж суухдаа тамхи баагиулан “Архи, тамхи, секс гурав бол хүний амьдралд байх ёстой бүх юм. Тийм учраас би үүнийг санаачилсан юм" хэмээн согтруурхаж байгаа дүрс бичлэг нь олон нийтэд цацагдаж байсан билээ. Мөн 2014 онд УИХ-ын гишүүн асан Н.Батбаяр “Чи хэн юм бэ. Ардчилсан намын засгийг унагачихаад улс орныг удирдаж байгаа гэвэл үгүй шүү” хэмээн зандарсан удаатай. Харин намын дарга хариуд нь З.Энхболд “Н.Батбаяраа чи согтуу байна, харьж амар” гэж байв. Энэ бол зөвхөн бидний мэдэж буй баримт. Энэ бол наад захын хэдхэн жишээ билээ. 

Уг нь Төрийн ордны тухай хуулийн “11.2.4-д Төрийн ордон, түүний нутаг дэвсгэрт согтуугаар нэвтрэх, төрийн ёслолын чанартай арга хэмжээнээс бусад тохиолдолд согтууруулах ундаа хэрэглэхийг хориглоно” хэмээн заасан байдаг.

Мөн УИХ-ын дарга Г.Занданшатар “2019 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс төрийн байгууллагын ажлын байранд согтууруулах ундаа нэвтрүүлэх, хадгалах, хэрэглэхийг хатуу хориглож, нэвтрүүлэхийг завдсан тохиолдолд сахилгын хариуцлага тооцож, хадгалж, хэрэглэсэн нь тогтоогдвол ажлаас шууд халах шийтгэл ногдуулахаар болж байна. “Үүний хэрэгжилтийн үлгэр жишээ Төрийн ордноос эхэлнэ хэмээн сүр дуулиантай мэдэгдэж байв”. Үүнээс хойш хэчнээн гишүүн Төрийн ордны индэрээс согтуу үг хэлж байсныг тоолоод ч барахгүй биз. Төрийн ордонд УИХ-ын гишүүд архидан согтуурдаг нь хэвээр, тэдэнд хууль үйлчилдэггүй нь  өнгөрсөн пүрэв гарагийн УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар батлагдлаа.

Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон иргэний жолоо барих эрхийг бүтэн жилээр хасдаг атлаа Монгол төрийг согтуугаар “жолоодсон” гишүүдэд ядаж ёс зүйн хариуцлага тооцохгүй “эвийлсээр”, “шарыг нь тайлж өгсөөр” байх уу.  

Ёс зүйн дэд хороо нь парламентын гишүүнийг ёс зүйн зөрчил гаргахаас сэргийлэх цаашлаад улс орны хэмжээнд парламентад итгэх итгэлийг хангах  зорилготой. Тиймээс Ёс зүйн дэд хорооны дарга Б.Бат-Эрдэнэ та үүрэгт ажлаа хийж, чуулганы индэрээс согтуу хөлчүү үг чулуудагсдадаа хариуцлага тооцно уу.