• Өнөөдөр 2024-04-26

"Унтаа" улс төр маргааш сэрнэ

2021-01-02,   891

   Бид яг одоо УИХ, орон нутгийн сонгуулийн жилийн төгсгөл, Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жилийн эхлэл цэг дээр зогсож байна. Өнөөдөр бол дөрвөн жилд нэг удаа тохиодог сонгуулийн шилжилтийн мөчлөг. Магадгүй ганцхан өнөөдөр л улс даяараа улирч буй УИХ-ын сонгуулийн жилийн тухай, учран золгох гэж буй Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жилийн тухай бодохгүйгээр, ярилцахгүйгээр өнгөрүүлдэг байх. Монгол Улсыг усанд сэлэлтийн тамирчин гэж төсөөлвөл өнөөдөр бол уснаас толгойгоо цухуйлгаад гүн амьсгаа аваад буцаад шумбах тэр агшин гэх юм уу даа. Эсвэл дайны үетэй зүйрлэвэл “ганц өдөр гал зогсоох” тохиролцоо хийсэн юм шиг, тийм нам гүм өдөр. 
 
Эргээд нэг харвал, 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн жил хүлээлтээс доогуур, уйтгартай, унтаа байлаа. Жишээ нь, энэ сонгуулийн жил "АН, МАН хоёр ёстой л ана мана, ач тач тулалдах байх, булхай луйвар гаарч, гайгаар аль нэг намын байр нь битгий л шатаасай, ард түмэн ууртай жагсагчид болж хувирахгүй л байгаасай" гэх мэтээр адал явдалт төсөөлөлтэй хүлээж байсан. Гэтэл АН гар буутай", МАН их буутай тулаанд орсон байж таарч, хүч тэнцвэргүй, харьцангуй тулаан болов. Сонгуулийн үр дүн улаан хавтгай дээр цэнхэр будаг хэдхэн дусаасан мэт гарах нь тэр. 
 
"Сонгууль ч яахав ингээд дуусдаг юм байж, нэгэнт УИХ-д олонх болсон МАН-ын 62 гишүүний эсрэг АН-ын 11 гишүүн хэрхэн тэмцэлдэх бол, хүчтэй сөрөг хүчин байх болов уу" гэж бас л хүлээсэн. Харамсалтай нь,  АН-ын гишүүд УИХ-д "айлын тавиул хүүхдүүд" шиг чимээгүйхэн суусаар, олонх болсон МАН-ын гишүүд намын даргыгаа аялдан дагалдсаар 2020 оны сонгуулийн жилийг хааж байна. Харин хаа очиж “ХҮН”-ын “Алаг нүдэн” Т.Доржханд, Бие даагч “Хонгил” Н.Алтанхуяг нар сөрөг хүчний үүрэг гүйцэтгэлээ. 
 
Хэрвээ анхнаасаа сонгуулиар АН, МАН хоёр улаан, цэнхрээрээ тэгш алагласан бол, ядаж АН-ын гишүүд УИХ-д олигтойхон сөрөг хүчин болоод, эрх баригч намынхаа эсрэг даацтайхан үг дуугарсан сан бол 2020 оны сонгуулийн жил сонирхолтой л байх байсан биз. Тийм байж чадаагүй учраас улс төр Ц.Нямдорж, Л.Гүндалай хоёрын үеийнх шиг сонирхолтой байхаа больжээ гэж ард түмэн гонсгор байх шиг. 

Өмнөх сонгуулийн жилүүдэд нэр дэвшигчид нь ширээн дээрээ 50 сая төгрөг өрчихсөн “Май энэ мөнгөө ав” гэж өрсөлдөгчөө хандаж хэвлэлийн хурал хийгээд л, санал тоолох хар машин хонон өнжин гацаад л, намуудын байрны наагуур, цаагуур “халамцуу” жагсагч нар үймээд л, төр нь иргэнийхээ өөдөөс буу шагайгаад л, 60 тэрбумаар төрийг эрхийг авна гэж хуйвалдаад л, шинээр сонгогдсон гишүүд нь баруун, солгойгүй төсвийн мөнгө идээд л, томилогдсон сайд нар нь яамныхаа цэвэрлэгчээс газрын дарга хүртэл бүгдийг нь солиод л, ер нь их “галзуу” зүйлсүүд өрнөдөг байж. Харьцуулбал энэ сонгуулийн жил ихээхэн “унтаа” өрнөлөө. 

Харин ирээдүйг харвал, маргаашнаас “унтаа” улс төр нойрноосоо сэрнэ гэх хүлээлт нийгэмд байна. Цаг тоолол “2021 оны...” гэж явж эхлэх тэр мөчөөс Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тэмцэл улс төрийн нам, бүлэг фракц, хувь улстөрчдийн хооронд өрнөж эхэлнэ. Товчхондоо Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жил УИХ-ын сонгуулийн жилээс илүү сонирхолтой өрнөх байх. Учир нь Ардчилсан намын хувьд Ерөнхийлөгчийн сонгууль бол алдагдсан нэр хүндээ олж авах эцсийн боломж нь. Ялалт байгуулж байж 2024 он хүртэл хүчтэй оршин тогтнож чадна. Харин Монгол ардын намын хувьд үнэхээр үнэмлэхүй ялагч мөн үү, биш үү гэдгээ Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар батлан харуулах ёстой. 

   Том зургаар нь харвал хүч тэнцвэргүй тулаанд ялагдал хүлээж, амьтай голтой 2021 онтой золгож байгаа АН ирэх таван сар гаруйхны дотор бүрэн тэнхрээд,  дахин том тулаанд орход бэлэн болж чадах уу, коронавирусийн цар тахалтай тэмцэж байгаа эрх баригч МАН ямар ч алдаа гаргалгүйгээр, одоо байгаа нэр хүндээ ирэх таван сар гаруй хугацаанд алдалгүй хадгалж, ялалтаа бататгаж чадах болов уу гэх том сорилтууд аль алинд нь байна. 
 

Цаашлаад Ерөнхийлөгчийн сонгууль ойртох тусам хоёр том нам нэг нэгнийхээ сул тал, эмзэг цэг рүү цохилт хийж эхэлнэ. Товчхондоо ирэх онд Ардчилсан нам “Эрдэнэт үйлдвэр” лүү, Монгол ардын нам “Төмөр зам” руу дайрч эхлэх болов уу. Тухайлбал, цар тахлын энэ үед хамгийн өндөр рейтингтэй яваа улстөрч бол Ерөнхий сайд, МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх. Түүнийг Ерөнхийлөгч болох хамгийн өндөр магадлалтай гэж зарим судлаачид үзэж буй. Энэ хүнд цаг үед түүний рейтингээ өсгөх гол түшиц нь “Эрдэнэт үйлдвэр” болоод буй. Гэхдээ Ерөнхийлөгчийн сонгуулиас өмнө “Эрдэнэт үйлдвэр”-ээс ямар нэг ноцтой “но” задарвал тэр дороо л Л.Хүрэлсүхийн эмзэг цэг нь болж хувирна гэсэн үг. МАН-аас У.Хүрэлсүхээс өөр хүн нэр дэвшсэн ч төдийлөн ялгаагүй. 

 
Харин Ардчилсан намаас Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг өөрөө нэр дэвших эрхтэй, эрхгүй асуудал дээр хуульчид янз бүрээр тайлбарлаж буй. Гэхдээ тэр өөрөө дэвшээгүй ч бай түүний хүн нэр дэвшиж, түүний зохиолоор өрсөлдөх нь бараг л тодорхой асуудал гэх. Учир нь Ардчилсан намыг өөртөө авах ажиллагааг эрчимтэй явуулж буй түүнийг ирэх Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн бэлтгэл хангаж байна гэж олон нийт харж байгаа. Өөрөө өрсөлдөхгүй юм бол, эсвэл өөрийнхөө хүнийг өрсөлдүүлэхгүй юм бол Ардчилсан намыг өөртөө авах гэж алалцахын хэрэг юу билээ. Тус намаас хэн ч нэр дэвшсэн байлаа "Төмөр зам"-ын асуудалтай орооцолдож л таарна. Энэ мэтээр ирэх 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жил сонирхолтой, “гал гарсан” үйл явдлуудтай өрнөнө гэж олон нийт хүлээж байна.
 
Монголчууд бид гаднаа “эвтэй байхдаа хүчтэй” гэх зарчимтай мэт атлаа дотроо улс төрийг үргэлж л гал гарсан, өрсөлдсөн, өөр хоорондоо уралцсан, улаа шагайлцсан байгаасай гэх адын зүйл хүсдэг юм шиг байгаа юм. Магадгүй тэд уралцаж, улаа шагайлцаж байж ард түмэн бид сайн мууг нь дэнсэлж, бузар булайг нь мэддэг болхоор ч тэр байх. Бас тэд өрсөлдөж, өөр бусдаасаа түрүүлж ард түмэнд таалагдахын хүсэх тусам ард түмэн бидэнд наалдацтай ажил хийгддэг болхоор тэр байх л даа. 
 
Хэдхэн цагийн дараа 2021 он гарах гэж байна. Дахиад хэлхэд өнөөдрөөр улс төрийн нам гүм, “унтаа”, уйтгартай амьдрал эцэс болно. Учир нь маргааш Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жил албан ёсоор эхэлнэ.  
 

"Унтаа" улс төр маргааш сэрнэ
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 1
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2021-01-02 23:22:18
    Зочин: Убтз-г эрдэнэт үйлдвэрт худалдвал маф үүснэ
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188