Коммунист төлөвшилтэй офицер, коллежийн багш, крандуулж дэвшсэн галч гурав маань дэлхийд дэндүү жижигдэж байна даа, өөрөөр бол МАН. Магад, дэлхий гэх тэдэнд дэндүү томдох байх, хоёр хөршийн хэмжээнд ярихад л хаягдаж, гологдож, жижигдэнэ. Ерөөс МАН мандсан таван жил манайхыг тоодог улс гэж байхаа болилоо. Хэл ус, боловсрол маруухан, мань хэддээ л манлайлагч дүртэй болохоос тив, дэлхийтэй харьцуулаад үзэхээр тэдэн шиг жижигхэн удирдагчид алга. Хамгийн наад захын жишээ нь, хоёр хөршийн хэн хэн нь хэнээтэй гурвыг маань голоод, хаалгаа хав түгжчихээд тайлдаггүй. Хөөрхий иргэд бид л голд нь хаданд хавчуулагдсан халиуны зулзага шиг хаашаа ч үгүй гацчихаад байгаадаа бачимдаж, бор хоногуудын туулж байна.
Хэтэрхий жижигдэж байгааг нь илтгэх хэдхэн жишээ дурдъя. Ерөнхий сайдын ам, ажлыг харж, хилийн шугамын цаана хоёр сар гаруй “хоригдсон” чингэлгүүдээ хэзээ оруулж ирэхийг нь хүлээгээд бухын доодхыг харж үнэг турж үхэх гэгч болж байна. Хятад арай гэж хилээ нээх аядахад тэнд хоёр сар гаруй таг зогссоноос болж тас хөлдсөн ачааны тэрэгнүүд нь асдаггүй, тэднийгээ халаасаар байтал буцаагаад “хаачихсан”, ичмээр шүү. Өчигдөр л гэхэд дүүрэн ачаатай шаланзыг чирч гулдарсаар, түрж түшсээр оруулж ирж байгааг харсан байх. Хятад сарнаас шороо зөөж судлаад, Америк Ангараг руу аялал зохион байгуулахаар ярьж байхад манай төр харин энүүхэн Эрээн боомтод гацсан хэдэн чингэлгээ яаж оруулж ирэхээ бодож гашлаад сууж байдаг. Тэгсэн мөртлөө ойрын жилүүдэд транзит улс болно, хөрш улсууддаа эрчим хүч нийлүүлдэг болно гээд л ярьж яваа. Ядаж Эрээнд гацсан чингэлгүүдээ оруулаад ирчихвэл нь "Энэ хүн чинь харин овоо юм хийж чадах хүн үү дээ" гэсэн итгэл төрөх гээд байдаг.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх хойд хөршийг зорьж, “Хоёр орны найрамдалт харилцаа” гэж улиг болтол ярьж яваад ирсний дараа “Селфичид ирээд буцлаа” гэж шоолцгоов. Найрамдалт харилцаатай ах дүүс хэвээрээ юм бол наргиа наадам хийж биднийг шоглохгүй л байсан биз. Чухамдаа хаяа түшсэн, хараат орон л гэж харахаас биш хөгжиж яваа, хүчирхэгжих орон гэж харахгүй байгаа нь илт байна, тэд биднийг.
Түүнчлэн Тусгаар тогтносон баярт өдрөөр маань Орос дарга хүүхэн хүрч ирж, манай төрийнхнийг баахан бөхөлзүүлээд буцахдаа “Шатахуунаа цаашид ч манайхаас ав, усан цахилгаан станц мэтийг ярихаа боль, угаасаа манайх зөвшөөрөхгүй” гэж захиргаадчихаад явсан. Бас л жилийн л өмнөхөн дөө, Хятадын Засгийн газрын тэргүүн манайд айлчлах болж, ирэхийнх нь өмнөх өдөр тэднийхээс манайд суудаг элчин нь “Хятад улс үнэндээ танайхаас нүүрс авмааргүй байгаа ч хаяа залгасан хөрш гэдгээ бодоод л жаахныг авч байгаа” гэж даапаалсан.
Энэ мэтээр хоёр хөршдөө тоогдож чадахгүй, тоглоом наргиан нь болж, төрийн тэргүүнүүдэд нь биш хурган дарга нарт нь улсаараа хага базуулж байж тив алгасан том гүрнүүдэд тоогдоно гэж байхгүй л дээ. Хоёр хөрштэйгөө ч хэл амаа ололцож, хил гаалиа нээлгэж чадахгүй байж МАН-ынхан мань хэддээ аархууг нь яана.
МАН-ын мань хэддээ аархсан хэдэн жишээг нь дурдъя.
Намын Их хурлаа нижгэр хийж, дэлхийг удирдагчдыг томилж байгаа дайны сүрийг үзүүлж аархав. Намын хурлынх нь гял цалыг, цугласан дарга нарынх нь ганган дэгжинийг ярих юм биш. Гэр хорооллын гудамжинд хүүхдүүд хөл нүцгэн дүн өвлийг туулж байхад гял цал, гоё ганган дарга нартай байх даанч ичмээр. Улсын төсвийг урьд хожид байгаагүйгээр 18 их наяд төгрөгийн зардалтай баталж, УИХ-ын гишүүдийн амыг хааж аархав. Тойрогтоо тэрбумаар мөнгө цохуулсан түшээд кноп дарж, гар өргөх л үүрэгтэй “робот” болчихож байгаа нь тэр. Хэл ам гаргавал хоолноосоо салахаа мэдэж байгаа тэд эрх баригч намыг шүүмжлэх “тэнэг” алхам хийхгүй. Ийм байхад, түүхий нүүрсээ хил давуулж чадахгүйд хүрээд сууж байж төсвийн алдагдлаа яаж нөхөөд, орлогоо яаж цуглуулахаар тооцсоныг хэн ч асуухгүй нь ойлгомжтой.
"Аж ахуйн нэгжүүдээ дэмжих 10 их наядын хөтөлбөр хэрэгжүүлж байна" гэж аархаад он давах нь. Аж ахуйн нэгжүүд үнэхээр л дэмжигдээд ажлын байраа нэмээд, ард түмний амьдрал дээшлээд байна уу гэхээр үгүй, амьдрал уруу дорой, ундны усаа ч зээлээр авч байна. Хүнсний дэлгүүрийн өрийн хар дэвтрүүд боть роман болтлоо зузаарч, өлөн нойтон амьдрал хавтгайрч гүйцлээ. Тог цахилгаан, ус дулааныг чинь төр дааж байна, тахин шүт гэж аархаад жил тойрох нь. Төгрөгийн ханш унаж, төлбөрийн чадвар нь буурсаар, тог, цахилгаанд төлөх байсан мөнгө нь талхны үнэтэй л дүйж байхад тэглэсэн тэглээгүй ямар ялгаатай гэж. Үг, үйлдэл нь хүчгүйдээд ирэхийн цагт Үндсэн хуулийг өөрийн үг, үйлдэлдээ зориулж өөрчилж аархдаг болов. Эцэг хуулийг “хамгаалагч”-дыг халаасандаа хийчихсэн, хэнд ч, хаашаа ч урвахгүйгээр хэтэвчийг нь дүүргээд өгчихсөн, хүссэн хүсээгүй хууль тэдний талд үйлчлэх. Албан тушаал ахихад нь Үндсэн хууль “гай” болбол шууд л засна, өөрчилнө. Бүр цагаандаа гараад Засгийн газрын гишүүддээ давхар дээл нөмөргөхийн тулд дахиад өөрчлөх юм яриад сууж байна. Хууль, хяналтынхныг атгаж, хувийн өмгөөлөгч, хувийн бие хамгаалагч болгож ашигладаг болсон нь ч том аархав. Талхны мөнгө хулгайлсан жирийн иргэн шоронд сууж, татвар төлөгчдийн тэрбум төгрөгөөр хэнд хэрэгтэй нь мэдэгдэхгүй, хувийн хаус шиг хөшөө бариулсан Засгийн тэргүүн нь харин мандан бадраад байдаг. Шударга ёс гэж шүлсээ үсэргээд ямар ч нэмэргүй болсон учраас үг дуугардаг тэмцэгч үгүй болсон. Хэн хүссэн нь хөшөө барьдаг, түүндээ тэрбум тэрбумаар нь мөнгө төсөвлүүлдэг болсон нь ч аархал. Шарын шашин шүтэж, нүглээ наминчлах гэсэн юм бол хувийн хөрөнгөөрөө суварга босгоод түүндээ залбирч суухгүй, заавал "Татвар төлөгчдийн мөнгөөр барина" гэж дайрна. Бүр 32 тэрбум төгрөгөөр хөшөө барих гэж зүтгэнэ. Тэр нь илэрмэгц “Гандан бол эмнэлэг, лам бол эмч” гэж даапаална. Ядаж л хөдөөгийн дунд сургуулийн хүүхдүүд нурах шахсан байранд суралцаж байхад, хулгай, дээрмийн хэргээр ял авсан хүүхдүүд өнгөрсөн зууны “балгас”-т хүн амины хүнд гэмт хэрэгтэн аятай хоригдож байхад 32 тэрбум төгрөгөөр бурхны хөшөө барина гээд сууж байхаасаа хэн нь ч ичихгүй.
Дурдаад байвал засагласан таван жилдээ тивдээ тоогдоогүй ч, дотооддоо аархсан жишээнүүд нь энэ мэт дэндүү олон. Үг нь томдож, үйлдэл нь жижигдээд байсан гэсэн үг л дээ. Хол явж барилдаагүй сумын заан гэдэг шиг л. Эсвэл бурхангүй газрын бумба галзуурна гэдэг шиг. Энэ зуурт улс орнууд нь удирдагчдаа олж аваад урагшилж хөгжөөд л байдаг, харин бид л урагшлах биш урьд байснаараа ухраад байна даа.
Ардын нам Монголдоо л аархаж чадахаас дэлхийд дэндүү жижигдэж байна |
|