Олон “ааштай” хаврын тэнгэр шиг оргож, буцсан УОК, Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамнаас оновчтой шийдвэр ер гарсангүй. Угтаа бол урт хугацааны тактик, судалгаа, шинжилгээнд тулгуурласан зөв бодлого монголчуудад ус агаар мэт дутагдаж байна. “Баруун гараараа барьсан гэрээ, зүүн гараараа нураах”-ын үлгэрээр хийснээ баллах юм. Өндөржүүлсэн болон бүх нийтийн бэлэн байдлийг нийт долоон удаа тогтоож энэ хугацаанд хатуу хөл хорионы дэглэм мөрдүүлж коронавирусийн халдварын тархалтыг хэчнээн сайхан барилаа даа. Харин сүүлийн хоёр сар тэд цар тахлын халдварыг таслан зогсоох биш тараах чиглэлээр ажиллаад байгаа мэт л харагдана. Халдварын голомт болсон Улаанбаатар хотоос орон нутгаа бүрэн тусгаарлаж, 21 аймагтаа коронавирусийн халдвар тархахаас урьдчилан сэргийлж чадсан.

               Гэвч хамгийн жигтэй нь тэд делта вирус гарчихаад байхад хөл хорионы дэглэмээ сулруулж, орон нутагт зорчих замаа нээсэн. Улмаар удаан хугацаанд “дөнгөлүүлсэн” ард иргэд цацсан шагай шиг дөрвөн зүг, найман зовхист руу тарцгаасан. Худалч хүнд айл бүхэнд найр, дов бүхэнд наадам болсон. Үүний үр дүнд одоо орон нутгаас өдөрт коронавирусийн 1000 гаруй тохиолдол бүртгэгдэж байна. Найр наадам тэгширсэн намрын саруудад бүр илүү анхаарч хянамгай ажиллах ёстой байлаа. Зуны гурван сар Улаанбаатарт иргэд нь ч тэр, сайд дарга нар нь ч тэр эзгүй байв. Харин энэ хугацаанд эмнэлэгийн ажилчид, эрүүл мэндийн салбарынхан тэдний бодлогогүй шийдвэрийн “ялыг” үүрч, ачаалал нь дахин нэмэгдсэн юм. Ийнхүү Засгийн газар, УОК, Эрүүл мэндийн яамныхан халдвар тээгч болон энгийн иргэдээ өөрсдийн гараар “хольсон”. Улаанбаатар хот дотроо хөдөлгөөн нээсэн ч орон нутаг руу чиглэх гарцыг хаалттай хэвээр байлгах боломж тэдэнд байсан. Сэтгэл зүрхнийхээ дуудлагаар цугласан мянга мянган залуусын “No naadam”, уралдахгүй л бол үхэх гэж буй мэт уяач нарын бослогоос эхлээд багагүй эсэргүүцэлтэй тулсан учир гарц олж чадаагүй эрх баригчид монголын ард түмнийг зөнд нь орхиж, хөсөр хаясан. Дэлхий анхааруулж, дэргэд делта вирус орж ирчихээд байхад “Дээлээ өмс, хөдөө рүү зугаал” хэмээн уриалсаны учир юунд байв. Ар гэрийнхнийхээ гарт вартай үнс болж очсон, чандарлах зууханд хэдэн зуугаараа шатсэн иргэдийн амийг хэнээс нэхэх вэ. Их гурвал болсон УОК, Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яам коронавирусээр нас барагсдын үхэлд хариуцлага хүлээх ёстой. Гэвч тэд хариуцлага хүлээх нь бүү хэл дахин “холих” ажиллагаандаа орлоо.

              Хичээлийн шинэ жил эхэллээ. Нийслэлээс орон нутаг руу чиглэсэн хөдөлгөөн татарч, хөдөөгөөс хотыг зорих урсгал эрс нэмэгдэв.  Аргагүй дээ, үнэхээр л хичээл сургууль нь орж байгаа бол хүн бүхэн үр хүүхдийнхээ хичээлийн хэрэгсэл, сурагчийн дүрэмт хувцасаас эхлээд бэлдэх зүйл олон. Иймээс тэд Улаанбаатар хотыг зорьж ирэхгүй гээд яах билээ. Тактикгүй “харалган” төрийн хар гайгаар коронавирусийн халдвар дахиад л нэмэгдэх нь. Халдварын голомтоос явуулсан иргэд, эрсдэл бага орон нутгийнхан Улаанбаатарт эргэн цуглалаа. Дэвтэр, ном, үзэг балхан бодсон иргэд делта вирусийн тухай ор тас мартаж дэлгүүр хэсэж, цэцэрлэгээр зугаалж явна. Өөрөөр хэлбэл, УОК, Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамныхан ард иргэдээрээ “тоглож” дуусаагүй байна. Тэр бүү хэл, тэд хүүхдүүдийн дунд цар тахлын халдварыг эрчимтэй тараах эрсдэлт нөхцөлийг бүрдүүллээ. Тухайлбал, ирэх есдүгээр сарын 1-нд хичээл сургуулийн үйл ажиллагаа эхэлнэ. Хэрэв шийдвэр гаргагчид ухаантайсан бол эхлээд ахлах анги, хэд хоногийн дараа дунд, хамгийн сүүлд нь цэцэрлэгийг хичээллүүлэх зэргээр ажигалалт, туршилтын байдалтай, шат дараатайгаар үйл ажиллагааг нь эхлүүлэх байлаа. Аль нэг сургууль, цэцэрлэгээс коронавирус голомтловол тэд амаа барихаас өөрийг эс хийж чадна. Гаргасан шийдвэрүүд нь хоорондоо авцалдахгүй, ямар ч уялдаа холбоо байдаггүй нь харамсалтай.

Өөрөөр хэлбэл, УОК, Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамныхан ард иргэдээрээ “тоглож” дуусаагүй байна. Тэр бүү хэл, тэд хүүхдүүдийн дунд цар тахлын халдварыг эрчимтэй тараах эрсдэлт нөхцөлийг бүрдүүллээ.

           Тухайлбал хичээл сургууль эхлүүлэхийг тушаасан атлаа өндөржүүлсэн бэлэн байдлыг энэ он дуустал сунгачихаж байгаа юм.  Гамшигийн үеийн улбар шар түвшинд төрийн байгууллагууд 30 хувийн дүүргэлттэй ажиллах ёстой. Өөрөөр хэлбэл үлдсэн 70 хувь нь гэрээсээ, цахимаар ажиллах ёстой болж байна. Жишээлбэл, 10 багштай цэцэрлэгийн долоон багш нь ажлын байрандаа ирэх эрхгүй болчихоор үлдсэн гурван багш нь бүх анги, хүүхдүүддээ хичээл заах болж байгаа юм. Үр хүүхдээ харах, хичээл сургуулийнх нь бэлтгэлийн базаахаар ирсэн эцэг, эхчүүд буцахдаа мөн л халдварын тоогч нэмэх гол эх үүсвэр болоод буцна.

           Өнгөрсөн хугацаанд ард иргэд, цар тахар хоёроо өөрсдийн гараар “зуурсан” УОК, Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамныхан зөв такит баримтлахгүй бол ядарсан иргэд чинь гэртээ, хүүхдүүд чинь сургууль цэцэрлэгтээ тусгаарлагдаж, хатуу хөл хорио тогтоох цаг чинь ойртсоор байна шүү. Улс орон нь эрдэмтэн мэргэдтэй, УОК нь эрдэмтдийн зөвлөлтэй бол тэднийхээ үгийг сонсож, гадны туршлагаас суралцаж, эх орныхоо хөрсөн дээр буух олигтойхон бодлого баримталж, даацтайхайн шийдвэр гарга. Эцсийн зорилго нь зөвийн төлөө жанжин шугамаа барьж алхах зориг, ухаангүй их гурвал минь мөрөн дээрх мөнчгөр чинь ажиллахгүй бол мөхлийн ирмэгт байна шүү, улс орон чинь.