Төрийн ордны явган хэрүүл, сошиал попрол хэрээс хэтэрлээ, үнэндээ. Парламентын түүхэнд гишүүд муудалцаж, мэтгэлцэж, санал зөрж, шуугиан тарьж байсан ч арай ч ийм ёс зүйгүй байсангүй. Гэтэл 126 гишүүнтэй парламентын гишүүд, тэр дундаа эмэгтэй гишүүдийн ёс зүйн асуудал хэрээс хэтэрч, цахим орчинд ёс бус хэллэг ашиглаад зогсохгүй, захидал харилцаагаа цахим орчинд дэлгэж, ор хөнжлийн асуудлаа ярих нь наад захын асуудал болтлоо ёс зүйн доголдолтой болсон байна.
Хоёрхон настай хүүхдийг сураггүй алга болж, улс даяараа сэтгэл түгшсэн хайж байхад, нөхөр нь эхнэрээ онц хэрцгийгээр хөнөөж, нийгэм даяараа айдаст автаж, хуулийн хатуу хариуцлага тооцохыг шаардаж байхад, 16-хан настай охиныг онц хэрцгийгээр хөнөөсөн аймшигт хэргийн оролцогчид шүүх дээр хохирогч болоод ороод ирсэн байхад УИХ дахь эмэгтэй гишүүдийн хэн нь ч ганц үг ган хийсэнгүй. Тэр байтугай нэгэндээ өс зангидаж, бичсэн чатаа дэлгэлцэж, цахим орчинд хэрүүл маргаан хийж, ёс бус үгээр нэгнээ дайрч давшлаад сууж байсан бодит үнэнийг ард түмэн анхааралтай ажиглаад сууж байна.
Үе үеийн парламентын түүхэнд ийм хариуцлагагүй, харалган УИХ-д гишүүд байсангүй. Хүүхэд, эмэгтэйчүүдийн эрхийг зөрчсөн нийгмийг цочроосон асуудалд үе үеийн эмэгтэй парламентчид хүндэтгэлтэй хандаж, адаглаад Төрийн ордны эндэрийн өмнө бөөндөө зогсож байгаад эмгэнэл илэрхийлдэг байлаа. Арай ч ийм улбагар сулбагар, унжийсан, хэл ам хэрүүл тэмцэлтэй УИХ-ын гишүүд байсангүй, Монголын парламентад.
Өнгөрсөн хугацаанд парламентад сонгогдсон эмэгтэй гишүүд цөөнх гэлтгүй тухайн цаг үедээ хамгийн хэрэгцээтэй, оновчтой хуулийг батлуулан гаргаж байлаа. Тэр дундаа 2012 онд парламентад сонгогдсон 11 эмэгтэй гишүүд нийгэмд хамгийн хэрэгцээтэй хууль журмыг санаачлан батлуулсан нь өнөөдөр ч хүний эрхийг хангахад хамгийн чухал хуулиуд болж хэрэгжиж байна.
Тухайлбал, тэд Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай, Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай, Тамхины хяналтын тухай, Эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай, Соёлын тухай, Хог хаягдлын тухай, Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний эрхийн тухай, Хүүхдийн эрхийн тухай, Хүүхэд хамгааллын тухай, Монгол хэлний тухай, Түрээсийн тухай, Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай, Тосон бумбын нурууг тусгай хамгаалалтад авах тухай, Органик хүнсний тухай зэрэг хууль, тогтоолын төслүүд дээр парламент дахь эмэгтэй гишүүд хамтран ажиллаж, хууль батлуусан нь парламентын түүхэн дэх хагийн үлгэр жишээ эмэгтэй байжээ.
Уг нь энэ удаагийн парламентад түүхэндээ хамгийн олон буюу 32 эмэгтэй гишүүд сонгогдсон. Эмэгтэй гишүүдийн тоог нэмж, жендэрийн тэгш байдлыг хангаснаар хүүхэд, эмэгтэйчүүдийн хүчирхийллийн эсрэг, боловсрол, эрүүл мэнд, хүнийг эрхийг хангах, шийдвэр гаргах түвшинд хамгийн хариуцлагатай ажиллана гэдэг хүлээлттэй байлаа, монголчуудад. Харамсалтай нь, хүний эрхийг хамгаалах хууль батлан гаргахаар парламентын танхимд сууж буй эмэгтэй гишүүдийн зарим нь хүний эрхийг зөрчигч хамгийн ёс зүйгүй үйлдэлтнүүд болж байна. Үлдсэн нь үг дуугардаг юм уу гэмээр чимээгүй сууж, ирцээ бүртгүүлж, кноп дарахаас өөр ид шидгүй суугаа, учраа мэдэхгүй суугаа нь ч ил харагдаж байна
Монголчууд хэзээд төр төмгөр, ёс ёмбгор хэмээн Төрийн сүлдэндээ залбирч, төрөө хүндэлж ирсэн. Гэтэл төр түшилцэж буй гишүүд нь ёс бус үг хэллэг, хараалын үгсийг олон нийтийн өмнө ямар ч цензургүй байгаа нь нийгмийг бухимдуулж байна. Хууль тогтоох дээд байгууллагад, тангараг өргөж орсон гишүүд ард түмнийг төлөөлөх, хүний эрхийг хамгаалах, хууль батлахаас илүүтэй хэрүүл шуугиан тарьж, түүгээрээ олонд танигдах технологийг хэрэгжүүлж эхэлсэн гэхэд ч хэлсдэхээргүй байна.
Сонгууль бүрээр жендерийн тэгш эрх ярьж, саарал ордон доторх манан буданг тэнцвэржүүлэхэд тэд л хэрэгтэй хэмээн цоллуулж, намынхаа дарга нараар ёстой оцойтол крандуулсаар чүү чамай сонгогддог эмэгтэй гишүүдийн түүхэн дэх хамгийн сул, хамгийн бүтэл муутай бүлэг энэ удаагийн парламентад бий. Нэгдэж, нийлж хууль, дүрэм, журам ярих, засаж, сайжруулах, боловсруулах нь бүү хэл цахим орчинд дуулиан тарьж, олны өмнө ил цагаанаар нэгнийхээ ор хөнжлийн асуудлыг сөхөж, цаашлаад ард түмнээ хараан зүхэж, элдвээр доромжилдог болтлоо ёс зүйн доголдолд хүрээд байна. Хууль батлахаас илүү хэл амаа бэлдүүдэн Саарал ордонд шигдэж суугаа эмэгтэй гишүүд үнэндээ парламентын түүхэнд байгаагүй ичгэвтэр байна. Ийм хариуцлагагүй гишүүддээ, ёс зүйн өндөр хариуцлагаа тооцъё, дарга нараа.
ХЭРҮҮЛ ШУУГИАНААР Л ТАНИГДАХЫГ ХҮСЭГЧ ЭМЭГТЭЙ ГИШҮҮД ИЧИГ ИЧИГ |
|