БАГШ НАРЫН АЖИЛ ХАЯЛТЫГ ЭЦЭГ, ЭХЧҮҮД ДЭМЖИЖ, УЛСТӨРЧИД ЭСЭРГҮҮЦЭЖ БАЙНА

        Багш нар цалингаа нэмүүлэхийг шаардаж, есдүгээр сарын 24-нд Төв талбайд жагсаж эхэлсэн. Тэд жагсаал үр дүн хүрэхгүй бол өлсгөлөн зарлаж, ажил хаялт зарлана гэдгээ мэдэгдэж байсан. Тэгвэл өчигдөр багш нар энэ сарын 16-нд ажил хаялт зарлахаа мэдэгдэж, эцэг, эхчүүдэд мэдэгдэл хүргүүлсэн. Тэднийг ийнхүү цалингаа нэмүүлэхээр царай алдаж байхад УИХ-ын гишүүд жагсаалын үйл явдлыг улстөржилт хэмээн харж эсэргүүлцлээ илэрхийлж байв. Тухайлбал, Боловсролын сайд П.Наранбаяр багш нар ажил хаялт зарлах нь хууль бус үйлдэл. Үйлдвэрчний эвлэлийг удирдаж байгаа хүмүүс улс төр хийж байна” хэмээн байр сууриа илэрхийлсэн. Тэгвэл өчигдөр МАН-ын бүлэг яаралтай хуралдаан зарлаж, Ерөнхий сайд Г.Занданшатар багш нарын цалинг 15-20 хувиар нэмэх шийдвэрт хүрсэн тухайгаа мэдэгдсэн билээ. 

БОЛОВСРОЛЫН САЙД П.НАРАНБАЯР: БАГШ НАР АЖИЛ ХАЯЛТ ЗАРЛАХ НЬ ХУУЛЬ БУС 

      Боловсролын сайд П.Наранбаяр багш нарын жагсаалд зориулж мэдээлэл хийхдээ “Багш нарын ажил хаялт зарлах шаардлагаа ирүүлсэн нь өөрөө хуулийн зөрчилтэй. Гурван талт хөдөлмөрийн маргаан үүсэж, хамтын хэлэлцээрийн дагуу ярилцаад, асуудал арбитр дээр явж байхад аль нэг тал нь ажил хаялт хийхгүй гэж Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасан байдаг. Тэгэхээр энэ бол хууль бус ажил хаялт юм. Ажил хаялт бол хамгийн эцсийн арга. Үүн рүү орж болдоггүй. Энэ бол Хөдөлмөрийн хуулийг ноцтой зөрчиж байна гэсэн үг. Хэрвээ Хөдөлмөрийн хууль зөрчсөн ажил хаялт руу Монголын багш нарыг оруулбал Монголын Үйлдвэрчний эвлэлийн холбоо өөрөө бүх хариуцлагыг хүлээнэ шүү. Ажил хаялт явснаар хүүхдийн аюулгүй байдал, сургуулийн өмнөх боловсролын аюулгүй байдал яах болж байна вэ, үүнийг хэрхэн хамгаалах юм бэ. Хүүхдийн сурлагын хоцрогдлыг хэн арилгах вэ. Багш нарыг хууль бус ажил хаялт руу оруулбал Монголын боловсролын түүхэнд хар мөр үлдэнэ шүү. Ажил хаялтаас олигтой шийдэл юу ч гарахгүй.Цалин нэмэх тал дээр адилхан байр суурьтай, нэг нэгнийгээ дэмжээд, ярилцаад шийдээд явна. Санхүүгийн боломж, эх үүсвэрийг хуулийн дагуу хийх ёстой. Бодит байдалд боломжгүй шаардлага тавьж байгаа нь буруу байна. Бид багш нарын эсрэг биш. Гол нь Үйлдвэрчний эвлэлийг удирдаж байгаа хүмүүс улс төр хийж байна. Хөдөлмөрийн арбиртчийг томилж, талууд хэлэлцэж байгаа процесс дээр ажил хаялт зарлаж болдоггүй. Энэ бол хууль бус. Хууль бус ажил хаялт болбол цалин хөлстэй холбоотой асуудлууд үүснэ. Үүнийг Үйлдвэрчний эвлэл нь өөрөө хариуцах юм уу, ажил хаялтын сан нь байгаа юм уу” гэсэн юм. 

БОЛОВСРОЛ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ҮЙЛДВЭРЧНИЙ ЭВЛЭЛ: АЖИЛ ХАЯЖ БАЙГАА НЬ ЗӨВ, БУРУУ ЭСЭХИЙГ САЙД МЭДЭХГҮЙ

      Харин Монголын Боловсрол, шинжлэх ухааны үйлдвэрчний эвлэлээс мэдээлэл хийхдээ “Боловсролын сайдын зүгээс Монголын Болосврол, шинжлэх ухааны үйлдвэрчний эвлэлд шаардах бичиг хүргүүлсэн байна. Уг шаардах бичгийг удирдлагуудад гэж хаягласан нь байгууллагын дотоод үйл ажиллагаанд оролцсон, хоёрдугаарт тус шаардлагад илтэд ташаа мэдээлэл тараасан байна. Тодруулбал, жагсаалд оролцсон багш нартай тохиролцоогүй байхад багш нарын цалинг нэмэгдүүлэх бодит шийдвэрийг Засгийн газар санал болгож тохирсон байхад гэж шаардлагадаа дурдсан байгаа юм. Сайд бидний жагсаалын үйл ажиллагааг саармагжуулах, зогсоох үйл ажиллагаа явуулж байна. Ажил хаяж байгаа нь зөв, буруу эсэхийг сайд тайлбарлахгүй” гэлээ. 

      Багш нарын цалинг нэмэх эсэх асуудалд өнгөрсөн долоо хоногт Ерөнхий сайд Г.Занданшатар, Сангийн сайд Б.Жавхлан нар Монголын багш нарын үйлдвэрчний эвлэлийн төлөөллийг хүлээн авч уулзаад 2026 оны төсөвт багш нарын цалинг нэмэх эх үүсвэрийг нэмж, үндсэн цалинг 1.8 сая төгрөгт хүргэх боломжтой гэдгээ илэрхийлсэн. 2026 оны долдугаар сарын 1-нээс төсвийн орлого бүрдүүлэлт сайн байвал багшийн үндсэн цалинг 2.5 сая төгрөгт хүргэх зэргээр үе шаттай нэмж, гурван жилийн дараа үндсэн цалинг 3.5 сая төгрөгт хүргэх боломжтой гэдгээ илэрхийлж байсан. Тэгвэл өчигдөр МАН-ын бүлэг яаралтай хуралдаан зарлаж. Ерөнхий сайд Г.Занданшатар дараах байр суурийг илэрхийлсэн юм. 

Г.ЗАНДАНШАТАР: БАГШ НАРЫН ЦАЛИНГ 15-20 ХУВЬ, ЭМЧИЙН ЦАЛИНГ 10-15 ХУВИАР НЭМЭХ ШИЙДВЭРТ ХҮРСЭН

     Тэрбээр өөрийн цахим хаягаараа дамжуулан "Монгол Улсын Ерөнхий сайдын хувьд иргэд, олон нийт та бүхэнд зарчмын байр суурь, шийдвэрийнхээ талаар танилцуулъя. Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо, Эдийн засгийн байнгын хорооны удирдлагууд болон багш, эмч нарын эрхийн төлөө идэвхийлэн ажилладаг гишүүдтэй зөвшилцсөний үндсэн дээр Монгол Улсын Засгийн газар тэвчиж болох зардлуудыг танаж, багш нарын цалинг 15-20 хувь, эмчийн цалинг 10-15 хувь, ахмадуудын тэтгэврийг найман хувиар нэмэгдүүлэх зарчмын шийдвэрт хүрснийг та бүхэндээ дуулгая. Үүнийг шийдвэрлэхийн тулд улсын төсөвт хэмнэлт хийхээс гадна байгалийн баялгийн менежментийг сайжруулж, нүүрс борлуулалтын далд мөнгийг ил болгон, хулгай, луйвартай тэмцэх замаар төсвийн орлогыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авна. Монгол Улсын Ерөнхий сайдын хувьд өнөөдөр болсон Улсын Их Хурал дахь МАН-ын бүлгийн ээлжит бус хуралдаанд оролцож, энэхүү зарчмын шийдвэрээ танилцуулсан бөгөөд бүлгийн гишүүд дэмжсэн болно. Засгийн газрын зүгээс энэхүү ажлын хүрээнд төсвийн хууль тогтоомжид заасан хязгаарлалтуудыг өөрчлөх саналаа Улсын Их Хурлаар хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлнэ. Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ард иргэд, олон нийтийн хүсэлт, шаардлагад хүндэтгэлтэй хандаж, хамтран ажиллана гэдэгт итгэлтэй байна. Тэмцэл үргэлжилж байна" хэмээсэн билээ.

АЖИЛ ХАЯЛТЫГ ДЭМЖСЭН БАГШ НАРЫН ТӨЛӨӨЛӨЛ: БАГШ НАР АЖИЛ ХАЯЛТ ЗАРЛАЖ БАЙЖ ҮР ДҮНД ХҮРНЭ

       Өчигдрийн байдлаар 1200 гаруй багш ажил хаялт зарлахад нэгдэж, гарын үсэг зурсан байна. Тэдний төлөөлөл болсон Ховд аймгийн багшаас багш нарын ачаалал, нөхцөл байдлынх нь талаар тодрууллаа. Тэрбээр “Би боловсролын салбарт 20-иод жил ажиллаж байна. Сүүлчийн 10 жил хичээлээ заахаас гадна анги дааж, нэмэгдэл цалин авч эхэлсэн. Би сард 2.1 сая төрөгийн цалин авдаг. Гэвч амьдралд хүрэлцдэггүй. Цалингаас цалингын хооронд, зээлээс зээлийн хооронд арай хийж хүрдэг. Мөн багш нарын ачаалал, ажлын нөхцөл байдал үнэхээр хүнд гэдгийг багшилж байж мэдэх учир дарга нар бидний зовлонг төдийлөн сайн мэдэхгүй байх шиг байна. Тиймээс багш нар жагсаалаа үр дүнтэй болгохын тулд ажил хаялт зарлахаас өөр аргагүй байдалд орсон. Тэр нь зөв гэдэгтэй би санал нийлж байна” гэсэн юм.