АРДЧИЛЛЫН ЛИДЕРҮҮД С.ЭРДЭНЭ, Х.БАТТУЛГА НАРЫГ “ЗАВЬ”-НААС” БУУЛГААД ӨӨРСДӨӨ “СЭЛҮҮРДЭХ” ҮҮ

Б. Бадралмаа:
Улс төр- Анхаарлын төвд

2022-09-30, 853

Ардчилсан намын томчууд өнгөрсөн лхагва гарагийн орой Шангри-Ла худалдааны төвийн Брюссель ресторанд уулзаж, жаргал, зовлонгоо хуваалцан үүр цайлгасан гэнэ. Чухам тэр уулзалт Ардчиллын лидерүүдийн сэтгэлийг хөдөлгөж, бүтэн шөнөжин бие биенийхээ халуун гараас атгалцаж, сэтгэлийн гүнд хурсан гомдлоо тайлцгаасан юм байх.

Уулзалтын төгсгөлд, Ардчиллын лидерүүд хоорондоо эвээ ололцож, хоёр удаагийн сонгуульд сэхээ авахаа байтлаа доройтсон намаа дахин сэргээх тал дээр санал нэгдээд салж ядан гар, хөлөө барилцаад гэр гэр рүүгээ харьцгаасан гэх. Тамга, тэмдэг, дарга цэргийнхээ асуудлыг нэр мөр цэгцэлцгээхээр болж, өш хонзонгоо мартацгаахаар шийдсэн гэдгээ албан ёсоор илэрхийлээд байна.

Энэ талаар Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж “Их хотын дундах буйдхан, хөл хөдөлгөөн үл тасрах уушийн газар. Багтахаараа цуглаж, бодсон санаснаа хэлэлцлээ. Бүгд сэтгэл санаа өндөр бас урам зориг нэмлээ. Цөөнгүй хүн санал бодлоо хэллээ. Бие биетэйгээ ярьж суулаа. Хүний гар их хүчтэй юм. Гар гараа барилцах, хоорондоо уулзалдах нь ямар ч хэл ам, атаа хорсол, ан цавыг анагаах чадалтай аж. Монголынхоо төлөө хэн ч бай, хувийн ашиг сонирхлоо хойш тавьж, барьсан чулуугаа газар хаяж, гомдлоо залгиж чадах ёстой. Чадлаа. Уулзлаа. Ярилаа. Асуудлыг гар гартаа авлаа. Бусдын тоглоомд ордог цаг зогслоо. Өөрсдийн асуудлаа өөрсдөө шийдэхээр тохирлоо” хэмээн цахим орчинд нийтлээд байна. Эндээс харахад энэ намрын улс төр тун сонирхолтой болох нь.

Өчигдрийн уулзалтад Ардчилсан намыг үүсгэн байгуулалцсан гэх Э.Бат-Үүл, Ц.Элбэгдорж, Да.Ганболд, нийтлэлч Баабар тэргүүтэй эрхмүүд, УИХ-ын намын бүлгийг төлөөлж, С.Одонтуяа, Б.Пүрэвдорж, Д.Бат-Эрдэнэ, УИХ-ын гишүүн асан З.Нарантуяа, С.Баярцогт, Х.Тэмүжин Н.Батбаяр зэрэг томчуудаас гадна өнөөдөр гол маргааныг дэгдээгч хоёр талын төлөөллүүд харагдана лээ.

Олон нийтэд дэлгэсэн энэ зургаас харахад Ардчиллынхан эвээ олох нь уу гэсэн ойлголт олны дунд үүсжээ. Ингэж тайлбарлах олон шалтгаан бий. Өнгөрсөн хугацаанд Ардчилсан намынхан эв нэгдлийн хурал гэх уулзалтыг цөөнгүй хийж байлаа. Тэр батугай "Нэгдэнэ нийлнэ" гэж удаа дараа бие биедээ санал тавьсан ч хэн нь ч хэнийгээ хүлээн зөвшөөрөлгүй өдийг хүрсэн. Сөрөг хүчний үүргээ гүйцэтгэх үүрэг хүлээсэн тус намынхан ард түмний өмнө өвдгөө сөхрөөд, гараа өргөөд буугаад өгчихсөн байлаа. Ингээд амь тавьдгийн даваа дээр ахин сэргэх болсон гэдгээ дуу нэгтэй илэрхийлж байна.

Нөгөө өнцгөөс харахад хоёр талцуулсан гол эзэд нь төлөөллөө явуулсан, гадагшаа явсан гэх шалтгаар энэ уулзалтад очсонгүй. Үндсэндээ намын дарга, тамга тэмдгийг хуваагч талууд энд байсангүй гэсэн үг. Одоогийн намын дарга С.Эрдэнэ, Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулга нар нэгдэхээсээ нэгэнт өнгөрсөн гэх өнцөг энэ үйл явдлаас харагдаж байна. Тэдний оролцоогүй уулзалтад УИХ-ын бүлгийн тамга, тэмдгээ булаацалдсан гишүүд нь ч оролцсонгүй. Өөрөөр хэлбэл, УИХ-ын гишүүн О.Цогтгэрэл, Д.Ганбат нарын гишүүд Бүлгийн даргынхаа тамгыг булаацалдаж, чуулганы танхимын баруун жигүүрт хэн нь суух вэ гэдэг өрсөлдөөн өнөөдрийг хүртэл үргэлжилж байгаа гэж ойлгож болно.

Намынхаа лидерүүдийг үл тоож, өөрсдийнхөөрөө зүтгэсэн үү, эвлэлдэх сонирхол үнэхээр алга уу гэдэг нь олны дунд таамаг хэвээрээ байна. Хэрэв зээ энэ хоёрын санаа нэгдэхгүй бол завин дээрээс хамтад нь буулгаж, Ардчилсан намыг дахин “аварна” гэсэн тооцоолол лидерүүд нь гаргасан бололтой.

Өнгөрсөн хугацаанд улс төрийн хоёр дахь хүчин гэгдэж байсан Ардчилсан намынхан мөн чиг их юм үзлээ. Сүхийн талбайд бор эсгий дэвсээд, эрх баригчдаас юу шаардаж байгаагаа мэдэхгүй арваад хоног өлсгөлөн зарласан. Жагсаалыг нь дэмжье, хамтдаа тэмцье гээд уриа лоозонгоо бариад очсон Үүл даргыгаа үсдэж, туг далбаагаа булаацалдаж хөгөө чирэв. Ардчиллын үүсгэн байгуулагч гэх Үүл даргаа тайзан дээрээс нулимстай буулгаж, эх орондоо ардчилал тогтоохоор 90 онд хамт тэмцсэн партизанууд нэгнээ шоовдорлон хөөж байсан гээд чамгүй “зовлонг” тэд тууллаа.

Магадгүй энэ намын мөхөл ирсэн үү, сэхэл ирэв үү гэдгийг ирэх намрын улс төрийн өнгө тодорхойлох нь. Нэгэнт түнжин хагарсан эрх баригч намынхан намрын улс төрд шуугиан тарих нь тодорхой. Гэхдээ үүнээс сонирхолтой нэг нүүдэл нь Ардчилсан намын нэгдэл болчихлоо. Өнгөрсөн хоёр жил орчим хугацаанд унтаа, урвагар, унжийж байсан төр сая сэрж байх шиг байна.

Нэг талтаа хоногийн хоолоо яаж залгуулах вэ гэдгээс өөр бодолгүй болтлоо ажилдаа түүртэж, амьдралаа босгох гэж ядаж яваа ард түмэнд томчуудын энэ эвдрэлцэл, эв нэгдэл ямар ч хамаагүй байж мэдэх. Нөгөө талдаа хүчгүй болтлоо туйлдчихсан ард түмэнд сөрөг хүчин, эрх баригчдаас ам нэхэх нэг дэм хэрэгтэй байх болох юм. Яг энэ удаагийн Ардчиллын эв нэгдэл үнэн байвал ард түмэнд хүлээлт үүсгэх нь тодорхой.

АРДЧИЛЛЫН ЛИДЕРҮҮД С.ЭРДЭНЭ, Х.БАТТУЛГА НАРЫГ “ЗАВЬ”-НААС” БУУЛГААД ӨӨРСДӨӨ “СЭЛҮҮРДЭХ” ҮҮ