Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаанаар хэлэлцсэн олон чухал асуудлыг нэгт 17-оос доош градустай согтууруулах ундааг худалдаалах уу гэх асуудал багтжээ. Хөл хорионы хатуу дэглэмийг сунгахаар болсон ч, 17-гоос доош градустай согтууруулах удааны төрлийн бүтээгдэхүүнийг ирэх сарын 2-ноос худалдахаар болов.

  

Уг нь энэ өдөр хөл хориог сунгах, үйлчилгээний байгууллагууд хэрхэн ажиллах зэрэг иргэдийн амьдралд нэн тулгамдсан асуудлыг хэлэлцэх байсан юм. Гэвч согтууруулах ундааг худалдан борлуулах нь тулгамдсан асуудлын нэг болсон гэдгийг Шадар сайд өөрийн биеэр тайлбарлалаа.

Угтаа бол Монголын цагдаа нар хууль бус борлуулалт буюу олны нэрлэж заншсанаар “Шагийн  архины наймаачдаа” дийлэхээ болиод удаж байгаа. Тэд гэртээ стандартын бус архи найруулж, худалдан борлуулдаг болсныг хэн хүнгүй мэднэ. Одоогоос 13 жилийн өмнө “Азийн чоно” нэртэй архинд олон хүн хордож, амиа алдсан тохиолдол гарч байсныг уншигч та санаж байгаа биз. Дайны хажуугаар дажин гэгчээр хуурамч архинаас хордох явдал гарч болзошгүй байгаа тул ийн арга хэмжээ авахаас аргагүй нөхцөл байдал үүссэн гэж Шадар сайд хэлсэн. 

Үүнийг нь Хууль зүй дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар тайлбарлахдаа “Архи, согтууруулах төрлийн ундаагаар үйлчлэх, түүнтэй холбоотой журам нь аймаг, нийслэлийн Засаг даргын эрхэд хамаардаг. Улаанбаатар хотод худалдаа үйлчилгээ эрхлэх нийтлэг журмыг НИТХ-аар баталж, үүнийг нь нийслэлийн Засаг дарга хариуцна гэсэн үг. Засгийн газрын хуралдаанаар 17-оос доош градустай согтууруулах ундааг худалдах нь зүйтэй гэсэн саналыг ярилцсан” гэсэн юм.  

 

17-оос доош градустай согтууруулах ундааны төрөлд дарс, шар айраг зэрэг төрлийн бүтээгдэхүүн орно. Энэ нь архи зарснаас огт ялгаагүй хэрэг болж байгаа юм. Хөл хорионы дэглэмд олон хоног байсан иргэд өдийд байж суух аргаа олж ядаж байгаа. Ялангуяа гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлддэг, эдийн засгийн хямралд орж, бухимдсан, таарамжгүй харилцаатай гэх мэт нийгмийн олон өнгө бүхий иргэд энэ өдрүүдэд хэрхэн тэсэж, тэвчиж, бачуурч суугааг захын нийгмийн ажилтан, сэтгэл зүйч тодорхой баримт жишээтэйгээр хэлээд өгнө. Тэд өнгөрсөн өдрүүдэд “Хоол хүнсгүй боллоо, цалин мөнгөгүй хэцүүдлээ” гэснээс биш, архи, согтууруулах ундаа хэрэгтэй гээгүй нь лавтай.  Гэтэл төр, засаг нь согтууруулах төрлийн ундаа худалдан борлуулахыг санаачлан хэрэгжүүлж эхэлснээр гэмт хэрэг, гэр бүлийн хүчирхийлэл жинхэнэ утгаараа гаарах шалтгаан болохыг үгүйсгэхгүй.  

 

 

Хөл хорионы дэглэм ялангуяа гэр хороололд ном дүрмийн дагуу бүрэн хэрэгжих нь юу л бол. Согтууруулах төрлийн ундаа зарж эхэлбэл ганц ганцаараа гэртээ уугаад суухгүй нь лавтай. Харин ч архинд хордох иргэдийн тооноос илүү гэр бүлийн хүчирхийлэлд өртөх иргэдийн тоо хэд дахин давж, хэчнээн хүүхэд, эмэгтэй эрүүл мэнд, сэтгэл санаагаараа хохирох бол. Ядаж үүнийг харгалзан үзэж болсонгүй юу, УОК-ын дарга нар аа. 

 

Гэхдээ Монгол Улсын нийт хүн амын гуравны нэг буюу 1.3 сая иргэн амьдарч буй нийслэлд архи, согтууруулах ундаа зарж болох эсэхийг хотын мээр бүрэн эрхийнхээ хүрээнд шийдвэрлэх нэг боломж бий. Өнгөрсөн өдрүүдэд тактик, менежментгүй, удирдан чиглүүлэх туршлага, мэдлэггүй, санаачилга, самбаагүй хүмүүсээр багаа бүрдүүлсэн, унтаж, амрах тухай байнга ярьдаг, ялархуу гэх мэтээр чичлүүлж ирсэн хотын дарга Д.Сумъяабазар та хатуу хөл хориог сунгасан ирэх өдрүүдэд Улаанбаатар хотод 17-гоос доош градустай архи, согтууруулах ундааг худалдан борлуулахгүй байх захирамж гаргаж өгнө үү. Хэтрүүлэн хэлбэл, архи, согтууруулах ундааны хамааралтай, ар гэрийнхэндээ араатан барс мэт авирладаг, архины төрлийн юм амсвал л үр хүүхэд, гэр бүлийнхнээ алахаас ч буцахгүй болдог бүхэл бүтэн арми бийг мартаж, анхаарахгүй орхиж яавч болохгүй. Архи, согтууруулах ундаа худалдан борлуулаагүй өнгөрсөн өдрүүдэд гэр бүлийн хүчирхийллийн тоо, үйлдэлд энгийн өдрүүдийнхээс ямар өөрчлөлт орсныг мөн анхаарах хэрэгтэй. Коронавирусээс сэргийлэх гэж хичээх, хоол ундаа болгох гэж зүтгэхийнхээ хажуугаар агсан нөхөр, согтуу хөвгүүд, халамцуу залуусаар хүүхэд, эмэгтэйчүүдийг нэмж хүчирхийлүүлэхгүй байх боломж ТАНД байна, Д.Сумъяабазар аа.