• Өнөөдөр 2025-06-06

Л.ЭНХ-АМГАЛАН: Хэн нэгний төлсөн татвараас өөр хүн тэтгэвэр авдаг байдлыг өөрчилнө

2025-06-04,   1042

Монгол Улсын Хамтарсан Засгийн газар 14 мега төсөл, 14 бодлогын шинэчлэл хийхээр гэрээ байгуулсан. Үүний хүрээнд татварын шинэчлэл, тэтгэвэр буюу нийгмийн даатгалын шинэчлэл хамгийн том ажил нь байсан. Өнөөдөр Монгол Улсын Засгийн газар хуралдаж, Нийгмийн даатгалын багц хуульд өөрчлөлт оруулах хуулийг УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр боллоо. Яагаад огцорсныхоо дараа ийм шийдвэр гаргаж байгаа вэ гэдэгт иргэд шүүмжлэлтэй хандаж магадгүй. Татварын хууль шинэчлэл , нийгмийн даатгалын багц хуулийн шинэчлэл бол цаг хугацаа шаардсан мөн тодорхой эх үүсвэр шаардсан, олон нийтийн дунд хэлэлцүүлэг хийх шаардлагатай учир өнгөрсөн хугацаанд олон нийтийн дунд хийсэн хэлэлцүүлгийг үндэслэж өнөөдрийн хуулийн төслийг өргөн барьж байна. Анх удаа Монгол Улс нийгмийн даатгалын буюу тогтолцооны шинэчлэл хийх гэж байна. Тогтолцооны шинэчлэл гэдгийн дэлхийн улс орнууд хоёр янзаар ойлгодог. Нэгдүгээрт нь, олон эх үүсвэрт буюу олон давхарт эх үүсвэрээс тэтгэвэр авдаг тогтолцоог тогтолцооны шинэчлэлт гэж ойлгодог. Одоогоор бид ганцхан эх үүсвэрээс авдаг. Тэгэхээр өнөөдрийн УИХ-д өргөн барих гэж байгаа хууль батлагдвал хүн тэтгэвэрт гараад нэг эх үүсвэрээс биш олон эх үүсвэрээс тэтгэвэр авдаг боломжийг бид нээж байна. Бид суурь тэтгэврийн тогтолцоог оруулж ирж байна. Манай улсад тэтгэвэр авч байгаа иргэдийн 54 хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр авдаг. Цаашид Монголд тэтгэврийн доод хэмжээ гэдэг ойлголт байхгүй болно. Суурь тэтгэвэр орж ирснээр энэ ойлголт байхгүй болж байгаа юм. Суурь тэтгэвэр гэдэг нь өнөөдөр 20-иос дээш жил ажилласан хүмүүс ажилласан хугацаанаас үл хамааран ижил хэмжээний тэтгэвэр тогтоолгодог. Тэтгэврийн доод хэмжээг авдаг гэсэн үг. Үүнийг өөрчилж арваас дээш жил ажилласан иргэн бүр ажилласан хугацаанаас хамааран өндөр насны суурь тэтгэвэртэй болж байна гэсэн үг. Мөн одоогийн тэтгэвэр буюу ажилласан хугацаа төлсөн татвараас хамаарсан тэтгэвэр, хувийн тэтгэвэр. Ингээд гурван эх үүсвэрээс тэтгэвэр авах боломжууд өнөөдөр Монгол Улсад нээгдэж байна.

Хоёр дахь асуудал нь ажил олгогчид дээр төвлөрч байгаа ачаалал. Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлж байгаа хүмүүст нийгмийн даатгал ямар үр өгөөж өгдөг вэ, ер нь нийгмийн даатгалын шимтгэлээ бууруулсан нь дээр гэсэн зуун мянган хүний гарын үсэг цугларсан байна. Өнөөдрийн УИХ-д өргөн барьж байгаа хуулиар ажил олгогчдод хоёр хувийн шимтгэлийг бууруулах боломжийг олгож байна. Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлж байгаа иргэн дээр дөрөв хүртэл хувийг, иргэний нэр дээр хуримтлалын тогтолцоо руу шилжүүлэх хуулийг өргөн барьж байна.Тиймээс өнөөдөр нийгмийн даатгалын шимтгэлийг бууруулаад бага тэтгэвэр авах уу эсвэл төлж байгаа 8.5 хувийн татварын дөрвөн хувийг өөрийн нэр дээр бодит хуримтлал бий болгох уу гэдэг тогтолцооны шинэчлэл хийгдэж байгаа юм.

Энэ шинэчлэлүүд нь иргэд, аж ахуйн нэгжийн хүсэж байгаа шинэчлэл юм.

  • Хувийн нэмэлт тэтгэвэртэй болж байна.
  • Хагас хуримтлалын тогтолцоонд шилжиж байна. Энэ 1979 оноос хойш төрсөн ирээдүйд тэтгэвэрт гарах иргэдэд хамаатай юм.
  • Нийгмийн даатгалын санг мэргэжлийн байгууллагаар удирдуулна. Аж ахуйн нэгж татварын нэг л байцаагч очно.
  • Ажил олгогчдын төлдөг нийгмийн даатгалын шимтгэлд дээд хязгаар тогтоож байна.
  • Иргэд давхар шимтгэл төлдөг байдлыг байхгүй болгоно
  • Ажил олгогчдын нийгмийн даатгалын шимтгэлд 2.5 хувийн хөнгөлөлт чөлөөлтийг олгож байна.
  • Оюутан залуус хөдөлмөр эрхэлбэл нийгмийн даатгалын шимтгэлээс чөлөөлнө.
  • Сайн дураар нийгмийн даатгал төлдөг иргэдийн төлөлтийн хугацааг уян хатан болгож байна.
  • Ахмадууд хөдөлмөр эрхэлбэл нийгмийн даатгалын шимтгэлээс чөлөөлж байна.
  • Мега төсөл хэрэгжүүлж байгаа компаниудын татварыг тодорхой графикийн дагуу төлөх уян хатан нөхцөлийг бий болгож байна.
  • Хөдөлмөрийн чадамжаа түр алдсаны тэтгэмжийг даатгалын сангаас бүрэн хариуцдаг болно.
  • Ажилгүйдлийн тэтгэмж авах нөхцөлд өөрчлөлт орно.

Эцэст хэлэхэд бүгд адилхан шимтгэл төлдөг, адилхан тэтгэвэр авдаг болно. Нийгмийн даатгалын сан бол дампуураагүй, Монгол дах хамгийн том сан. Харин энэ сан дээр дарамт өгч байгаа тогтолцоог  бид өөрчилж, хэн нэгний төлсөн татвараас өөр хүн тэтгэвэр авах нөхцөлийг бүр үгүй болгож байгаа юм.


Л.ЭНХ-АМГАЛАН: Хэн нэгний төлсөн татвараас өөр хүн тэтгэвэр авдаг байдлыг өөрчилнө
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 4
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2025-06-04 16:42:11
    Баажаа: Сэтгэлийн хөөрлөөр аливаа асуудалд гоомой хандаад байвал, сэдсэн хууль чинь гууль болж, хийсэн ажил чинь үгүй болж нэр хүнд чинь навс унаж байгааг ухаарч байна уу? Урд хөршийнхөө явуулж хэрэгжүүлсэн бодлогыг хуулбарлаад байвал тэр чинь мөн л манай бодит ажил амьдралтай зөрчилдөнө гэдгийг ойлгоод өгөөрэйдээ
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2025-06-04 16:36:10
    Эрдэнэбаяр: Одоо тэтгэвэр авч байгаа ахмадууд доод тал нь 20-40 жил НДШ төлсөн 2 төрд энэ хүмүүс яах ёстой бидний төлсөн шимтгэлийг төсвийн алдагдал нөхөх ,дарга нар дураараа зарцуулсан өнгөрсөн хүний нэрээр хүртэл тэтгэвэр авдаг байсан маш их зөрчил байсан түүнийг хөөн хэлэлцэж шийдвэр гаргах уу бид тэтгэвэр авах эрхгүй гэсэн үг үү ойлгохгүй бна
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2025-06-04 16:36:08
    Эрдэнэбаяр: Одоо тэтгэвэр авч байгаа ахмадууд доод тал нь 20-40 жил НДШ төлсөн 2 төрд энэ хүмүүс яах ёстой бидний төлсөн шимтгэлийг төсвийн алдагдал нөхөх ,дарга нар дураараа зарцуулсан өнгөрсөн хүний нэрээр хүртэл тэтгэвэр авдаг байсан маш их зөрчил байсан түүнийг хөөн хэлэлцэж шийдвэр гаргах уу бид тэтгэвэр авах эрхгүй гэсэн үг үү ойлгохгүй бна
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2025-06-04 16:20:29
    зочин: галч, сургуулийн захирал 2 ижил тэтгэвэр авах болох нь уу, мэс заслын эмч асрагч 2 ижил тэтгэвэртэй болох уу
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188