Иргэншлээ солин байж дэвжээ удирдах эрхтэй болсон Хакүхо М.Даваажаргалыг мэргэжлийн сүмо бөхийн ертөнцөөс арчих оролдлогууд явж байж болзошгүй талаар Японы “Post Seven” гэх сайт мэдээлжээ. Шавиа зүй зохистой бэлтгэж, чиглүүлж чадаагүй гэх шалтгаанаар урьдчилсан байдлаар хоёр зиндаа унаж, дэвжээгээ ч удирдах эрхгүй болоод байсан Хакүхо М.Даваажаргалын Миягино дэвжээг хаах шийдвэр гаргасан нь Хакүхог сүмогийн ертөнцөөс холдуулах дайралт байж болзошгүй гэнэ.

-ИРГЭН НЬ, ХҮРГЭН НЬ БОЛООД Ч ЯЛГААГҮЙ ХАВЧИГДАЖ, ГАДУУРХАГДАЖ БАЙНА ДАА, ХАКҮХО М.ДАВААЖАРГАЛ-

Японы мэргэжлийн сүмод барилддаг, Хакүхогийн Миягино дэвжээний монгол сүмоч Хокүсэйхо Э.Даваанинж дэвжээний бөхчүүдээ дээрэлхэж, хүчирхийлдэг байсан гэх мэдээлэлтэй холбоотойгоор Хокүсэйхо Э.Даваанинж болон түүний багш Хакүхо М.Даваажаргалд хариуцлага ногдуулах талаар Сүмогийн холбооноос мэдээлсэн. Шалгалтаар Хокүсэйхо Э.Даваанинж нь дэвжээнийхээ залуу бөхчүүдийг удаа дараа зодож, хүчирхийлдэг, шүүрний ишээр нүүр, нуруу, бөгс, эмзэг эрхтэн рүү цохидог, угаалгын өрөөнд түгжиж, цавуу, шавж устгадаг бодис цацдаг байсан нь тогтоогдож, Сүмогийн холбооноос Хокүсэйхо Э.Даваанинжийг сүмогоос зодог тайлуулж, түүний багш Хакүхо М.Даваажаргалыг шавиа удирдаж, чиглүүлж чадаагүй гэх шалтгаанаар хоёр зиндаа унагаж, дэвжээгээ удирдах эрхгүй болгож, цалинг нь хасах тухай мэдээлэл гарч байв. Үүнтэй холбоотойгоор ч Хакүхогийн дэвжээний ахмад сүмоч Тамагаки Хакүхо М.Даваажаргалын оронд Миягино дэвжээг удирдаж, хаврын башёд оролцох талаар Японы томоохон хэвлэлүүд мэдээлсэн. Гэтэл Сүмогийн холбооны шийтгэл нь Хакүхогийн зиндааг унагаж, дэвжээгээ удирдах эрхгүй болгоод зогсохгүй Миягино дэвжээг хааж болзошгүй гэнэ. Энэ талаар Японы “Nikkan Sports” сайт мэдээлсэн бөгөөд Сүмогийн холбооноос Хокүсэйхо Э.Даваанинж, Хакүхо М.Даваажаргалд ногдуулах шийтгэлийн талаар хэлэлцээд, хариуцлага болон Миягино дэвжээг хэрхэх эсэхийг мэргэжлийн сүмогийн томоохон дэвжээнүүдийн нэг болох Исэгахама дэвжээний ояката буюу дэвжээний эзэнд даалгажээ. Харин эх сурвалжийн мэдээллээр Исэгахама дэвжээний ояката энэ сарын 7-ны өдөр Исэгахама Ичимон дэвжээний гишүүдтэй хуралдаж, Миягино дэвжээг хаах эсэх асуудлаар хэлэлцэж, санал хураасны дүнд Миягино дэвжээг хаах шийдвэр гаргасан гэнэ.

                            Гэхдээ зөвхөн Хокүсэйхо Э.Даваанинжийн хэргээс үүдсэн асуудал ч бус Япон даяар Хакүхо М.Даваажаргалыг шүүмжилж, түүний эсрэг мэдээлэл гарах болсон байна. Тухайлбал, Хакүхогийн дэвжээний бөх Хокүсэйхо Э.Даваанинжийн дэвжээнийхнээ дээрэлхэж, хүчирхийлдэг байсан гэх мэдээлэл цацагдсантай зэрэгцэн “Хакүхо М.Даваажаргал нэгэн монгол эмэгтэйтэй дотно харилцаатай, тэд дундаасаа нэг хүүхэдтэй” гэх мэдээлэл цацагджээ. Мөн “Хакүхо өөр нэгэн монгол эмэгтэйтэй нууц амрагийн харилцаатай бөгөөд түүндээ шинэ байр авч өгсөн” тухай мэдээлэл Японы хэвлэл мэдээллээр явах болсон гэнэ. Үүнтэй холбоотойгоор орон нутгийн "Post Seven" “Хакүхо М.Даваажаргалыг мэргэжлийн сүмо бөхийн ертөнцөөс арчихыг оролдож байгаа юм биш биз” хэмээн бичсэн нь өндөр магадлалтай ч байж болох юм. Хакүсэйхо Э.Даваанинжийн асуудлаас үүссэн Хакүхо М.Даваажаргалын зиндааг унагаж, дэвжээг нь хааж байгаа нь ч “хэтэрсэн” хариуцлага байж болзошгүй юм байна. Өмнө нь Хокүсэйхо шиг асуудал дэгдээж, шийтгүүлж байсан түүхүүдийг харвал шавийг нь сүмогоос зодог тайлуулдаг нь тогтсон жижиг бол багшийг нь торгох эсвэл нэг башё өнжүүлэх зэрэг шийдвэр гаргадаг байж. Гэтэл дэвжээний бөхийн гаргасан асуудлаас үүдэн бүхэл бүтэн хэдэн үе дамжиж ирсэн, монгол бөхчүүдийн залгамжийг гаргаж байгаа Миягино дэвжээг хаах шийдвэр нь энгийн нэг хариуцлагаас хэтийдсэн зүйл ч байж болох аж.

Японы мэргэжлийн сүмо бөхийн 69 дэх их аварга Хакүхо М.Даваажаргал 2000 онд 15 настайдаа анх Японд очиж, мэргэжлийн сүмоч болох эхлэлээ тавьж байв. Мэргэжлийн сүмочийн стандартад хүрэхгүй 62 килограмм жинтэй хүү дайчин барилдаан, хурд, хүчээрээ гайхагдаж, очсоноосоо ердөө долоон жилийн дараа буюу 2007 онд Ёкозүна цолонд хүрсэн. Хакүхо сүмогийн ертөнцөд 14 жил тасралтгүй барилдахдаа Эзэн хааны цомыг 45 удаа түрүүлж, дээд амжилт тогтоон Японы сүмогийн түүхэн дэх хамгийн агуу бөхчүүдийн нэг болсон билээ. Харин Хакүхо М.Даваажаргал сүмо бөхөөс зодог тайлахдаа Миягино дэвжээний оёката болохын тулд 2019 онд Монгол Улсын иргэний харьяаллаас татгалзаж, Японы иргэн болж байв. Улмаар Японы мэргэжлийн сүмо бөхийн их аварга Хакүхо М.Даваажаргал зодог тайлах тухайгаа 2021 онд зарлаж, 2022 оны наймдугаар сарын 21-нд албан ёсоор Миягино дэвжээгээ өвлөж авсан түүхтэй. Миягино дэвжээг өвлөж авах үедээ “Дэвжээний багш болсондоо баяртай байна. Шинэхэн Озэки, Ёкозүна болж байсан үе шиг л санагдаж байна. Сүмо бөхийн ирээдүйн төлөө, олон шилдэг сүмоч бэлдэхийн төлөө чадах бүхнээ хийх болно” хэмээн мэдэгдэж байв. Гэсэн ч албан ёсоор дэвжээгээ өвлөж авснаас хойш хоёр жилийн хугацаа өнгөрөөгүй байтал ийн Миягино дэвжээг хаах тухай асуудал гарч ирээд байна.

                               Японд барилддаг монгол сүмочдод байнгын дарамт, шахалт ирдэг тухай яриа олны дунд тархаад багагүй хугацаа өнгөрч байна. Ингээд ч зогсохгүй зарим сүмоч өөр орны иргэншилтэйгээсээ болж гадуурхагдаж байсан тухайгаа хэвлэлд ярьсан нь бий. Энэ удаагийн Хакүхо М.Даваажаргал болон Миягино дэвжээний асуудал ч энгийн нэг хариуцлага, шийтгэл биш боллоо. Хакүхо мэргэжлийн сүмодоо үргэлжлүүлэн амьдралаа зориулахын тулд дэвжээ удирдах эрхтэй болохын тулд Японы иргэн болсон. Басхүү нутгийн эмэгтэйтэй гэр бүл болж, гурван хүүхдийн эцэг, эх болж, тэр нутгийн хүргэн нь ч болсон. Гэсэн ч дэвжээнийх нь бөхийн хэргээс үүдэн Хакүхо М.Даваажаргалыг болон Миягино дэвжээг ийн хатуу шийтгэж байгаагаас үзвэл дээр дурдсан “Хакүхо М.Даваажаргалыг сүмо бөхийн ертөнцөөс арчихыг оролдож байна” гэж бичсэн орон нутгийн хэвлэлийн таамаг баараггүй болж таарч байх шиг...

Хакүхо М.Даваажаргал Японы иргэн нь, хүргэн нь болоод ч ялгаагүй хавчигдаж, гадуурхагдаж, зорьж хүрсэн дэвжээгээ хаалгах дээрээ туллаа.