Хотын даргад хэн зөвлөдөг вэ

Автозамын татварыг нэмье.

Бетонон бордюрыг гантиг болгож өөрчлөх нь зүйтэй, хотын өнгө үзэмжинд сайн.

Түгжрэлийн гол буруутан нь хөгшин онтой, буруу хүрдтэй автомашин байна. Буруу хүрдтэй, он хуучинтай машинуудыг хотоос гаргая.

Улсын дугаар олгохгүй байя.

Дэмий сэлгүүцэж, автозамын түгжрэл нэмэгдүүлж байгаа хувийн таксичдыг таван сая төгрөгөөр торгодог болъё.

Орон нутгийн дугаартай автомашинаас хоног тутам мөнгө хураая...

“Ер нь л хураая, татварыг нь нэмье, халаасыг нь сэгсэр, татварыг нь нэм” гэсэн уриа лоозон шахуу үйлдлүүд Хотын удирдлагуудаас гарах боллоо. Давс мэт шорвог шийдвэрүүд нь юм уу, хорт утаанд хордсон иргэдээ нэмж “хорлоод” байгаа үйлдлүүд нь юм уу, бүү мэд. Ямартай ч хотын иргэд хотод амьдарч байгаагийнхаа төлөө эд хөрөнгөө хураалгаж, олсон хэдэн төгрөгөө татварын сан руу тушааж, үлдсэн хэдээрээ торгуулаад дуусах бололтой.

БОРДЮР АЖИЛЛАГАА

            Өнгөрсөн зун, намаржингаа нийслэлд “Бордюр ажиллагаа” өрнөсөн. Автозам шинээр тавьж, шинэчилж, засварласанд хотынхон баяртай байгаа. Сүүлийн хэдэн жилд байгаагүйгээр замын бүтээн байгуулалтын ажил өрнөлөө. Харин сайны хажуугаар саар гэгчээр өндөр үнэтэй бордюр хотод “шахагдаж”, иргэдийн төлсөн татвар гантиг чулуу болоод гудамжаар хөглөрч байгаад тийм ч дуртай байсангүй. Улсын үйлдвэрийн бетон бордюр 35 мянган төгрөгийн үнэтэй байхад БНХАУ-ын Эрээн хотоос гантиг чулуу зөөж, хотод 100-200 мянган төгрөгөөр шахлаа.

            “Хот бордюр худалдаж аваагүй” гээд л өөрсдийгөө өмөөрөөд байгаа. Үнэндээ, хот стандарт тогтоож, гантиг чулуун бордюр гэж даалгаж, шахалт үзүүлсэн учраас л тендерт шалгарсан компаниуд татвар төлөгчдийн мөнгийг Эрээн рүү нүүлгэсэн хэрэг. Дээрээс нь, Эрээн хотоос 20 мянган төгрөгөөр худалдан авч, замын зардал, гаалийн төлбөр, татвартайгаа 78 мянган төгрөгт багтаж байгаа гантиг чулуугаа нэг ширхгийг нь улсад 178 мянган төгрөгөөр “тушааж” байгаа нь асар их ашиг сонирхлын зөрчил байсныг илтгэсэн хэрэг. Гэвч “Бордюр ажиллагаа” улаан, ногоон гэрлээр явсаар дууссан.

ХУУЧИН ОНТОЙ АВТОМАШИНД УЛСЫН ДУГААР ОЛГОХГҮЙ

       Өндөр хөгжилтэй орнууд хуучин онтой, буруу хүрдтэй автомашиныг хэрэглээнээс халж, улсын дугаар олгохгүй болсноор түгжрэл буурсан гэдэг судалгааг Хотын даргад хэн нэгэн гаргаж өгчээ. Тэгээд арваннэгдүгээр сарын 8-наас шаардлага хангаагүй, гаалийн бичигтэй автомашинд хотын дугаар олгохгүй гэх шийдвэр гаргаж, хэрэгжиж эхэллээ. Иргэд нь өвлийн хүйтэнд дугаарын эрэлд жирийж, энд, тэндгүй дугаарын бизнес гаарч эхэллээ. Хуучин онтой, буруу хүрдтэй автомашинаа хотод зарах эрхгүй болж, хог дээр хаях эсвэл орон нутаг руу хямдхан зарах гэсэн сонголттой л байна.

Тодруулбал, нийслэл хотод тээврийн хэрэгслийн улсын бүртгэлийн дугаар олгоход дараах таван шалгуур үзүүлэлтийг баримтлан, бүртгэнэ.

-Тээврийн хэрэгслийн өмчлөгч, эзэмшигч нь нийслэлийн оршин суугч иргэн, нийслэлд бүртгэлтэй хуулийн этгээд байх;

-Өмчлөгч, эзэмшигч нь Авто замын тухай хуульд заасан төлбөр, Зөрчлийн тухай хуулийн 14 дүгээр бүлгийн 14.7 дугаар зүйл дэх зөрчил болон төлбөрөө барагдуулсан байх. Жолоочийн даатгалын тухай хуульд заасны дагуу даатгуулсан байх;

-Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгүүрийн экологийн ангилал нь “евро-4” эсвэл түүнтэй дүйцэхүйц буюу түүнээс дээш байх;

-Сүүлийн 10 жилийн дотор үйлдвэрлэгдсэн тээврийн хэрэгсэл байх;

-Экспортын өмнөх техникийн хяналтын үзлэгт орсон байх зэрэг шалгуурыг тавьж байгаа.

Үнэндээ, энэ шалгуурт нь БНХАУ-д үйлдвэрлэсэн автомашинууд л тэнцэж байна. “Евро-4” гэсэн үзүүлэлтэд 2022, 2023 онд үйлдвэрлэсэн автомашинд ч тун ховор. “Евро-5” автобус авлаа гэсэн ч “Евро-3” гэсэн бичиг хадаж, цавчсан байдаг шиг л үйл явдал өрнөж байна, Улаанбаатар хотод.

АВТОМАШИНЫ ТАТВАР НЭМНЭ

        Автозам дээрээ түгжрэл дунд "амьдардаг" монголчууд татвараас татвар, торгуулиас торгуулийн хооронд мөлхсөөр дуусах нь. Нийслэлийн 2025 оны төсөв батлах тухай тогтоолын төсөлтэй хамт Авто тээврийн болон өөрөө явагч хэрэгслийн албан татварын хувь хэмжээг шинэчлэн батлах тухай, мөн Авто зам ашигласны төлбөрийн хэмжээг шинэчлэн батлах тухай тогтоолын төслийг өргөн мэдүүлжээ. Эдгээр тогтоолын төсөлд ирэх онд тээврийн хэрэгслийн албан татварыг гурав дахин, авто зам ашигласны төлбөрийн хэмжээг тав дахин нэмэгдүүлэхээр тооцож тусгасан иргэдийг туйлдуулж эхэллээ. Түгжирнэ, дээрээс нь татвар нь хэд дахин нэмэгдэх тогтоолын төсөл өргөн баригдсан гэсэн үг.

Жишээлбэл, монголчуудын хамгийн их унадаг “Приус” авто машин эзэмшигч иргэн жилд албан татварт 108 мянган төгрөг, зам ашигласны төлбөрт 100 мянган төгрөг буюу нийтдээ 208 мянган төгрөг төлж, замын хөдөлгөөнд оролцдог болох нь. Тухайлбал,

Албан татвар:

“Приус” 36000-аас 108000₮,

“Лексус 570” 188100-аас 564300₮,

“Портер” 30000-аас 75000₮,

“Ланд Круйзер 200” 151800-аас 455400₮.

Зам ашигласны төлбөр:

2000 хүртэлх моторын багтаамжтай машин 20000-аас 100000₮,

2001-3000 хүртэлх моторын багтаамжтай машин 30000-аас150000₮,

4001 дээш моторын багтаамжтай машин 50000-аас 250000₮ болох нь.

            Амьдрах гэж зүтгэж яваа иргэдийн цөөхөн хэдэн төгрөгийг энэ мэт аргаар татвараас өндийдөггүй, торгуулиас салддаггүй болгож, байгааг нь татвар нэрээр цэвэрхэн "булааж" авах нь энэ удаагийн Хотын удирдлагуудын бодлого бололтой.