“Амьдралын хүрд” уран сайхны киноны зохиолч, найруулагч Эрдэнэбатын Мөнхбаяртай ярилцлаа.

-Сайн байна уу. Шинэхэн уран бүтээлээ нээхээр зэхэж буй танай хамт олонд халуун баяр хүргэе. Анх кино зохиолын санаа хэрхэн орж ирснээс яриагаа эхлэх үү?

                -Баярлалаа. Хоёрдугаар курсийн оюутан байхдаа кино зохиолын санаагаа олж байлаа. Нийслэлийн түргэн тусламжийн газрын авто баз манай сургуультай ойрхон байдаг. Өглөө болгон хичээлдээ явахдаа түгжирч байгаа түргэний машинуудыг харна. Тэр зарим хүн зам тавьж өгөхгүй утсаараа оролдох, тоохгүй байгаа нь ажиглагддаг байсан.  Тэгээд энэ хүмүүст жоохон ч мессеж хүргээд, зам тавьж өгдөг хүн олон болоосой гэж хүсэж энэ зохиолоо бичсэн.  

                Өмнө нь “Боловсрол” телевизийн “Манай ирсэн дурлал” олон ангит кино, “Дурсамж 1912”, “Ахан дүүс“ зэрэг уран бүтээлүүд дээр туслах дүрд ажиллаж байсан. Энэ удаа найруулагчаар ажиллаж үзлээ.

-Хүрд гэдэг үг олон утгаар илэрдэг. Та чухам кинондоо аль өнцгийг нь хөндөж гаргаж ирсэн бэ?

                -Тийм шүү, жолооны хүрд, Гандангийн хүрд гээд л олон утга бий.  Аль ч хүрдийг хүн зөв тийш залж чадах аваас сайхан л амьдарна шүү дээ.  Амьдралын хүрд гэдэг манай киноны бүх утга санаа агуулагдаж байгаа.  Нэрээ солих саналыг марктенгийн баг гаргаж, солих гэж үзсэн. Гэхдээ энэ нэр яг онож таарсан.  

-Киноны танилцуулгыг харахад гол дүрүүдийн хайрын романс их байх шиг санагдсан. Зохиолынхоо талаар цухас ярьж өгч болох уу?

                -Киноны гол дүрд жүжигчин,  “Gangbay” хамтлагийн реппер Д.Ганбат, жүжигчин  У.Минжин  нар тоглосон. Тэдний хайр дурлалын түүх  гарна. Мөн гол дүрийн залуу болох Гангаагийн дотнын хүн мөрийтэй тоглоомд донтож, өөрийнхөө болон дүүгийнхээ сургалтын төлбөрийг алддаг. Тэгээд хоёр давхар энэ ажил хийх явцдаа хайр дурлалтайгаа учирдаг юм л даа. Илүү дэлгэрэнгүйг уншигч та бүхэн кино теарт ирээд мэдээрэй.

-Найруулагч бүрийн жүжигчнээ сонгох шалгуур, өөр байдаг байх. Таны хувьд зохиол бичигдэж байх явцад дүрийн сонголтоо хийдэг үү. Эсвэл дараа нь уу?

                -Зохиолын санаагаа долоон жилийн турш бодсон болохоор ч тэр үү, дүрүүдээ сонгоход хүнд байсан. Их хугацаа зарцуулж бодсон.  Өмнөх бүтээлүүдийг нь бодно. Одоо тэгвэл би өөрөөр яаж гаргаж ирэх үү гэж тунгаана. Цаашдаа ч жүжигчдээ илүү өөр өнцгөөс гаргаж ирэх гэж хичээх болно оо.

-“Монголд сайн кино зохиолч ховор, тийм болохоор Монгол кино үздэггүй” гэж ярих хэсэг хүмүүс байдаг. Та залуу найруулагчийн хувьд энэ талаар ямар бодолтой байдаг вэ?

                -Кино театруудын менежментийн холбооноос гаргасан судалгаагаар жил ирэх тусам театр нээж буй киноны тоо багасаж байгаа гэж гарсан байна лээ.

-“Арилди” продакшн үүсгэн байгуулагдаж байсан түүхээс яриа дэлгэвэл?

                -  Миний хувьд СУИС-ийг 2020 онд жүжигчин мэргэжлээр төгссөн. Үүний дараа  “Сити” их сургуулийн найруулагч мэргэжлээр магистрын зэрэг хамгаалсан. Оюутан байхдаа үеийн найзуудтайгаа нийлж “Гандис” продакшн байгуулж байлаа. Харин 2021 оноос хойш  “Арилди” продакшныг байгуулаад уран сайхны кино, баримтат кино бичлэг хийгээд явж байна. Өмнө нь найруулагч Ц.Хүсэлбаатар, Б.Батдэлгэр болон “Фантастик” продакны бүтээлүүд дээр гүйцэтгэгчээр ажилласан. Энэ удаагийн “Амьдралын хүрд” уран сайхны кино маань бидний анхны өөрсдийн бие дааж хийсэн бүтээл болж гарч байна.

-Жүжигчний мэргэжил хүүхэд насных нь мөрөөдөл байв уу?

           -Би  хоёр хүүхэдтэй айлын бага хүүхэд, Нийслэлийн ерөнхий боловсролын лаборатори 33 дугаар сургуулийг төгссөн.  Багадаа хичээлдээ  сайн, урлагт ч сонирхолтой байсан юм. Ахлах ангид орох үеэсээ л жүжигчин болохыг мөрөөдөж эхэлсэн. Гэвч гэр бүлээс Герман Улсад нисгэгчийн мэргэжлээр суралцах санал тавьсан. Тэгээд ээждээ жүжигчин болохыг хүсэж байгаа талаараа хэлсэн чинь “Миний хүү СУИС-даа шалгалт  өгөөд үз. Тэнцвэл сур” гэсэн юм.

-Оюутан байхдаа киноны арын албанд ажиллаж байв уу?

                -“OI”, “Фантастик” продакшны арын албанд ажилладаг байсан. Тэндээс л уран бүтээл яаж бүтдэг, ямар хөдөлмөр ордог талаар мэдэж, мэдэрч авсан даа. Тэр минь ч одоо хэрэг болж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна.

-Залуу найруулагчид олон төлөвлөгөө бий байх. Цаашдын уран бүтээлийн зорилгоосоо хуваалцаач?

                -Нэг төрлөө дагнахаас илүүтэй бүгдийг нь л хийж үзмээр санагдаж байна. Мэдээж залуу хүнд амбиц хэрэгтэй. Гэхдээ хаана амбицаа хаана дарах талаараа мэддэг байх ёстой. Монголдоо олон жил тогтвортой, амжилттай ажиллах. Цаашлаад дэлхийн зах зээлд гарах мөрөөдөлтэй ажиллаж байгаа.

-Ярилцсанд баярлалаа.

                -Баярлалаа. “Арилди” продакшны анхны бие даасан уран бүтээл болох “Амьдралын хүрд” уран сайхны кино маань зургадугаар сарын 21-нээс бүх кино театруудаар гарч эхэлнэ. Үзэгч, уншигч та бүхэн ирж үзээд, сэтгэгдлээ хуваалцаарай.