• Өнөөдөр 2024-04-28

ДУРСАХУЙ : Хүний сэтгэлийн цайзад үүрд сүндэрлэх найрагч

2022-12-04,   362

         Цал буурал сахалтай өвгөн найрагч цаст уулсаар замчлаад хорвоогоос буцлаа. Найрагч олон нөхөд нь уйтайхан шүлгийг нь уншаад үдэн өгч байна. Нэг тийм хөнгөн санаашрал, гүн их утгын дайдад өөрийгөө мөнхөд “уяж”, сайхан найргийн шидэд хувирч явсан, билээ тэр. Өөрийгөө нэрж, юмсыг сэрж бодсон үгэн цайз нь өдгөө ч гэрэлтэн сүндэрлэн байна. Цэл залуухан, харцнаас нь хасын цас гийдэг байдаг залуу наснаас эхлэн шүлэг, найргийн хүрээнд тодорч, товойж, мандаж, мөнхүү даруухан оршсоор өвгөн буурал болтлоо бичсээр байгаад явлаа. Хорвоогийн богинохон мөртлөө уудам зайд шүлгээ л уншиж аянчиллаа.

Тэр яг л

Будант шингэх

Буцах шувуудын дуу

Сэдхилд дуслаад... гэх мөрт шигээ хүмүүний цэнхэр орчлонд хүн бүрийн сэтгэлд дуслаад, тусаад л буцлаа даа.

      Хэчнээн сайхан найргийн, хэчнээн сайхан үгсийг үлдээгээд явав даа. Эмэгтэй хүний үзэсгэлэнг болор чулуунд тусах сарны гэрэлтэй зүйрлэж, илэрхийлж, бодох нь ховор. Тэр бодож чаддаг, өгүүлж чаддаг найрагч байв. Тэрбээр үнэхээр өөрийнхөө бичсэн шигээ хүмүүний хорвоогоос үнэнийг эрэн хатаж, хөгшин, залуу хэний боловч хүний зүрхийг нэгжиж явсан хүмүүн мөн билээ. Хэний тухай бичиж байгааг нэрийг нь дурдахгүй байсан ч уншигч та хэдийн мэдсэн байх. Хүний орчлонгоос буцаж яваа түүнд талархлын хэдэн үг дайж байгаа нь энэ. Дахиад найргийн тэнгэртээ төрөөрэй гэж гуйж байгаа нь энэ. Тэр ганц шүлэг, найргаараа ч бус хүнийхээ хувьд хачин түшигтэй, гэгээтэй, өмөгтэй хүмүүн байв. Үүнийг ахан дүүс болж явсан хэн бүхэн дуу нэгтэй хэлэх байх. Сайхан сэтгэл, бусдыг дагуулан хөтлөхийн том ч үлгэр явжээ, тэр. Өнөөдөр найрагчид “Мягаа ах минь тэнгэрт дэвшлээ. Их сайхан хүмүүн байсан сан” хэмээн дурсаж, өчигдөрхөн мэндэлж, шүлэг найргаа хамтдаа уншилцаж явсан он цаг өнөөдөр гэхэд л дурсагдах боллоо.

     Хорвоо гэдэг ер болж өнгөрөх нь хурдан. Дурсагдах нь арай удаан байдаг бололтой. Гэхдээ удаан дурсагдах уу, тэрхэн мөчид л дурсагдах уу гэдгийг хийж бүтээсэн, явсан мөр нь батлах аж. Л.Мягмарсүрэн найрагч бардам дурсагдах хүмүүн ажээ. Бүр үгүйлэн санахаар тийм том уул байв. Түүнийг бараадан, нөмөрлөж, энгэр бэлээр нь найраг хэлхэн өгсөх дүүс нь өнөөдөр хоосорч, ханхайж, өвлийн энэ бүүдгэр өдөр уй нөмөрч сууна. Гэлээ гээд яах билээ. Буцах шувууд шиг, эргэн ирэхгүйгээс хойш. Сайхан дурсаж, бүр удаан дурсах л үлдлээ.Хүний сэтгэлийн хоргонд үргэлжийн мөнх дулаахан орших эрхэм найрагч минь найргийн ертөнцдөө эргэн төрөөрэй. Хүний цэнхэр дэлхийд хайрласан, уучилсан бүхэндээ эргэн ирээрэй л гэж хүсмээр байна.

 

                                                      ***

Болор чулуунд туссан сарны гэрэл адил үнэн болоод хуурмаг 

Үзэсгэлэн гоог чинь тэнгэрт өргөн биширч 

Чамтай дэр хуваан үсийг чинь илбэх хайр хүсэлдээ уягдан 

Цонхны чинь доор тамхи татан татан холхиход 
 
Сүүдэр минь надаас уйдаж, 
 
шөнийн харанхуйтай нөхцөн алдарнам. 
 
Чиний инээд үдшийн агаараар улаалан ирж 
 
Миний сэрэхүй бүхнийг гижигдэн эрхлэнэ. 
 
Чиний инээдний сайханд өрөөний чинь цонх ч 
 
Өөрийн эрхгүй баясан мишээх шиг санагдана. 
 
Чамайг элэгдэшгүй хайраараа өлгийдөн тэвэрч 
 
Чанга шингэн инээдээр чинь зүрхээ тэжээн ханьсана. 
 
Чиний инээдийг салхинаас булаан, газарт хүргэлгүй 
 
Зүрхэндээ тосон авч, сэтгэлийнхээ хөрсөнд цацлаа. 
 
Чинад итгэлээ өвөртлөн, үдшийн гэгээг уяртал 
 
Чамайг бодлоороо энхрийлэн дурлалыг амталлаа. 
 
Энэхэн биений минь эснээс нэг нэгээр нь тээн 
 
Эргэлтгүй одох цагийг үрснээ би цагаатгалаа. 
 
Болор чулуунд туссан сарны гэрэл адил үнэн болоод хуурмаг 
 
Үзэсгэлэн гоог чинь тэнгэрт өргөн биширч 
 
Чамтай дэр хуваан үсийг чинь илбэх хайр хүсэлдээ уягдан 
 
Цонхны чинь доор тамхи татан татан холхиход 
 
Сүүдэр минь надаас уйдаж 
 
шөнийн харанхуйтай нөхцөн алдарнам. 
 
***
Бичсэн шүлгээс
 
Бичээгүй шүлэг минь
 
Амттай санагдаад
 
Би тэр л шүлгээ
 
Бичиж амжина уу гэж санагдаад
 
Буданд шингэх
 
Буцах шувуудын дуу
 
Сэдхилд дуслаад...
 
«Бичээгүй шүлэг минь нэг л амьтай
 
Бийрийн минь үзүүрт нилбус дуслана...
 
***
Хуучин сүмийн хонх уйтайхан жингэнэнэ
 
Хээрийн салхины аясаар хэт урьдын түүхийг хэсэг бусагхан өгүүлнэ
 
Сүмийн нуруунаа суусан хэдэн тагтаа гунигтайхан бөөвийнө
 
Сураг холын явдлыг хэлэх-ярихаас төвөгшөөсөн мэт нугдайна
 
Хувраг хүнээс дутуугүй сүсэг бишрэл дүүрэн ноомойно        
 
Хулширч одсон гунигт түүхийг гэрчлэхээс халширсан мэт хугдайна...
 
«Шувууд үүрийн гэгээг урин залан жиргэн жиргэн шулганахуй
 
Үүр шөнө шувуудын дуугаар сэрэн сэрэн сүүмэлзэнхэн гиймүй
 
Навчсын шүүдэр мөнгөн туяа татуулан бөмбөрөн бөмбөрөхүй
 
Наран уулын чинад тэнгэрийн хаяанаас урган урган улайрмуй
 
Чухамхүү үлгэр эндээс эхэлж, жаргал эндээс л тунармуй...

ДУРСАХУЙ : Хүний сэтгэлийн цайзад үүрд сүндэрлэх найрагч
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188