ӨДРИЙН СУРВАЛЖИЛГА: 0-347 автобусны жолооч Б.Амаржаргалын ажлын нэг өдөр

Э. Энхмаа:
Монголчуудын амьдрал- Өдрийн сурвалжилга

2022-08-07, 2334

Улаанбаатар хотын нэг захаас нөгөө зах хүртэл иргэдэд үйлчилдэг үйлчилгээ бол нийтийн тээвэр. Хэзээ ирж, явдгийг нь мэдэхгүй юм. Автобусны буудал ороход иргэдийг тээвэрлэсээр байдаг зогсолтгүй үргэлжлэх циклийн нэгээхэн хэсгийг өнөөдөр онцлох болно.

Нийтийн тээвэр гэхээр бидэнд автобус үйлчилгээ л санаанд ордог. Харин нийтийн тээврийн жолоочийн ажлын нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг бол. Сонирхолтой бөгөөд амьдралын төлөө гэсэн сэтгэлээр шантралгүй зүтгэж яваа “Зорчигч тээврийн нэгтгэл” ОНӨААТҮГ-ын Гуравдугаар баазын жолооч Б.Амаржаргалын ажлын нэг өдрийн сурвалжилгыг бэлтгэлээ. Автобусанд янз янзын л хүн сууна. Баярлаж хэн нэгэнд баярт мэдээ дуулгахаар догдлон суух нэгэн байхад юунд ч юм гунигласан хүн ч байна. Бүгд нэг автобусанд суух авч, буух газар, мэдрэх мэдрэмж, илэрхийлэл нь ялгаатай. Гэсэн хэдий ч тэдгээр иргэдийг тав тухтай, аюулгүй хүргэх юм сан гэсэн бодол тээж үйлчилдэг жолооч олон бий. Харин өнөөдөр “ХО:8” гэсэн дугаараар Найрамдал зуслан-Гуравдугаар эмнэлэг чиглэлд 16 хүний суудалтай, цэнхэр автобусаар ард олондоо үйлчилдэг Б.Амаржаргал эгчийг тодотгоё.

-3-047 АВТОБУСНЫ ЖОЛООЧ Б.АМАРЖАРГАЛ-

“Зорчигч тээврийн нэгтгэл” ОНӨААТҮГ-ын үйл ажиллагаа гурван баазад хуваагддаг. Улаанбаатар хот доторх болон хот орчмын гэсэн ерөнхий хоёр хэсгээр ангилдаг. Харин хот орчмын бүсийн үйлчилгээнд Улаанбаатар хотоос жаахан зайтай байх газруудад очдог гэдгээрээ ялгаатай. “Нийтийн тээврийн салбарт нэлээн хэдэн жил ажиллаж байгаа эмэгтэй жолоочтой уулзаж ажил амьдралын онцлогийн тухай ярилцах юм сан” гэсэн бодол минь биеллээ олов. Хааяа нэг нийтийн тээврээр үйлчлүүлэхээр жолооч хийж буй хүнд “Ямар мэдрэмж төрдөг бол” гэсэн бодлоо бодит болгож байгаадаа баяртай байлаа.

Нартай, бороотой, салхитай, шуургатай бүх цагт иргэдэд үйлчлэх гэж үүрийн 04:00 цагаас үдшийн бүрий хүртэл ажилладаг гэх Амараа эгч нийтийн тээврийн салбарт 13 дахь жилдээ ажиллаж байгаа аж.

Холбогдох мэргэжилтэй уулзаж, зөвшөөрөл авчхаад Б.Амаржаргал эгчийн ирдэг автобусны буудал дээр хүлээн зогсов. Бүгчим халуун өдөр байсныг ч хэлэх үү, автобусны буудал дээр унаа хүлээн зогсох иргэд сүүдэр бараадна. Хэсэг хугацааны дараа Амараа эгчийн автобус ирж явааг харав. Суух гэж яарсан хүмүүс өглөө орсон борооны тогтсон усан дээр гишгэлэн гүйж байв. Хажууд байх хүн рүү ус цацарсан ч тоох шинж алга. “Эндээс хүн бага суух байх” гээд тайван хүлээж зогсож байгаад суутал суух суудалгүй болчих нь тэр. Амараа эгчийн автобус руу ороод “Сайн байна уу, та. Би нөгөө сэтгүүлч” гэхийн завдалгүй. Урдаас минь “Нөгөө яриад байгаа охин уу, наашаа суучих” гэв. Тэрбээр өөрийнхөө дэргэд байх суудлыг чөлөөлөн өгч, би ч тухлаад авав. Бидний нэг өдрийн аялал Гуравдугаар эмнэлгийн урд талын автобусны буудал дээрээс суудал дүүрэн хүнтэй ийнхүү эхэлсэн юм. Амараа эгчийг харахад хэлэх гэсэн зүйлээ шулуухан хэлчихдэг, ойлголцоход амар санагдсан. Цэнхэр автобусны жолооны ард “Зорчигч тээвэр гурав ОНӨААТҮГ” гэсэн бичигтэй хантааз өмсөж, үсээ дээш нь шуусан нь хэзээний ажилдаа гаршсан нэгэн шиг харагдав.

Жолоо барьж, автобусны буудал бүрд хаалгаа хааж, нээж зорчигчдыг буулгах суулгах ажлыг хийдэг учраас тухтай ярилцах боломж ховор. Өглөө орсон борооны ус машин замын хонхорхой хэсэгт орж, замын нүх бартааг дүүргэж харагдахгүй болжээ. Үүнээс болж автомашинууд энхэл, донхол замаар гэтнэ. Түгжрэл дунд хотоос гартал Амараа эгчтэй хэсэг яриа өрнүүлэв. Тэрбээр “Би 13 дахь жилдээ ажиллаж байна. Автобусны кондуктороос эхлээд жолооч болтлоо ажиллаа. Манай нөхөр хамт ажилладаг. Эмэгтэй жолооч наар илүү хариуцлагатай юм шиг санагддаг. Эрчүүд жаахан хэнэггүй улс шүү дээ” гэв. Энэ хооронд аль хэдийнэ дараагийн зогсох автобусны буудал дээр ирсэн байв. Буух газар нь ойртмогц хүмүүс “Жолооч оо бууя, хаалгаа онгойлгоорой” гэж чанга гэгч хэлнэ. Хариуд нь Амараа эгч дассан шинжтэй “За” л гэнэ. Энэ үйл явдал хүн буулгах, суулгах бүрд давтагдана. Түүний жолоодож буй “County” гэх дунд оврын автобусанд 16 хүний суудалтай, зогсож зорчих үйлчлүүлэгчидтэй нийлээд 20 гаруй хүний багтаамжтай механик автобус юм. Амараа эгчийн жолоодож буй автобус автомат автобусыг бодвол ажиллагаа ихтэй юм билээ. Уулзвар, гэрлэн дохио, эгнээ солих гээд энэ бүгдэд хааз, тормос хоёрыг хослуулан уран жолоодлого хийнэ гэдэг эмэгтэй хүнээс гарамгүй чадвар шиг санагдсан юм.

-НЭГЭНТ Л МИНИЙ СОНГОСОН АЖИЛ УЧРААС ХЭЦҮҮ САНАГДДАГГҮЙ-

Би жолоочийн дэргэдэх суудалд суусан учир хүмүүс намайг кондуктор гэж бодсон байх. Нас нэлээн өндөр ахмадууд “Одоо хаана явна, би Цэргийн хотхон дөхөөд буух юм” гэх зэргээр хандаж байв. Жолооч автобусаа жолоодохынхоо зэрэгцээ үйлчлүүлж буй иргэдийн асуулт бүрд хариулт өгнө гэдэг чамгүй тэвчээр басхүү ур чадвар аж.

“Үйлчлүүлж буй бүх хүний амь нас, аюулгүй байдлыг хариуцаж явдаг учраас ямагт хариуцлагатай, аюулгүй ажиллахыг эрхэмлэдэг" гэж Амараа эгч хэлсэн юм. Нээрээ л бодоод байхад бид нийтийн тээврээр үйлчлүүлэхдээ бусдын юм гэсэн шиг ханддаг байхад жолооч бүх хариуцлагыг ухамсарлаж буйг түүний ярианаас ойлгосон юм. Их хотын дуу чимээ, түгжрэлээс түр амсхийж Найрамдал зуслангийн зүг хүлгийн жолоо залав. Үйлчлүүлэх иргэд ч цөөн байсан тул “Асуух юм сан” гэсэн асуултуудаа асуулаа.

-Та ямар мэргэжилтэй вэ. Зорчигч тээврийн гуравдугаар баазад ажиллахаас өмнө юу хийж байсан бэ?

-Эгч нь Баянхонгор аймагт төрсөн. Тэндээ арван жилээ төгсөөд ХААИС-ийн Газар зохион байгуулалтын ангид элссэн. 1995 оны хавар их сургуулиа төгссөн. Манай анги чинь ХААИС-ийн Газар зохион байгуулалтын анхны төгсөлт. Их сургуулиа төгсөөд нутагтаа жил гаран ажиллаад Улаанбаатарт ирсэн дээ. Хотод ирээд ус, ундааны үйлдвэрт хүнсний технологичоор ажиллаж байгаад 2009 оноос Зорчигч тээврийн нэгтгэлийн нэгдүгээр баазад ажилласан. Жил хагасын өмнөөс хоёрдугаар баазын жолооч болоод байна.

-Эмэгтэй хүний хувьд автобус жолоодоход хэцүү байдаг уу?

-Нэгэнт л миний сонгосон мэргэжил учраас хэцүү санагддаггүй. Хүмүүс эмэгтэй хүн автобус жолоодохоор алдаа мадаг их гаргадаг, эрсдэлтэй гэж боддог юм шиг байна лээ. Надад бол харин ч эсрэгээрээ хариуцлагатай нямбай санагддаг. Зарим үед эрчүүдийг бодвол илүү энэрэнгүй байдал нь миний ажилд их нөлөөлдөг. Өвөл замын хажууд даарсан хүүхдээ тэвэрсэн хүн харвал зогсоод авчихдаг. Тэгэхээр энэ мэргэжилд эмэгтэйчүүд ажиллавал илүү зохиж байгаа биз.

-Та түрүүн яриандаа нөхөртэйгөө хамт ажилладаг гэж байсан. Гэр бүлийнхнийхээ талаар яриа дэлгэхгүй юү?

-Манай нөхрийг С.Нямдаваа гэдэг. 40-өөд жил жолоочоор ажиллаж байгаа. Миний унаж яваа автобусны ээлжийн жолооч. Гэр бүлийн хүнтэйгээ хамт ажиллах амар байдаг. Эгч нь гурван хүүтэй. Том хүүгээ ОХУ-д сургах гээд явуулсан. Хүү маань хаяад хүрээд ирсэн. Тэгэхээр нь “Зорчигч тээвэр гурав ОНӨААТҮГ”-д автобусны жолоочоор шалгуулаад оруулчихсан. Ажилладаг салбартаа урвуулаад авсан хэрэг.

-ЗАМ ЗАСВАРЫН АЖЛЫГ ЭРЧИМЖҮҮЛЖ, СТАНДАРТАД НИЙЦСЭН ЗАМТАЙ БОЛЬЁ-

Орбитоос Найрамдал зуслан хүрэх хооронд Амараа эгчтэй хэсэг хугацаанд ярилцаад амжсан. Хот орчмын зам асуудалтай болохоор 20 минут явах ёстой газар 30 гаран минут явдаг тухай Амараа эгч өгүүлж байсан юм. Улаанбаатар хотын замын энхэл, донхол хэсэгт жолоочид бартаад замын тамирчид шиг наагуур, цаагуур сүлжиж бухимддаг. Тэгвэл хот орчмын бүсийн засмал зам ч ялгарах зүйл алга. 1980-аад онд тавигдсан. Тэрнээс хойш хэсэгчилж засвар хийсэн байх гэж Амраа эгч хэлэв. Найрамдал зуслан хүрээд таван минут амрах эрхтэй гээд Амараа эгч автобуснаас буув. Буухдаа зүгээр ч байсангүй. Суудлынхаа ард талаас алчуур аваад гарав. Би араас нь буугаад хартал гартаа барьсан цэнхэр алчуураар автобусны гадна талыг арчиж байв.

-Таны ажлын өдөр үүрийн 4:00 цагаас эхэлдэг гэж байсан. Орой хэд гэж гэртээ харих вэ?

-Нөхөр маань миний нөгөө ээлж болохоор солигдоод ажиллачихдаг. Сүүлийн хэдэн өдөр ээлжгүй ганцаараа ажиллаж байна. Ээлжгүй үед өглөө 04:00 цагаас босоод л, ажилчдын унаандаа сууж, бааз дээрээ ирээд автобусны аюулгүй байдлаа хянуулаад, түлшээ хийлгээд л нар мандахтай уралдан эхний зогсоол руу хөдөлнө дөө. Тэгээд 22:00 цаг өнгөртөл зорчигчдод үйлчлээд автобусаа бааз дээр аваачиж, өглөөний бэлтгэл ажлуудаа цэгцэлнэ. Шөнийн 1:00 цаг өнгөрөөд л гэртээ харина. Нөхрийгөө эмнэлэгт хэвтүүлсэн. Бие нь тэнхрээд ирэхээр би зөрөөд эмнэлэгт хэвтэх төлөвлөгөөтэй байгаа. Өмнө нь тооцоолох боломжгүй нөхцөл байдал үүсэх үе бий. Гэхдээ тун цөөн. Хэсгийн ахлагч маань үргэлж холбоотой байдаг болохоор харьцангуй гайгүй.

Түр зогсохдоо ч Амараа эгч зүгээр байсангүй. Алчуураар автобусны гадна талыг арчиж, дугуйны хийг шалгана. Эдгээр үйлдлүүд нь түүнийг олон жил ажилласан туршлагатай хашир жолооч гэдгийг илэрхийлж байв. Ингэж явсаар “Өглөөнөөс орой болтол 12 удаа тойрдог” гэж Амараа эгч хэлэв. Бартаат замын уралдаанд орж байгаа юм шиг хонхор гүдгэр замаар, ойр зуурын юм ярин хамтдаа явсаар нэг л мэдэхэд нар бууж, борооны үйл гарсан байв.

Хамгийн олон иргэн үйлчлүүлдэг үе нь өглөөний 7:00-10:00, 17:00-20:00 цаг. Ажил орох, тарахтай зэрэгцэн хүмүүс эрс нэмэгддэг юм билээ. Борооны үүл иргэдийн ажил тарах цагийг хүлээж байсан уу гэлтэй гэнэтхэн бүрхээд ирэх нь тэр. Найрамдал зуслангийн зогсоолоос хөдлөх гэж байтал нэгэн аав хоёр хүүхдээ дагуулан суугаад “Борооноос өмнө автобусандаа амжиж суулаа шүү. Сайн уу, эгчээ” гээд хэдийнэ танил хүн шиг мэндлэв. Зуслангийн байшин, амралтын газар байршсан иргэд зундаа “ХО:8” чиглэлийн автобусаар үйлчлүүлсээр байгаад дассан хэрэг.

Амараа эгч автобусны буудлаас нэлээн зайдуу зогссон ахмад настан гараа өргөхөд шууд л очоод авчихна. Нэг ч гэсэн хүн бороонд норчих вий гэсэн бодол тээж байгаа нь тэр байх.

-ЖИНХЭНЭ ЖОЛООЧ ГЭЖ БАЙДАГГҮЙ, ХАРИН ХАРИУЦЛАГАТАЙ ЖОЛООЧ ГЭЖ БИЙ-

Ээлжлэн суух иргэдийн дундуур тухтай яриа өрнүүлэх боломж тун ховор байсан ч Амараа эгчийн талаар хэдийнэ мэдээлэлтэй болчихсон байв. Өглөө хамгийн түрүүнд иргэдийг ажилд нь хүргэж эхэлдэг түүний ажлын нэг өдөр завгүй бөгөөд өдөрт 300-400 хүнд үйлчилж, асуусан асуултад хариулт өгөх амаргүй ажил хийдгийг мэдсэн юм. Хэн хүнээс гарамгүй тэвчээрийг өөрөөсөө гаргаж, тээвэрчин гэх алдрыг зүүж яваа эмэгтэйчүүдээр бахархах сэтгэл төрсөн юм. Бусдын адил гэр бүлтэй, үр хүүхэдтэй байж тэднээс илүү хөдөлмөрлөж байгааг харсан хэнд ч бахархах сэтгэл төрнө байх.

Дөнгөж саяхан бүрхэж байсан тэнгэр тэр чигтээ харанхуйлж бороо хэдийн дуслаад эхлэв. Гадаа бороотой хүйтэн байсан ч Улаанбаатарын зүг чиглэсэн “ХО:8” чиглэлийн цэнхэр автобус доторх цаг агаар намуухан, тайван байв. Хүүхэд багачууд цонхоор харж инээлдэж, хөгшид томчууд чимээгүйхэн бодолд дарагдана.

Амараа эгчийн дэргэд гайхуулах ажил хийгээгүй хажууд нь сууж яваа би гурав дахь тойрог дээр ядарч эхлэв. Харин Амараа эгч ядарсан шинжгүй “Хэсэг нэлээн устай бороо орох нь дээ” гэв. Юу юугүй бороо ширүүсэж, салхилж, аянга цахиж гялс хийв. Хот орчмын бүсэд явж байгааг ч хэлэх үү, цаг агаарын тавгүй байдал, тэнгэр бүрхсэн шинж айдас төрүүлэм байв. Тэгээд Амараа эгчтэй ядагч байсан яриа өрнүүлье гэж бодов.

-Та хотоос зайдуу газарт шөнө, оройн цагаар автобустай явахдаа айдаг уу?

-Анхандаа айдаг байсан. Яг үнэнийг хэлэхэд эвгүй шүү дээ. Ялангуяа өвөл. Сүүлдээ дасчихдаг юм байна. Заримдаа оройн ээлжид гарч байгаа эмэгтэй жолоочид хоорондоо утсаар холбогдож ярилцдаг. Тэр их хань болдог шүү. Оройн цагаар согтуу хүмүүс эмэгтэй жолооч байхаар дээрэлхэх гээд байдаг. Жаахан муухай ч манай монголчууд чинь дээрэлхүү улс шүү дээ. Одоо юм хөгжөөд бүх нь камертай болсон болохоор айх нь багасжээ.

-Олон хүний аюулгүй байдлыг хангаж ажиллана гэдэг нөр их хариуцлага хүлээж байгаа хэрэг шүү дээ?

-Миний хувьд жинхэнэ жолооч гэж байдаггүй харин хариуцлагатай жолооч байдаг гэж боддог. Залуучуудыг хараад байхад жолооч гэдгээрээ бахархсан санагддаг. Гэтэл үүний цаана хариуцлага, хүний амь байгаа гэдгийг мэддэггүй. Хэрэглээ мэт ойлгоод осол гаргаж, хохироож байгаад харамсдаг. Дээр үед жолооч гэдэг чинь мэргэжил байсан. Хэн дуртай нь хийдэг ажил биш байлаа. Харин одоо өөр болжээ. Жолооны ард суух юм бол өөрийн болон бусдын аюулгүй байдлыг эрхэмлээрэй гэх хэлмээр байдаг.

“Зорчигч тээвэр гурав ОНӨААТҮГ”-ын Тээвэрлэлт үйлчилгээний хоёрдугаар хэсгийн дарга Г.Цогбадрахтай уулзаж Б.Амаржаргал эгчийн харьяалагддаг хэсгийн талаар мэдээлэл авсан юм.

Тэрбээр “Зорчигч тээвэр гурав ОНӨААТҮГ”-ын Тээвэрлэлт үйлчилгээний хоёрдугаар хэсэг 25 автобусны 52 жолоочтой. Үүнээс эмэгтэй зургаан жолооч байдаг. Эмэгтэй жолоочид эрэгтэй жолоочдоос илүү дайчин, өөриймсөг сэтгэлтэй. Хамтран ажиллахад урамтай шүү. Хүн хүчний нөөцийн асуудал тулгардаг. Ер нь бол боловсон хүчний нөөцийн дутагдалтай. Манай баазын зүгээс уг асуудал дээр нэлээн арга хэмжээ авч ажилладаг. Тогтвор сууршилтай ажилладаггүй. Хэдхэн сар ажиллаад уур уурхай руу явчихдаг. Олон хүний аюулгүй байдлыг хариуцан ажиллахад төлөвлөгөөгүй гэнэтийн зүйлс их гарч ирдэг. Тэр болгоныг зохицуулж, ажлаа цалгардуулахгүй байна гэдэг сорилттой үе үехэн тулгардаг” гэв.

Амараа эгчийн хэлтсийн даргатай уулзах хооронд хэдийнэ орой болж автобус зогсох ч дөхсөн байв. Аялал эхэлсэн цэгтээ дахин очиж Амараа эгчийг хүлээв. Бороо зогсоогүй байсан учраас автобусаар үйлчлүүлэх иргэд их байв. Харин би өдөржингөө суусан суудалдаа тухалж Гуравдугаар эмнэлгээс Найрамдал зуслангийн зүг хөдлөв. Хүйтэн бороотой байсан ч Амараа эгч ажрихгүй ажлаа амжуулж сүүлийн хүнээ буулгачхаад холын гэрлээ ойр болгож өөрчлөөд Зорчигч тээвэр гуравдугаар баазын зүг явав. Ингэж л бидний нэг өдрийн аялал Гуравдугаар эмнэлгээс Найрамдал зуслан хүрэх замд халуун дотно яриа өрнүүлэн өнгөрүүлсэн юм.

Амьдралын төлөө тэмцэж, тэсвэр тэвчээр, ур ухаан хоёрыг хослуулан яваа Б.Амаржаргал эгч уншигч таныг энэхүү нийтлэлийг унших зуур Улаанбаатар хотын хаа нэгтээ иргэдэд үйлчлэн, инээмсэглэл тодруулан яваа гэдэгт итгэлтэй байна.

ӨДРИЙН СУРВАЛЖИЛГА: 0-347 автобусны жолооч Б.Амаржаргалын ажлын нэг өдөр

АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 5

Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2022-08-05 13:19:35

Отгондаваа: Миний найз мундаг шүү ажлын амжилт хүсье алтан шар зам тань өлзийтэй байхын ерөөл дэвшүүлье
Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2022-08-02 07:56:13

3. 33 энхсайхан: Амараа эгчдээ ажлын амжилт хүсье. Мундаг эгч шүү. Алтан шар зам нь өлзийтэй байгэээ.
Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2022-08-01 23:36:11

Monhbayr: Egchiin altan shar zam oodoo baig mundag hun dee
Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2022-08-01 23:36:10

Monhbayr: Egchiin altan shar zam oodoo baig mundag hun dee
Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2022-08-01 23:30:43

3-105 Баттулга: Амараа эгчдээ ажлын амжилт алтан шар зам нь өлзийтэй байг ээ

Шинэ мэдээ

Нийтлэлчид