ШИНЭ НОМ: С.БААТАРЦОГТ "НОХОЙН ЖИГ" ӨГҮҮЛЛЭГ, ТУУЖИЙН НОМОО ХЭВЛҮҮЛЛЭЭ

2023-12-26, 440

СУИС-ийн Утга зохиолын тэнхимийн багш С.Баатарцогт "Нохойн жиг" өгүүллэг, туужийн номоо хэвлүүллээ. Тэрбээр өмнө "Салхины үүсэл" жүжгийн түүвэр, "Цохилж эхлэв", "Цасан хуй" туужийн ном хэвлүүлсэн билээ. “Нохойн жиг” тууж "Нохой дагуулсан хүн", "Торгон нэмнээ", "Цасан цувцаа", "Зэрлэг амьтад", "Нохойн зүрх", "Орчих хийгээд үйдэхүйн уй" гэсэн хэсгүүдээс бүрддэг байна.

Тус номын өмнөх үгийг утга зохиол судлаач, шүүмжлэгч Х.Чойдогжамц бичсэн байна. Тэрбээр "С.Баатарцогтын “Нохойн жиг” хүүрнэл зохиолын шинэ түүврийн дүрүүд саланги зохиомол бус сэтгэлд буумал дүрслэгдэж төсөөлөгдөн үлдэх амьд бичлэг нь анхаарал татлаа. Өмнөх хоёр номд ахуй соёлын утга дүрслэл, уран сайхны нөхцөлт зурагламжийн хэл сайны зэрэгцээ сонсож дуулсан дурсамж, түүхийн баялаг үйл явдлаас сэдэвлэн хөгжүүлэх урлалд элдэвтэйг богинохон хугацаанд ч болов хичээл заасан багшийн хувьд мэдэх юм. Өмнөх бүтээлүүдээс үнэхээр үзэгдэхүйц өсөж, өгүүлэгчийн бяд ахиж байна гэж бодогдов.

Зохиолынх нь дүрүүд зохиол дотроо өөр өөрдсийнхөөрөө амьдарч, тус бүртээ бие даасан уран бүтээлчид мэт эрс тод зан төрхтэйгээр уншигчидтай өрсөн барин “тэмцэлдэнэ”. Үүнийг хамгийн тодоор “Нохойн жиг” хэмээх өвөрмөц туужид “сөрөг” талд явах зөрчилтэй эр Харгай, нууцлаг Бэлчир өвгөн, хүлээлтийн эзэн Мядаг, тавилангийнхаа дутууг нэхэх Чирэнгэр нарын тухай өгүүлэхдээ дүр бүхэнтэй зайлшгүй сэжмээр эргэн холбогддог чоно, нохдын энэлэнтэй хувь төөргөөр буюу байгалийн жамт хэлээр давхар тайлагнан уншигчтай мөн “тэмцэлдүүлэн” дэлгэснээс харж болно. Зүйрлэвэл зохиолын “Тэнгэр хүртэл барьц алддаг юм. Буруу зөвийг ялгаж салгасныхаа дараа будангуйрахаа болих байх” гэх хэсэг шиг зохиолын дүр бүхэн өөртөө чин үнэмшилтэй “үзэж дарах” нь барьц алдуулан алдуулан хөтөлнө. Чоно, нохойн дүр нүүдэлчдийн хувьд маш эртний, нэн ойр тусаж, сонирхолтой өгүүлэгддэг. Олон сайн бүтээл энэ сэдвээр бичигдсэн бий. Судалгаа сурвалж болоод өгүүлэмжийн талд содон эрэл нээлттэй нэгэн бүтээл ийн орж ирлээ. Үүнчлэн “Нурам” өгүүллэг дэх ганц хүний амьдралд тохиосон олон аймшигт түймэр дунд тал талд үлдэх бүлээн нурмын гүндээ цогших мөр тун амьд зохиомж, зэргэд хүүрнэлийг бүтээн ялгаруулж чадсан байх агаад дахиад ч дотроо задран бичигдэх боломжтой хүртэгдэн уншигдаж байлаа. “Нүгэл гэнэм”, “Улиастайн голд уулзья”, “Хомоол түүгчид” гэсэн илэрхийллийн хувьд нэгдмэл хэв төрхтэй чимбай уянгалаг өгүүллэгүүдтэй хамт “Хоёр дахь амьдрал”, “Мартагдсан он жилүүдээс урсан ирэх аялгуу” хэмээх дүрүүдийнх нь ухаарал зохиолчийн урлалаас давж ирэн эмзэглүүлсэн хайрлам нандин бүтээлийг удахгүй та унших нь ээ. Анхны уншигч хийгээд судлаачийн зүгээс товч дүгнэхэд хүн өөрөө өөрийнхөө зөнч байж, түүнийхээ орь ганц гэрч болж мөнхөрдөг мэт уужим санаашралыг шинэ ном доторх амьд “тавилангаас” мэдэрлээ. Зөн хүсэл амьдралд тань биелсэн эсэхийн альхан талд нь ч өөрөө өөрийгөө сугадан яваа ойлголцол хүлцлийн өтөл итгэл мэт хоногшом дүрүүдийг дахин хүлээе" гэсэн байна.

ШИНЭ НОМ: С.БААТАРЦОГТ "НОХОЙН ЖИГ" ӨГҮҮЛЛЭГ, ТУУЖИЙН НОМОО ХЭВЛҮҮЛЛЭЭ

Шинэ мэдээ

Нийтлэлчид