Төрд барилгачин түшээд олон бий. Хатуухан хэлэхэд, тэд түмнийхээ хөлс, хүчийг хамгийн ихээр “шимэгчид”. Гэр хорооллыг бодлогоор бохир заваан, засмал замгүй, харанхуй, халуун усгүй, гудамжыг нь гэрэлгүй, гэмт хэрэг гарвал илрүүлэх камер ч үгүй байлгаж, далдуур “байртай л бол” гэж ухуулна. Тэгээд түшээд өөрсдөө хаа таарсан газраа хууль бусаар аваад, тэндээ хотхон, хороолол бариад “үүнийг л ав” гэж сурталчилна. Хөөрхий, залуучууд авах гэж зүтгэнэ. Гэвч, харьд хүнд хөдөлмөр эрхэлж мөнгө олох, эсвэл эх орондоо 20 жил хөдлөх эрхгүй банкны зээлийн барьцаанд орох хоёр л сонголттой. Аль ч сонголтыг хийсэн эцсийн дүнд байр авсан бүх мөнгө барилгын эзэн түшээгийн халаасанд л орно. Хүүхдэд нь хэтийдсэн үнэтэй байр “шахаж”, хэд нугалсан мөнгө халааснаас нь хулгайлж авчихаад, цагаан сараар аав, ээжид нь хэвийн боов, хадаг, хоёр уут чихэр авч очно. Малаа зараад байр авах боломжтойгоор нь мянгат малчдад төрийн түшээд хачин хайртай. Барилгачин түшээд ийм л харгис.
Өнөөдөр хот даяар дээр дурдсан зарчмаар ажилладаг, төрийн түшээдийн хотхон, хороолол нэртэй хэдэн мянган “мөнгөний машин” ашиглалтад орж байна. Ц.Анандбазарын “Бага тэнгэр”, С.Бямбацогтын “Хан төгөл”, Б.Чойжилсүрэнгийн “Хурд”, “Хүннү”, Ж.Ганбаатарын “Энканто”, “Оргил”, С.Амарсайханы “Ботаник центр”, “Зайсан скуэр”, “Скуэр резиденс”, Х.Нямбаатарын “Неверланд таун”, “Хамаг монгол”, О.Цогтгэрэлийн “Скай гарден”, “Альфа зоне”, “Палм спринг”, Х.Ганхуягийн “Жаргалант гарден”, Б.Энх-амгалангийн “Мишээл резиденс”, Ж.Мөнхбатын “Жаргалант хотхон”, Т.Аюурсайханы “Ар гүнт вилла” гэх мэтээр үргэлжилнэ. БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан л гэхэд орон сууцны газрын наймааны “овжин шагчин”. Зөвхөн одоо төрд байгаа нь тэд. Гишүүн, сайд асангуудын хотхон, хорооллуудыг дурдвал, цаг, цаас эс хүрнэ.
Тэгвэл дээр дурдсан төрийн түшээд дээр нэмэгдээд тэтгэвэртээ суусан дипломатчид, тэр тусмаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдууд орон сууцны хотхон, хорооллоор халаасаа түнтийлгээд эхэлжээ. Одоо баримтыг танилцуулъя.
Нисэхийн дэнж дээр буюу “Буянт-ухаа” спортын ордон, “Буянт-ухаа” нисэх буудал хоёрын голд “Шүрт” хэмээх орон сууцны “аварга том” хотхон 2019 оноос баригдаж эхэлсэн. Нийт 1771 айлын, тус бүр нь 12 давхар, 14 блок барилгатай. Орон сууцууд нь дунджаар 59м2 талбайтай, 1м2 талбайг 2.2 сая төгрөгөөр худалдсан. Тооцож үзвэл, “Шүрт” хотхоныг нийт 1771 айлд 229 тэрбум төгрөгөөр худалдсан гэсэн үг юм. Түүгээр зогсохгүй, ирэх 2024 онд “Шүрт” хотхонтой залгуулаад “Шүрт-16” гэх 16 давхар, 240 айлын орон сууцыг нэмж ашиглалтад оруулахаар барьж эхлээд буй ажээ. Дунджаар 58м2 талбайтай байх бөгөөд 1м2 талбайг 2.6 сая төгрөгөөр захиалга авч байгаа юм байна. Тооцож үзвэл, 36 тэрбум төгрөгөөр худалдах тооцоо гарч байна. “Шүрт” хотхоны 229 тэрбум дээр “Шүрт-16”-гийн 36 тэрбум төгрөгийн нэмбэл 265 тэрбум төгрөг хүрнэ гэсэн үг. Товчхондоо, “Шүрт” хотхон бол орон сууцны тоогоороо ч, олох ашгаараа ч “аварга хотхон” болж таарч байгаа юм.
Судлаад үзвэл, 2015 оны зургадугаар сарын 25-ны өдрийн Нийслэлийн Засаг даргын А/551 захирамжаар 1863330338179 нэгж талбарын дугаартай 35000м2 буюу 3.5 га газрыг Л.Удвал, Р.Алтангэрэл, Ц.Гомбосүрэн, Г.Бэхбат, Г.Жаргалсайхан гэх таван иргэнд олгожээ. Улмаар Л.Удвал, Р.Алтангэрэл, Ц.Гомбосүрэн, Г.Бэхбат, Г.Жаргалсайхан нар энэхүү 3.5 га газар дээрээ орон сууцны хотхон барихаар 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 23-нд Хот байгуулалт, хөгжлийн газраас барилгын “А” зөвшөөрөл буюу МЗХ2019/06-19 дугаартай “Архитектур төлөвлөлтийн даалгавар”-ыг батлуулж авсан байна. Ингээд тэд орон сууцны хотхоноо “Шүрт” хэмээн нэрлэж, барилгын ажлаа эхлүүлжээ.
Тэгвэл “Шүрт” хотхоны газрыг эзэмшигч, захиалагч нар болох Л.Удвал, Ц.Гомбосүрэн, Р.Алтангэрэл, Г.Жаргалсайхан нар нь Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдууд ажээ. Тодруулбал,
Лувсанжамцын Удвал 1972 оноос хойш дипломат алба хашсан, ахмад дипломатч. 1994-1999 онд Германд Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдаар сууж байсан. Өдгөө Монгол-Германы чуулганы Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, Монголын дипломат академийн Удирдах зөвлөлийн даргаар ажилладаг. Тэр өдгөө 77 настай.
Цэрэнпилийн Гомбосүрэнг танихгүй хүн тун цөөн биз. Тэр хоёр нийгэм дамнан Гадаад харилцааны яамыг 10 жил толгойлсон. Тиймдээ ч түүнд 1991 онд Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд цол хүртээж байлаа. Мөн Ц.Гомбосүрэн 1992-1996 онд УИХ-ын гишүүнээр сонгогдон ажилласан. Дараа нь Монголын үндэсний үнэт заасны үйлдвэрийн захирал, “МИАТ”-ийн ТУЗ-ийн даргаар ажиллаж байгаад тэтгэвэртээ суусан. Тэтгэвэрт суусныхаа дараа Оросын зохиолчдын 20 гаруй бүтээлийг орчуулан хэвлүүлж, 2005 онд Соёлын гавьяат зүтгэлтэн цол хүртэж байв. Өдгөө Ц.Гомбосүрэн 80 настай. Түүний хүү Г.Амартүвшин Гадаад харилцааны дэд сайдаар ажиллаж буй.
Раднаабазарын Алтангэрэл 2003-2006 онд Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга байсан. Улмаар 2006-2009 онд Франц Улсад Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд, Испани, Португал, Монакод хавсран суух Элчин сайд, 2014-2017 онд Канад Улсад суух Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд, 2018-2022 онд Бельгийн Хаант Улсад Элчин зөвлөхөөр ажилласан. 2021 онд Швейцарийн холбооны Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт элчин сайдад нэр дэвшсэн ч УИХ-аас буцаагдсан. Тухайн үед УИХ-ын гишүүд Р.Алтангэрэлийг “Бүх насаараа шахуу улс, улс дамнан Элчин сайдаар ажилласан биз дээ. Одоо бусдадаа боломж олгооч” хэмээн шүүмжилж байв. Улмаар Р.Алтангэрэл 2022 оноос ГХЯ-ны Хөрш орнуудын газрын захирлаар ажиллаж буй. Тэр өдгөө 57 настай.
Гозонгийн Жаргалсайханы хувьд насаараа дипломат албанд ажилласан. Г.Занданшатарыг Гадаад харилцааны сайд байх үед зөвлөхөөр ажиллаж, дараа нь Женев дэх байнгын төлөөлөгчийн газарт Элчин зөвлөхөөр ажиллаж байсан. Ц.Элбэгдоржийг Ерөнхийлөгч байх үед гадаад харилцааг нь хариуцаж, 2016 онд “АСЕМ”-ийн дээд хэмжээний уулзалтыг зохион байгуулах Ажлын албаны зөвлөхөөр ажилласан. Улмаар 2017 онд Ц.Элбэгдорж Ерөнхийлөгчөөс буухаасаа өмнөхөн Г.Жаргалсайханд Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд цол хүртээж байв. Тэр өдгөө 69 настай.
Харин үлдсэн нэг хүн болох Г.Бэхбат нь Элчин сайд биш. Гэхдээ ШУТИС-ийн Эрдэмтэн нарийн бичгийн даргаар ажилладаг, Эрчим хүчний доктор бөгөөд “Улаанбаатар дулааны сүлжээ” ТӨХК-ийн ТУЗ-ийн гишүүн, “Багануур зүүн өмнөд бүсийн цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК-ийн ТУЗ-ийн гишүүн, “Дархан сэлэнгийн цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК-ийн ТУЗ-ийн гишүүнээр тус тус ажиллаж ирсэн нэгэн аж. Хэдий Г.Бэхбат өөрөө Элчин сайд биш боловч Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд, “Оюу толгой” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Г.Батсүхтэй тун ойр нэгэн аж. Тухайлбал, Г.Бэхбатын “Эм Эм Эс Инженеринг” ХХК нь “Оюу толгой” ХХК-ийн шилдэг 100 ханган нийлүүлэгчийн нэг, мөн “Оюу толгой” ХХК-ийн туузан дамжуургыг гэрээгээр хариуцдаг аж. Мөн Г.Бэхбат “Буянт-ухаа” спортын ордны зүүн талд 2019 онд газар авч, “Эм Эм Эс Инженеринг” ХХК-ийнхаа оффисын барилгыг барьжээ.
Товчхондоо, Гадаад харилцааны сайд асан Ц.Гомбосүрэн болон Герман, Франц, Канад, Женевт Элчингээр сууж асан Л.Удвал, Р.Алтангэрэл, Г.Жаргалсайхан нарын дөрвөн Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд нийлж, 2015 онд 3.5 га газар авч, 2019 оноос “Шүрт” хэмээх 1771 айлын хотхоныг захиалан бариулж худалдаад зогсохгүй, ирэх онд дахиад 240 айлын орон сууц ашиглалтад оруулах гэж байгаа ажээ.
Дурдахгүй орхиж болохгүй бас нэг баримт байна. Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдууд болох Л.Удвал, Р.Алтангэрэл, Ц.Гомбосүрэн, Г.Жаргалсайхан, Г.Бэхбат нар 2020 оноос “Шүрт” хотхоныхоо барилга угсралт, борлуулалтын ажлыг “Мандал өндөр” ХХК, “Абу сэлэн” ХХК гэх хоёр шинэ компанид хариуцуулж, Ерөнхий захиалагч болгожээ. Ингэхдээ “Мандал өндөр” ХХК, “Абу сэлэн” ХХК-уудыг 2020 онд байгуулж, Жигмэдийн Дэмбэрэлсайхан, Батчулууны Батсайхан, Халтардухын Батхишиг гэх гурван хүний нэр дээр бүртгүүлсэн байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл, Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдууд болох Л.Удвал, Р.Алтангэрэл, Ц.Гомбосүрэн, Г.Жаргалсайхан, Г.Бэхбат нар өөрсдийгөө “Шүрт” орон сууцны хотхоны жинхэнэ эзэд гэдгээ нийтээс нууцлахын тулд “Мандал өндөр” ХХК, “Абу сэлэн” ХХК гэх хоёр компанийг шинээр байгуулж, Ж.Дэмбэрэлсайхан, Б.Батсайхан, Х.Батхишиг гэх гурван залуугаар өөрсдийгөө өнгөлөн далдалж байгаа гэсэн үг. Тэднийг “орлон тоглогч”, өнгөлөн далдлагч гэдгийг нь батлах нэг жишээ нь, Б.Батсайхан нь 2019 хүртэл Татварын ерөнхий газарт Татварын улсын байцаагчаар ажиллаж байсан. Тухайн үедээ 160 сая төгрөгийн орон сууцтай, Приус-20 автомашинтай гэж мэдүүлдэг байж. Гэтэл 2020 онд “Мандал өндөр” ХХК, “Абу сэлэн” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч болж, “Шүрт” хотхоны Ерөнхий захиалагчийн дүрд орсон байгаа юм.
ОНЦ БӨГӨӨД БҮРЭН ЭРХТ ЭЛЧИН САЙДУУД НИЙЛЖ, ОРОН СУУЦНЫ ХОТХОН БАРЬЖ, 229 ТЭРБУМААР ХУДАЛДЖЭЭ |
|