Салхи, нар хоёрт дээлээ гандааж, сар, адуут хоёртой хээр хонож яваа энэ хүүг Батболдын Ганшагай гэдэг. Тэр уралдсан тэмцээн болгоныхоо тэргүүнд нь уурга, морь хоёртойгоо цойлж яваа 18-хан настай адуучин. Монгол Улсын аварга адуучин болох мөрөөдөлтэй энэ хүү Хэнтий аймгийн Биндэр сумын Баян-Өндөр багт амьдардаг.

           Аав, өвөөгөө дагаж, арав гаруйхан настай хүү ахлах сургуулийн сурагч байхаас татгалзаж, адуучин болжээ. Зүүн бүсийн аварга адуучин, “Нүүдэлчин” дэлхийн соёлын фестивалийн аварга, Талын түмэн адуу наадмын аварга адуучнаар шалгарчихаад давхиж яваа Б.Ганшагайтай ярилцлаа.

-Сайн уу. Таныг гурав дахь үеийн адуучин гэж сонссон юм. Тэр талаар яриагаа эхлэх үү?

         -Өвөө минь Э.Дашдэндэв гэж Улсын аварга, гавьяат малчин хүн байдаг. Харин аав маань аймгийн аварга малчин. Өвөө, аав хоёрынхоо залгамж болсон сайн малчин болохоор хичээж  явна даа. Сүүлийн 2-3 жил өвөөтэйгөө хамт мал маллаж, их зүйл сурч авсан. Бэлчээрээ яаж сонгох, өвлийн бэлтгэлээ хэрхэн хийх зэрэг олон зүйлийг өвөө минь надад ягштал зааж өгч байгаа. Одоо би 18 настай.

-“Малчин болно” гэхэд нь гэр бүл нь хэрхэн хүлээж авч байв?

       -Би багш нарынхаа хайр хүндэтгэлийг хүлээсэн давгүй сайн сурагч байсан. Дуу, хөгжим, бөхийн дугуйланд явж, өөрийгөө тал бүрээр хөгжүүлдэг байсан. Тиймдээ ч анх “Малчин болно” гэхэд гэр бүлийнхэн маань уриалгахан дэмжээгүй ээ. Намайг эрдэм номын мөр хөөгөөсэй л гэж хүсэж байсан байх.

-Анх морь уяж байсан үеийн дурсамжаасаа хуваалцаач?

            -15 насандаа бор даагаа өөрөө уяад, өөрөө унаж түрүүлж байлаа. Шагналд нь унадаг дугуй авч байсан. Худалдаж авахаас илүү дуртай зүйлээрээ олж авсан болохоор өөрөөрөө бахархах сэтгэл төрж байсан даа.

-Морин дэл дээр дэрвэж явахад ямар мэдрэмж төрдөг вэ?

                  -Монголчууд бид адуутайгаа эрт дээр үеэсээ л уналга, эдэлгээндээ хэрэглэж, ханьсаж нөхөрлөж ирсэн. Тийм учраас монгол адуугаа хайрлаж, хүндэлж, биширч явах ёстой гэж би боддог юм.  Адуу хүний хамгийн сайн найз байж чаддаг амьтан шүү дээ. Адуун дээрээ МУГЖ С.Ганзоригийн “Адуучин”, МУГЖ С.Жавхлангийн “Отрын адуучин” зэрэг морины тухай дуунуудыг дуулаад давхиж явах сайхан шүү дээ. Би ер нь найранд гурван дуутай, наадамд гурван даваатай, сайхан малчин болно л гэж боддог юм.

-Уурга шүүрэх амаргүй харагддаг. Ямар техникээр шүүрдэг вэ?

                   -Уурга, ташуур, морио унагачихгүй юм сан гэж бодоод л шүүрдэг дээ.  Дассан морь, эмээлтэйгээ шүүрэхгүй бол бас хэцүү. Эмээлийнхээ бүрэн  бүтэн байдлыг шалгахгүй бол эрсдэл өндөр. Үеийнхээ хөвгүүдтэй уурга шүүрч тоглодог гэх юм уу.

-Төрийн наадамд морь унаж, уяж байв уу?

                -Аймаг, сумын наадамд морио уралдуулж байсан. Морь унах наснаасаа хасагдаад, аавыгаа дагаж өөрөө уяж эхэлсэн.  Аав, өвөө хоёр маань сумын алдарт уяачид.  Энэ жил сумынхаа наадамд нэг соёолон, Уяачдын наадамд хоёр адуу айрагдуулсан.

-Адуучин хүнд хамгийн хайртай морь гэж байдаг болов уу?

                -Манайд надтай чацуу хээр морь байдаг юм. Их хурдан буян даа. Хамтдаа өнөөдрийг хүрсэн болохоор хээр мориндоо хамгийн их хайртай.

-Цаашдын зорилгоосоо хуваалцаач?

                -Хүй долоон худгийн зүлэг ногоон талбайд морио уралдуулж, төрийн наадамдаа торгон жолоо өргүүлэх хүсэл дотор минь байдаг. Бас аав, ээжийнхээ өвлүүлж үлдээж буй малыг сайхан нүдэлж, өсгөөд, малтайгаа зөв харьцаж  явах л зорилго минь юм даа. Үүнээс сайхан зүйл гэж үгүй байх.