Ээж, аав, эх орондоо их аварга гуравдугаар сараар зочлон иржээ. Энх улирлын ийм нэг цагаар тэр хайр, бахархал, хамаг бүхнийг цэнгүүлэх хүч чадлыг шингээн төржээ. Ж.Мөнхбат аварга сахилгагүй хүүгээ төлөвшүүлэх гэсэн хүслээр л анх сүмогийн ертөнцөд хөл тавиулсан юм билээ. Гэсэн ч хүүд нь өөрийнх шиг нь аливаа нэгэн зорьсон зүйлийнхээ ард бат гардаг, амжилт гаргахаас нааш буудаггүй зан чанар байсныг тэр арлын оронд очиж, сүмогийн дэвжээг хотолзуулсных нь   дараа мэдсэн болов уу.

           Эсвэл “сахилгагүй” гэсэн энгийн нэг үгээр халхавчлан аварга болох хүүгээ мэдэж байсан ч байж мэдэх юм. Юутай ч цагийг аав, хүү хоёр хоёулаа эзэлсэн. Өнөөдөр эзэгнэсээр байна. Хакүхо аварга мянган жилийн түүхтэй Японы үндэсний сүмо бөхөд 30-аас дээш түрүүлсэн хоёр аварга байдаг бол 1187 даваа авч, 45 удаа түрүүлж, Японы эзэн хааны цомыг авсан цор ганц бөх нь тэр юм.  Арлын оронд очиж, дэвжээнд гарснаасаа хойш тэр үнэхээр монголчуудын бахархал, хайр хүндэтгэлийг цаг ямагт хүлээж байсан. Харахад бие том ч жаахан хүү ээж, ааваасаа хол харийн оронд очиж, хатуугаас хатуу, мөнхүү хоржоонтой, давсан нь л хүчээ авдаг том спортод хөл тавиад эх орон, ээж, аав аа санаж, хэдэнтээ буцчихмаар байсан ч цээжинд нь оволзох ялахын их хүсэл түүнийг уяж, бэлтгэл сургуулилтаа хэд дахин илүү хийх, өөрийгөө харуулахын төлөө зүтгэх хүсэл шатан байсныг олон ч ярилцлагаас нь бэлхнээ мэднэ.

           Түүнээс хойш хорь гаруй жил сүмогийн дэвжээнд иртэй, бяртай, эрэлхэг зоригтой байсаар өнгөрсөн онд албан ёсоор зодог тайлсан. Сүмогийн дэвжээ түүний гуниг, баяр, ялалт, ялагдал, хүсэл мөрөөдөл бүх зүйл нь байсан. Тэрбээр “Би унтахдаа ч, босохдоо ч хүчирхэг болж байгаагаа мэдэрч байсан. Гэхдээ өдөрт гурван удаа уйлдаг байсан. Анх гэртээ харьмаар санагддаг байсан ч аавынхаа нэрийг сэвтээхгүй, аав, ээжийгээ хүүгээсээ ичихгүй гэж бодоод тэвчээр суусан” гэсэн байдаг. Тэгж тэвчээд, тэсрээд гарья, өөрт мэдрэгдээд байгаа хүчирхэг байдлаа харуулья гэж өдөр шөнөгүй зүтгэсэн он жил түүнийх. Тийм ээ, тэр сүмогийн дэвжээн дээр мандах гэж энэ өдөр төржээ. Мэдээж мандаж явахад сүүдэрлэх юм ч бий болов уу. Цагийг эзэлж, сүмогийн дэвжээг хотолзуулсан их аварга танд аз жаргал, эрүүл энхийг хүсье.