• Өнөөдөр 2024-05-14

ХҮН ТӨРӨЛХТНИЙ ОДДЫН ЦАГ: Инжгүй бүсгүй

2021-03-27,   1296

         “Аль нэг суут хүмүүнийг төрүүлэхийн наана, сая сая хүн төрөх хэрэг гарна. Тэрчлэн хүмүүн төрөлхтний оддын цаг тохиохынхоо өмнө хэдэн сая дэлхийн цагийг урсган улираах болдог болой” хэмээн Зохиолч Стефан Цвейг “Хүн төрөлхтний оддын цаг” бүтээлдээ бичжээ. Бид энэхүү шинэ буландаа дэлхийд од адил гялалзсан уран бүтээлчид, гоц авьяастнуудын намтрыг баримтат уран зохиол хэлбэрээр уншигчдадаа хүргэж байх болно. 

       Гэрийнх нь хонх дуугарахад Бовуар өдөржин ноцолдсон бичгийн цааснаасаа холдож,  үсээ дээш нь шууж, хаалгаа тайллаа. Тэрээр өдөр тутамдаа өмсдөг урт банзал, биед эвтэйхэн цамц өмсжээ. Бовуар яг л цагтаа ирсэн сэтгүүлчийг урьж гэртээ оруулан хэсэг зогслоо. “Би өөрийн гурван ч дурсамж ном бичсэн. Надаас ярилцлага авах чинь дэмий цагаа үрсэн хэрэг гэж бодохгүй байна уу” хэмээн шууд асуулаа. Дөнгөж хорь хүрч яваа сэтгүүлч бүсгүй “Тиймээ. Би таныг удаан саатуулахгүй” хэмээн инээмсэглэнэ. Тэр бүсгүй өөр рүү нь яг л өөрийг нь аварсан баатар адил харах агаад үүний хариуд "Үнэндээ чиний урдаас ганцаардмал нэгэн л харж байна шүү" хэмээн нүдээрээ хэлэхийг оролдлоо. Бовуар ярилцаад суух газраа тойруулж харангаа номын сангаа удаан ширтэв. Тэрээр үй түмэн номон дундаас ганц л номыг олж харсанд түүний амьдралын зурвасхан дурсамж кино хальс мэт л тодхон санагдана.

         Тэрээр аавынхаа бэлэглэж байсан "Голын хөвөөний тээрэм" номыг олоод харчихав. “Бовуар яг л эрэгтэй хүн шиг сэтгэдэг” хэмээн аав нь охиноороо бахархаж байсан цагаас өдгөө бараг 60 жил өнгөрчээ. Арга ч үгүй. Тэрээр сургуулийнхаа бүхий л хүүхдээс хавь илүү ухаантай мөн тэднээс өөр гэдгээ мэддэг байлаа. Бовуар өнөөх номын барьж авснаа "Аав минь их шүтлэгтэй хүн байж билээ" хэмээн дурслаа.

          Бовуар ч мөн багадаа католик шүтлэгтэй байсан төдийгүй Католик сургуульд явж, гэлэнмаа болно хэмээн шийдэж байв. Гэвч нэг л өглөө сургуулийнхаа үүдэнд ирээд хаалгыг нь татсан ч буцаж хаан ахин тэр сургуулийн хаалгыг даваагүй. Тэр л өдөр бурханд итгэх итгэл, сүсэг бишрэг нь тэр хаалганы цаана үлдсэн юм. Энэ багынх нь жаргалтай дурсамжтай хамт заавал гунигтай нэгэн дурсамж хамт сөхөгддөг юм. Аавынх нь шийдвэр гэр бүлийг нь ядууралд хүргэж, гэр бүлийн харилцаа нь тийм ч сайхан байсангүй. Тансаг гэрээ умгар овоохойгоор солиход Бовуар орой бүр бурханд залбирсан ч бурхан түүнд нэг ч туслаагүй билээ. Түүний итгэж найдсан бүхэн оргүй хоосон болохыг тэр л үед мэдсэн юм. Ийн нэг л өглөө шашны сургуулийнхаа хаалган дээрээсээ эргээд гэлэнмаа болох мөрөөдлөө хаяж, амьдралын утга учрын эрэлд гарчээ.

       Түүнд найз нөхөд ч байсангүй. Түүний ганц зорилго нь хүн хийгээд хүний оршихуйн тухай мэдэх болж хувирсан байв. Үеийнхний цэнгээн, наргиан түүнд хэзээ ч сонирхолтой санагдаж байгаагүй бөгөөд нийгэм эмэгтэй хүнийг бэлэг тэмдэг, субъект гэж харж, эмэгтэй хүнтэй шударга бус ханддаг байдлыг огт ойлгож чаддаггүй байв.Тэрээр “Эмэгтэй хүн байх гэдэг юу гэсэн үг болох, эрэгтэй хүнээс ялгаатай эсэх хийгээд хүн байх оршихуйн тухай үргэлж гайхширдаг байлаа. Гэвч удалгүй тэмдэглэлийн дэвтэртээ "Бид эрчүүдийн ертөнцөд амьдарч байна" хэмээн сийрүүлжээ. Энэ ч үнэн. Учир нь, эрэгтэй хүн хүчийг мэдрэхийн тулд нийгмийн тэн хагасыг өөрөөс нь сул дорой гэж бодож, бусдад итгүүлэх нь тэдэнд таалагдаж байж. Хамгийн хачирхалтай нь бүгд энэ шударга бус байдалд эвлэрч, дасчихсан байхад Бовуар л ганцаар нүднээсээ том томруулдаг шил зүүчихсэн мэт бүх хүний үйлдлээс болохгүй зүйлийг нь анзаараад байгаа мэт санагдана.

       Ийнхүү Бовуар Франц улсын философийн уралдаанд бэлдэж эхэлсэн нь амьдралыг нь өөрчилнө чинээ санаагүй билээ. Гэвч энэ тийм ч амар байгаагүй юм. Тэрээр уралдаанд цонхоор шагайхаас бусдаар толгой өндийлгүй хичээллэсэн билээ. Бовуар философийн уралдааны дүнгээ харахаар очиход цаасан дээрх нэрсээс "Симоне де Бовуар Хоёрдугаар байр" гэснийг  шууд л олоод харсандаа туйлын их баярлаж байв.  Даруухан хийгээд эрсхэн тэрээр Философийн уралдааны хамгийн залуу шагналтан гэдэг л олон хүний анхаарлыг татсан юм. Аргагүй шүү дээ би 17 тойдоо коллежоо төгссөн юм шүү гэж бодоход инээд нь хүрлээ. Гэвч  нэгт хэн орсон байх вэ хэмээн ахин цаас руу шагайхдаа “Жан Поль Сартр” хэмээх нэрийг харсан юм. Дүнгээ харчихаад гадаа гарахад нэгэн залуу тамхилан зогсож байгааг харлаа. Нүдний шилтэй ноомой мэт боловч ухаантай төрхтэй тэр залууг хараад л өнгөрсөн юм.

     Удалгүй Парисын их сургуульд ороход өнөөх залуутай ахин таарлаа. Хичээл эхэлсэн анхны өдөр “Чи өнөөх охин байх нь ээ” хэмээн хажууд нь сууж “Чи Улсын философийн шалгалтад хоёрт орсон охин мөн биз дээ” гэв. Ингэж л  Жан Поль Сартртай танилцсан юм. Тэрбээр самбар дээр “Бидний амьдрал утга учиргүй” хэмээн хэлсэн нь хүн бүрийн гайхшралыг татаж билээ.

"Угтаа бид яг л нэг л хүн шиг сэтгэж байгаа нь гайхмаар байв. Гэвч сургууль надад хүссэн мэдлэгийг минь өгөхгүй гэдгийг мэдсэний дараа номын санд ихэнх цагийн үдэх болсон. Бид Философийн дугуйланд хамт явж, хамт наргиж, мэтгэлцэж, маргалдаж,  байх ёстой жинхэнэ гэрээ олсон мэт л санагдсан юм" Тэрээр ийн нэг мэдэх нь ээ Сартрын тухай ярьж эхэлжээ.

        Ийнхүү сургуулиа төгсдөг жил надад багшлах санал ирсэн юм. 1929 онд юм л даа. Тэр үед Сартрт нэгэнт л хайр сэтгэлтэй болчихсон байж билээ. Нэг мэдэхэд л... Гэхдээ бид нээлттэй харилцаатай байх нь дээр гэж шийдсэн юм. Нэгэндээ өгөх эрх чөлөөг хамгийн ихээр хүндэтгэсэн нь тэр юм. Өөр нэгнийг хайрлах, дурлах, мөн хэрэв эхнэр, нөхөр болбол бид нийгмийнхээ хүлээсэнд, хэм хэмжүүрт баригдчихаж мэднэ гэж хэмээн ийн шийдсэн юм. 

Нэг удаа тэд хамтдаа Луврийн музейгээр аялж, гарч ирэхэд Сартр түүнд "Тэгвэл хоёр жилийн хугацаатай гэрлэе" хэлж байсан юм. Гэвч үүний хариуд "Тэгэх боломжгүй ээ. Надад инж байхгүй" хэмээн шулуухан хэлж байснаа санав. Энэ хүртэл бодоод гэнэт сэтгүүлч байгааг санаж, түүн рүү харан инээмсэглэлээ. “Хоёулаа энд жаахан саатах нь. Яриагаа эхлэх үү” хэмээлээ. Сэтгүүлчийг явсны дараа тэрбээр өрөөндөө жаал цонхоор харан суув. Ингэхдээ түрүүний бодлоо үргэлжлүүлэн Сартр түүнд гэрлэх санал тавьж байсан залуухан төрх, гал цогтой тэр л дүрийг нь дурслаа.

      Бидний хооронд үгээр хэлэхийн аргагүй холбоо буйг анх гадаа тамхилан зогсоход нь л мэдэрч билээ. Түүнээс айх шиг, одоо бодоход татагдах шиг жигтэй мэдрэмжийг авч байжээ. Хүмүүс бидний харилцааг үргэлж л гайхдаг байж билээ. Намайг түүний сүүдэрт үлдсэн гэх нь ч бий. Гэхдээ үгүй шүү дээ. Тэр үргэлж л миний ард зогсож, надад буулт хийсэн ганц хүн. Бид эрэгтэйчүүдийн ертөнцөд амьдарч байна гэхэд хүлээн зөвшөөрсөн ч, миний ертөнцөд буулт хийсэн ганц хүн шүү дээ. Ингэж бодоход бидэнд ердөө ганц хайр л хэрэгтэй мэт.

        Бовуар өнөөх л бичгийн цаас, ном, бэхээр дүүрсэн ширээнийхээ ард суун удаан бодлогошрон бичиж эхэллээ. "Баяртай Сартр" хэмээн номынхоо нэрийг өгөн "Энэ ном хэвлэгдэхээс минь өмнө уншаагүй чиний анхны ном болж байна. Бид залуу байхдаа нэгнийгээ мэтгэлцээнд дийлж, бадрангуй ялалт байгуулсан үедээ "Чи л хайрцаганд байна" хэмээн хэлдэг байсан сан. Хэрэв чи бяцхан хайрцаганд байгаад байвал би хажууд чинь байхгүй. Намайг хажууд чинь булшилсан ч бид хэзээ ч холбогдохгүй" хэмээдэг байв..." хэмээн номоо эхлүүллээ.

       Францын алдарт зохиолч, философич, орчин үеийн феминист хөдөлгөөний төлөөлөгч Симон де Бовуарын амьдралын өчүүхэн хэсгийг танд хүргэлээ. Түүний сайн найз, үүрдийн хань Жан Поль Сартр нас нөгчсөний дараа буюу амьдралынхаа сүүлийн зургаан жилийг ганцаардал дунд элээжээ. Өөд болоход нь өргөмөл охин Силвия нь түүнийг Жан Поль Сартртын хажууд оршуулж, тэднийг ахин "учруулжээ".


ХҮН ТӨРӨЛХТНИЙ ОДДЫН ЦАГ: Инжгүй бүсгүй
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 2
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2021-04-07 19:34:11
    Жавзан: Тун өвөрмөц бичлэгтэй юм Надад маш их таалагдлаа
  • Сэтгэгдэл үлдээсэн: 2021-03-26 10:25:21
    Zochin: thaankk youuu
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188