СУРАГЧ НАСАНД МИНЬ ЭРГЭН АВААЧСАН “18 ДАХЬ ХАВРЫН ХАЙР”

2024-06-09, 920

Үүлэн шиг зөөлөн сэтгэлтэй, гэнэн цагаан, Учрал шиг атаархсандаа болохгүйг сэдэгч, Эрхэс шиг охид “эргүүлж”, мотоциклтэй зугаалж, Билгүүн шиг чин сэтгэлээсээ хэн нэгнийг хайрладаг, Энхрий шиг нүүрээ будах дуртай хүүхдүүд манай ангид ч бас байлаа.

Үгүй бүр хичээлийн завсарлагаан бүрээр сургуулийн цайны газар руу гүйж, хичээл эхлэх гэхээр л ариун цэврийн өрөө явах гэдэг, ширээгээ дэрлээд унтдаг нь ч байлаа. Би л гэхэд ангидаа хамгийн даруухан, уран зохиолын хичээлдээ дуртай, хамгийн жижиг биетэй нь болохоор "хулгана" гэж хочлуулдаг, Жижгээ гэж дуудуулдаг сурагч байв. Ихэнхдээ хоч болон нэртэйгээ эвлэрч инээгээд өнгөрдөг байсан ч хааяа гомдол төрөхөөрөө "Битгий намайг хулгана, Жижгээ гээд бай, бүтэн нэрээр минь дууд. Та нарыг жижиг гэсээр байгаад би бүр жижиг болчихлоо" гэж гоморхдог байлаа. Мөн надад ч бас өглөө хоцрох, хичээл дээрээ унтах, шүлгээ цээжлэхгүй, гэрийн даалгавраа хийхгүй ирдэг үе байсан. Ангийн багш минь харин бидний төлөө чин сэтгэлээсээ зүтгэж, үргэлж л өөрсдийн хүсэл мөрөөдлөө олж, хичээл номоо тогтвортой сайн хийхийг захидаг сан. Үүгээр ч зогсохгүй "18 дахь хаврын хайр" жүжигт гарах багш шиг "Өөрөө өөртөө эзэн болж, итгэж чадвал юуг ч чаддаг" гэдгийг хэлдэг, хүсэл зорилго бүхний минь галыг асаагч байв.

Бүгдийг нь нэхэн бодож, ангидаа хичээлээ хийж суугаа "балчир" өөр дээрээ очиход мөрөөдөх дуртай, дэврүүн, амьдралыг үргэлж гэгээн сайхнаар хардаг үе минь байж.

Ийн өөрийгөө, ангийнхнаа бодоход хүргэж, сурагч насны минь хамгийн жаргалтай үе рүү "хөтлөн очсон" Улсын хүүхэд залуучуудын театрын хамт олонд баярлалаа. Ангийнхантайгаа уулзаад, сурагч үедээ очоод, багш нарынхаа үгийг дахин нэг сонсоод ирлээ. Эргэн очиход дэггүй, дүрсгүй, хэрсүү, хэнэггүй, хөөрүү, хөгжилтэй найзууд минь цөм инээлдэн угтаж, нэгнээ "явуулж", баяр, гунигийг нь нэгдэн хуваалцаж, муудах төдийд дорхноо мартаж эргээд л эвлэрч, нэгэндээ хань бараа болдог хэвээрээ л байх юм. Ийн бодох зууртаа жүжиг үзэж суугаа театр дүүрэн сурагчдыг ажлаа.

Нүд нь гялалзаж ирээд л, нүүрээ нуух нь нууж, "Өө" гэж уулга алдаад л ёстой нэг жаргалтай үзэж харагдсан. Мөн өөрсдийгөө тайзнаа гарах дүрүүдээс тольдож, гаднаа инээвч дотроо өөрийн дүрийг тэдэн дундаас хэдийнэ олчихсон, нэгийг бодон суугаа нь ажиглагдсан. Тэр дундаа багшийнхаа хэлж байсан үгийг тогтож сонсож, "Нэг удаа ч болов үгийг нь авч, хэрэгжүүлж байсан бил үү" гэж нэгжин бодсон нь лавтай. Бид ч ялгаагүй ээ,“Тэнэг байж дээ” гэж сэмхэн гунигласан. Тэгээд театрт жүжиг үзэхээр ирсэн хүүхдүүдэд багахан атаархах сэтгэл төрж, биднийг сурагч байхад ийм жүжиг тоглосон бол айхтар сайн байдаггүй юм гэхэд, багшийнхаа үгийг нэг удаа ч болов сэтгэлийг нь дүүртэл сонсох байж дээ гэж бодогдсон. Ихэнхдээ л дутуу дулимаг, хайхрамжгүйхэн хариулах аядаад л гараад явдаг байсан байх. Заримдаа бүр тэр дороо мартаад, "Багш байнга л үглэж байдаг" гэж төвөгшөөж л байсан болов уу. Гэхдээ багшийн тэр олон захиж хэлсэн үгсийн ачаар өдгөө ангийнхан минь цөм сайн явааг бодохоор эрхгүй баяр төрж, дараа жил ойн уулзалтаар ангийнхандаа хайртайгаа, багшийн урам хайрлаж, итгэл өгч, жигүүр ургуулсны хүчинд өнөөдөр сайн сайхан яваагаа заавал хэлнэ дээ гэж бодож, өөртөө амлалт өгөөд амжсан.

“18 дахь хаврын хайр” жүжгийн зохиолыг Хүүхэд залуучуудын театрын утга зохиолын ажилтан Н.Уранзаяа бичсэн бол найруулагчаар Э.Ёндоншарав найруулагч ажилласан байна. Тэд өсвөр насны хүүхдүүдийн араншин, тэдний хоорондын зөрчил, тэдэнд тулгардаг асуудал, хүсэл мөрөөдөл, хайр дурлал, өрсөлдөөн, нэгнээ ялж, давж гарахын хүсэл, бүр хүссэндээ хүрэхийн тулд юу ч хийхээс буцахгүй байдал гээд нэгийг ч үлдээлгүйгээр тайзнаа үзүүлж байна. Дуулж, бүжиглэж, сагс тоглож, шохоорхон дурлаж, чин сэтгэлээсээ сайн хандаж, нэгэндээ итгэж, найздаа тусалж, эсэргээрээ нэгнээ шоглох гээд тэднээс гарч болох бүхий л араншин, үйл байдлыг нарийн олж, нэг бүрчлэн тусгасан зохиол, түүнийг тэр санаагаар нь яг л дэглэх найруулагчийн ажиллагаа ч харагдлаа. Харин залуу уран бүтээлчид өөр өөрсдөдөө оноогдсон дүрийнхээ мөн чанарыг таньж, сурагч үедээ очиж, өнөөгийн сурагчдын дотор орж дүрээ бүтээсэн нь бахархам байсан бол "Овжин охид"-оос эхлээд тайз, дэлгэцийн олон сайхан дүрийн эзэн Д.Оюунтуул, сонирхолтой, сэтгэл татам хошин номерууд, эрх танхи, энхрий ялдам бүсгүйг дэлгэцэд бүтээдэг жүжигчин А.Гэрэлцэцэг, "Шинэ үе" продакшны чадварлаг уран бүтээлч Г.Алтангэрэл тэргүүтэй уран бүтээлчид аргагүй ахлан тоглох нь сэтгэлд дотно байв.

Үүнээс илүүтэй сурагчдынхаа төлөө цаг ямагт санаа зовж, өөрийгөө мартталаа зүтгэдэг энэрэл хайр дүүрэн багшийн дүрийг Гэрэлээ жүжигчин тун чадварлаг бүтээснийг онцолмоор байна.

Хүн өөрөө сонин бодгаль. Нэгнийх нь дотор “Энэ хүн гомдчих вий дээ” гэсэн бодол төрж, аль болох бусдыг гомдоохгүй явахыг хичээж байхад, өөр нэгэн тэр талаар бодох ч сөхөөгүй шулуун шударга нэрийн дор хамгийг хайр найргүй хэлж, бусдыг шархлуулдаг. Энэ араншин хүүхдүүдэд ч бий. Үнэхээр цөмийг уудалж, өрж гаргажээ. Нэг ангийнхны тухай, сурагчдын гэнэн томоогүй үеийн тухай тайзны бүтээл ойрын жилүүдэд л лав бид үзээгүй. Тиймээс заавал зорьж үзээрэй. Хүн бүхэн сурагч явсан. Амьдралын хамгийн гэгээн цагаахан тэр л үедээ эргэн нэг очоорой. Бүр боломжтой бол ангиараа үзсэн ч болохоор байна. Жүжгийн төгсгөлд хамгийн том ухааралтай хамт эгшиглэж байсан "Нэг ангийнхан" дууны дахилтыг энд ч мөн төгсгөл болгон эгшиглүүлье.

Он цагийг хамт туулсан ангийн охидууд

Орон зайг хамт элээсэн ангийн хөвгүүд

Нар угтаж гүйсэн үе тэнгийн найзууд минь

Насан туршдаа нэг ангийнхан…

СУРАГЧ НАСАНД МИНЬ ЭРГЭН АВААЧСАН “18 ДАХЬ ХАВРЫН ХАЙР”

АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.