Чехийн эх оронч оюутнуудын дурсгалд зориулан 1946 оны арваннэгдүгээр сарын 17-ны өдөр Прага хотноо зохион байгуулсан Дэлхийн оюутны бага хурал дээр энэ өдрийг “Олон улсын оюутны эрхийг хамгаалах өдөр” болгон тэмдэглэж байхаар тогтоожээ.

Эргэн дурсвал 1939 оны аравдугаар сарын 28-нд фашистуудад бүслэгдсэн Чехословакт Прагийн оюутан залуус багш нарын хамт 1918 оны аравдугаар сарын 28-нд Чехословакийн төрт Улс байгуулагдсаны ойг тэмдэглэн жагсжээ. Бүслэлтийн суман жагсагчдыг хүчээр тараах үедээ Анагаахын факультетын оюутан Ян Оплеталыг буудан хороожээ. Ян Оплеталын оршуулгын үеэр эсэргүүцлийн жагсаал хүчээ авч олон жагсагчид баривчлагдсан байна.

        Арваннэгдүгээр сарын 17-ны өглөө  фашистуудад оюутны дотуур байруудыг бүсэлж, 1200 гаруй оюутныг баривчлан Заксенхаузен дахь хорих лагерьд аваачжээ. Хөдөлгөөний есөн гишүүн оюутныг Прагийн Рузин дүүргийн шоронд шударга шүүхгүйгээр шийтгэжээ. Энэ  явдлын дараа Чехийн дээд боловсролын бүх байгууллагыг Гитлерийн тушаалаар дайн дуусах хүртэл хаасан түүхтэй.

        Жил бүрийн арваннэгдүгээр сарын 17-нд дэлхийн олон оронд энэ өдрийг тэмдэглэж ажээ. Ялангуяа Европын оюутан залуусын дунд түгээмэл тэмдэглэн өнгөрүүлдэг байна.