-АЙМАГ АЙМГИЙН БӨХЧҮҮД НААДАМД ТҮРҮҮЛЭХИЙН ТУЛД БЭЛТГЭЛДЭЭ ГАРЧЭЭ-

Үндэсний баяр наадам дөхөөд ирэхээр хүчит бөхчүүд бэлтгэлдээ шаргуу орж залуу бөхчүүд аль болох цолонд хүрэхийн тулд хичээдэг. Энэ жилийн хувьд Ардын хувьсгалын 100, 101 жилийн ойн баярыг давхар тэмдэглэн өнгөрүүлэх юм. Тиймээс аймаг, аймгийн бөхчүүд түрүү магнай хүртэхийн тулд бэлтгэлдээ гарсан сурагтай.

Наадмаар улсын цолтой бөхчүүд цолоо нэмж төр, түмнийхээ хайр хүндлэлийг хүлээхийг хүснэ. Хүч, бяраа гайхуулсан бөхчүүд ард түмний нүдэн дээр дэвэн дэвсээр зүлэг ногоон дэвжээндээ гарч ирэх юутай сайхан билээ. Энэ жилийн улсын баяр наадмаар аймаг, цэргийн цолтой бөхчүүд улсын цолонд хүрсэн амжилт гаргах болов уу гэж таамаглана. Үүнээс гадна энэ жил Ардын хувьсгалын 101 жилийн тохиож буй бөгөөд давхар 101 жилийн ойн баярыг нөхөн тэмдэглэх юм. Тиймээс энэ жилийн үндэсний баяр наадмаар улсын цол хүртэх болон цолоо нэмэх бөхчүүдийг таамаглан хүргэж байна.

Сүүлийн жилүүдэд үндэсний баяр наадмын түрүү, үзүүрийг Увс, Архангай аймгийн бөхчүүд ээлжлэн хүртэх болсныг бөх сонирхогчид мэдэх биз ээ. Тухайлбал, Архангай аймгаас Г.Өсөхбаяр, Санжаадамба нар төрөн гарсан бол Увс аймгаас Н.Батсуурь, О.Балжинням, П.Бүрэнтөгс, С.Мөнхбат нар улсын наадамд түрүүлсэн байдаг. Тус хоёр аймаг сүүлийн жилүүдэд наадмын түрүүг хуваан авч буй юм.

Улсын цолтой аварга, арслан, гарьд, заануудыг торох юмгүй өвдөг шоордуулж буй үзэгдэл сүүлийн үед заалны барилдаанууд гарах билээ. Юу юугүй л аварга, арслангууд маань тэнгэр хараад өнхрөөд өгдөг болжээ. Харин аймаг, сум, цэргийн цолтой бөхчүүд бие хаа өв тэгш хүч тэнхээтэй байгааг бөх сонирхогчид андахгүй биз. Жишээлбэл цагийг эзэлсэн аваргууд болох Ж.Мөнхбат, Х.Баянмөнх нар цолоо баталж чадахгүй, тэр дундаа түрүүлчхээд дараа жил нь улсын баяр наадамд тав давж чадахгүй бөхчүүдийн тухай нэлээд хатуу байр суурьтай байсан гэдэг. Үүний бас нэгэн жишээ бол, ааг, омог эр бяраа гайхуулж даян аварга цол хүртсэн Н.Батсуурь аваргын бяр дууссан уу, эсвэл хэрэглэдэг эм тарианых нь үйлчилгээ дууссан уу яасан юм бүү мэд. Хэл ам хийж, Бөхийн өргөөнд малгайгаа хүртэл орхин гарч байсан аварга маань "Бизкон аудит" ХХК 20 жилийн ойд зориулсан Монгол Улсын начин цолны хүндэтгэлийн барилдааны хоёрын даваанд Говь-Алтай аймгийн харьяат сумын заан Э.Дашдэмбэрэлд өвдөг шороодсон. Гэвч сүүлийн хоёр барилдаанд дарааллан түрүүлээд байгаа билээ. Мөн Э.Дашдэмбэрэлд улсын арслан Р.Пүрэвдагва нэгийн даваад унасан. Энэ нь бөхөд хайртай монгол түмний минь хайрлаж хүндэлдэг арслан, аварга хоёр сумын заанд дараалан ташраараа унасан хэрэг болсон юм. Цаашлаад үндэсний баяр наадмын үзүүр, түрүүний бөхчүүдийн таамагт сүүлийн хэдэн жил багтаж ирсэн Улсын арслан Ц.Содномдорж Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110 жилийн ойд зориулсан Ерөнхийлөгчийн цомын төлөөх улс, аймгийн алдар цолтой шилдэг 128 бөхийн уламжлалт барилдаанд зодоглосон нь олны анхаарлыг татаад байсан ч хоёрын даваанд аймгийн заан Ц.Бямба-Отгонд унасан. Мөн тус барилдааны хоёрын даваанд аварга П.Бүрэнтөгс аймгийн заан Э.Мөнхжаргалд өвдөг шороодсон билээ. Монгол ард түмний хайртай аварга, арслангууд нэг, хоёрын даваанд юу юугүй унах болсон нь шинэ залуу үе гарч ирж буйг харуулж байгаа хэрэг биз. Монголын аварга Ч.Санжаадамба үндэсний баяр наадмаар тавын даваанд өвдөг шороодож байсан үе ч бий. Үнэхээр аварга, арслангуудын бяр тэнхээ нь дуусаад нураад ташраараа унчихдаг болов уу. Үнэхээр шинэ залуу бөхчүүд хүч түрэн орж ирж байна уу гэдгийг энэ жилийн наадмаар харах боломж бүрэлдээд байгаа юм. Учир нь улсын баяр наадмаар түрүүлж нутаг ус, аав, ээжийнхээ нэрийг өндөрт өргөх хүсэлтэй олон бөх бий. Тэр дундаа энэ жил 100, 101 жилийн ойн баяр давхцан тохиож буйгаараа онцлогтой. Тиймээс энэ жилийн үндэсний бөхийн түрүү магнайг аль аймгийн бөх хүртэж олон түмнийг цэнгүүлэхийг таамаглан хүргэж байна.

Р.ПҮРЭВДАГВА

Э.МӨНХЖАРГАЛ

Н.БАТСУУРЬ

О.ХАНГАЙ

Б.ПҮРЭВСАЙХАН