• Өнөөдөр 2024-03-29

“ШӨНӨ БУУСАН ААДАР”-ААС ТЭМДЭГЛЭХҮЙ

              “Та наад айл руугаа ороод хэрэггүй дээ” гэж хэлээд байхад л хээв нэг дотогш алхчихаж байгаа юм, Төмөр. Тэр дотогш зүгээр ч нэг ороогүй. Хамаг сайхныг нь хулгайлж, хүн чанар, хүнлэг сэтгэл, гэрэл гэгээтэй бүхнийг нь ховхлон сорж, үгүйрэн доройтуулж, сандаачин, бусниулчихаж байгаа юм. “Ямар Төмөр, хэнийх рүү орчихсон юм бэ” гэж уншигч та гайхаж байна уу. Тэгвэл Тэрбишийн сайн найз Төмөр өө. “Тэрбиш гэж хэн бэ” гээд дахиад л асуулт уу. Тэр бол “Шөнө буусан аадар” жүжгийн гол дүр Улсын Их Хурлын гишүүн Тэрбиш.

          Одоо л юуны тухай өгүүлээд байгааг ойлгож байгаа болов уу. Нэрт сэтгүүлч, зохиолч Ц.Балдоржийн зохиолоор бүтсэн эл жүжиг 18 жилийн дараа Соёлын төв өргөөний тайзан дээр дахин “амиллаа”. “Мөрөөдлийн театр”-ын уран бүтээлчид эл зохиолыг барьж авснаас эхлээд л зоригтой байж, өчигдрөөс үзэгчиддээ дүнгээ тавиулж эхэллээ. Дунд үеийн тулхтай, нуруулаг, бат бөх хамт олон өөрсдийнхөө чансааг дахин нэг шатаар ахиулж чадлаа, тэд. Тайз, дэлгэцийн аваргуудын тоглосон, тухайн цаг үедээ шуугиан тарьж байсан бүтээлийг энэ цаг үед хөтлөн авчирч, өөрсдийн хэв маяг, өнгө төрхөд буулгалаа.

             Хүнийг тойрч, хүний оршихуйг тойрч, дайрч, бүр дотор, гаднаас нь мэдэрсэн бүтээл рүү гараа дүрнэ гэдэг баргийн продакшн, хамт олны сонголт биш. Ихэнхдээ халгаад, тойрч гүйгээд, өөрсдөдөө амар, хялбарыг нь сонгоод байдаг  талтай. Эрхэмээ, Шагай тэргүүтэй түүний хамт олон харин тийм биш гэдгээ анх байгуулагдахаасаа л харуулж, мэдрүүлсээр ирсэн. Үүнийг бид “Миний нууц хүү”, “Шөнө дундын бүжиг” зэрэг бүтээлээс нь ханатал харсан. Тиймдээ ч дахин ямар бүтээл төрөх бол гэж хүлээдэг. Тэгвэл энэ удаад тэд хаврын урь оров уу үгүй юу уран бүтээлийн бороо шаагиулж, хэсэгтээ л шөнө дундаар аадар буулгах нь. 

-ЁНДОО НАЙРУУЛАГЧИЙН СТИЛЛ БУЮУ ЧӨЛӨӨТ ЭХЛЭЛ-

               Саяхан “Сычуаны сайн хүн” жүжгийг найруулан дэлгэсэн Ш.Ёндоншарав найруулагчийг үзэгчид андахгүй байх. Залуу найруулагч эсвэл ГИТИС-ийг төгссөн гэдгийг нь энэ удаад давтахыг хүссэнгүй. Харин түүнд ямар онцлог, өвөрмөц байдл, өөрийн гэсэн өнгө төрх байна вэ гэдгийг нь харахыг хичээлээ. Байна аа, байна. Залуу хүний чөлөөт сэтгэлгээ гэх юм уу эсвэл хэвшмэл эхлэлийг эвдье гэж бодсон уу, үгүй бол бүр үзэгчид ч мөн энэ жүжгийн эхлэл гэдгийг илэрхийлэх гэсэн үү жүжгээ өөрөө яриад эхэлдэг нь сонин. Анхны жүжигтээ ч тийн эхэлсэн, өнөөд ч мөн яриад л эхэлсэн. Үүгээрээ онцгойрч, бусад найруулагчаас ялгарч байна. Зөвхөн эхлэлийн тухай яриа л ийм байна. Зохиолын агуулга, санаа, жүжигчдийг илэрхийлсэн байдал ч мөн ондоо. Үүгээрээ өөрчлөлт хийх гэж хичээж, оролдож, олон талаар үзсээр байгаа, тэр. Айхтар, өөрчлөлт хийлээ, өөр байна, үнэхээр тэсэрлээ гэвэл залуу, боддог уран бүтээлчид нийцэхгүй. Харин эвээ олж байна, өөрийгөө хүмүүст өөрөөр илэрхийлэх гэж, урсгалыг дагаж биш, сөрж байгаагаараа бага, багаар харуулаад байгаа нь л түүний амжилт. Илүү ч зүйл түүнээс гарч, тэр өөрийгөө улам ч нэрж, оюун тархи, сэтгэл зүрхээ нэгжинэ. Тийм цаг хугацаа, тийм ирээдүй рүү даруухан сайхан инээмсэглэдэг энэ найруулагч алхаж яваа. Гараа сайн бол бариа сайн гэдэг. Ёндоо найруулагчийн эхлэл сайн ч байна, өндөр ч босго тавьлаа. 

-ӨНӨӨГИЙН НИЙГЭМ, ӨӨРСДИЙГӨӨ ТОЛИНД ХАРЖ БАЙГАА МЭТ-

            Өнөө цагийн төрх байдал, хүний араншинг алган дээр буулган үзүүлж чадлаа, “Шөнө буусан аадар” жүжиг. Бид хэчнээн зальхай муухай, хуурамч худал, зэрлэг балмад, хүний ёсноос гажууд, нэгнээ хууран мэхлэгч, мэрэгч болсныг илэрхий сайхан дэлгэлээ. Муу муухайдаа идэгдээд, сайхан гэрэлтэй бүхнээ, хүн чанар, хүнлэг сэтгэлтэй нэгнээ түлхэж, хөргөж байдгийг ч тольдон харууллаа. Тэр дундаа амьдралын ачааны хүндийг эр хүн үүрч, мөнхүү тэнцүүлж, нэгтгэж, нийлүүлдгийг ч Тэрбишийн дүрээр тод илэрхийллээ. Нэрт зохиолч Ч.Лодойдамба гуайн “Хугараагүй ноён нуруу” өгүүллэг ч жүжгийн турш санаанд бууж, Тэрбишийн дүрийг өгүүллэгийн гол дүртэй харьцуулан ч бодлоо. Улсын Их Хурлын гишүүн Тэрбишийн эхнэр нь найзтай нь холбогдож, том хүү нь хүйсээ солиулагч нэгэн байж, бага хүү нь утсанд донтогч болж, хамгийн сайн найз нь бизнесээ амжилттай явуулахын тулд найзыгаа ашиглаж, хадам аав нь мөнгөтэй ч гар татуу гээд муухай бүхэн хүрээлж, хүний ёсноос гажууд бүхэн үүрлэсэн байхад л хүн чанар, хүнлэг сэтгэлээ алдалгүй, уужуу тайван байж чадаж, өөрийгөө, гэр бүлээ бүтнээр нь авч үлдэж чадаж байна гэдэг өнөө цагт давахад бэрх даваа. Магад үхэл, хагацал, үгүйрлээс ч хүнд даваа байж мэдэх юм. Гэсэн ч хугарч, нугарч, ухрахгүйгээр давж гарна гэдэг хүнд байх алтан чанар болов уу. Үүнийг л Ш.Ёндоншарав найруулагч, Мөрөөдлийн театрын уран бүтээлчид гар нийлэн, харуулахыг, дуугархыг зорьжээ. Өнөөдрийн энэ булгиа, бусгаа нийгмийг уран бүтээлээрээ дамжуулан шүүмжилж, олигтойхон бүтээж гавьсан зүйл үгүй мөртлөө нэр төрд дуртай, амархан аргаар албан тушаалд очих гэж улайрах дарга даамал, улс төрчдийг өөрсдийгөө энэ жүжгээс тольдоосой гэсэн чигийг барин хүргэжээ. 

-ГАЛ, УС, САЛХИ ШИГ ДҮРҮҮД-

                  Ардын жүжигчин Г.Мягмарнаран гуай энэ жүжигт ёстой том өмөг түшиг, нөмөр нөөлөг болжээ. Араас нь гавьяат Д.Ганцэцэгтэй бол юу ярих уу. Угаас урлагт ноцож, дүрэлзэж байдаг гал шиг эмэгтэй. Авсан дүр бүрээ тулгаж, чинээнд нь хүргэж, шүүсийг нь шахаж, мөр үлдээлгүй гүйцээдэг уран бүтээлч. Энэ жүжигт ч мөн эрх мэдэлтний дураараа, эрх танхи, зугаа цэнгэлд дуртай эхнэрийн дүрийг асаж гаргажээ. Эрхэмээ харин ёстой чиг эсрэг дүрийг амилуулагч юм аа. Нуруутай, нударгатай ч жүжигчин гэдгээ батлан харууллаа. Тэр энэ ая дангаараа нэг тийм дулаахан, нөмөртэй мөртлөө зэвүүн уран бүтээлч болон өсөж ч яваа. Сөрөлт харин ёстой өөрийгөө эвдэх гэж хичээн ажиллажээ. Дүрээ бүр нэг уулга алдам, хачин гаргуун гаргаагүй ч өөрийнхөөрөө аваад гарсан нь жүжигт чимэг, шигтгээ болж байлаа. Авах юмгүй жихүүцэм мөртлөө аавыгаа гээд байгаа сэтгэл нь, аавынхаа үхэлд ээжийгээ буруутгаад байгаа байдлаас нь харахад ухаантай, хэрсүү дүр боловч Тэрбишийнх гэдэг айлд хамгийн зэвүүцэм хүү нь. Шагай бол угаас бат нот, хана, туурга мэт уран бүтээлч. Хамтлагтаа бол бүхий л зүйлд түүчээлэгч. Үүгээрээ тэдний дүр гал асааж, ус шиг урсаж, салхи шиг салхилжээ, эл жүжигт. Хамтлагийнхаа тууштай бөгөөд мөнхүү нухацтай уран бүтээлчийн нэг бол жүжигчин Ч.Баярмаа. "Шөнө буусан аадар" жүжигт бүтээсэн түүний дүр харин түүнээс чамгүй ур чадвар шаардаж, шинээр сорьсон дүр байгаа нь ажиглагдлаа. 

-НЭГ ШАТ АХИЖ, ЧАНСААГАА УЛАМ ӨНДӨРТ ТОГТООЛОО-

              Уран бүтээлчдийн хийсэн бүтээлийн чанар чансаа, үнэлэлтийг үзэгчид өгдөг. Энэ ч утгаар үзэгчийн хувьд угаас тэсэрч, үргэлж даацтай бүтээлийг үзэгчиддээ хүргэдэг мөрөөдлийн театрынхан энэ удаад дахин нэг шат ахиж, чансаагаа улам өндөрт тогтоолоо гэж бодож байна. Дүрийн хувьд ч өссөөр байгаа нь илт. Иймээс том баяр хүргэж, дахин дараагийн бүтээлийг нь тэсэн ядан хүлээж байя. Урдаа барьдаг улаан театраас гадна тайзнаа жүжиг тавьсан шиг тавьдаг продакшн цөөн. Мөн данагар бүтээл барьж аваад, түүнтээ өөрсдийгөө бүрэн дүүрэн дайчилж, шандсаа сорьж, залуу уран бүтээлчдээ ч дагуулан бэлтгэнэ гэдэг бие даасан продакшны гол чадвар. "Мөрөөдлийн театр" үүнийг бат хэрэгжүүлж, нам сайхан гаргадаг. Иймээс шат ахиж, чансаагаа улам өндөрт тогтоосонд баяр хүргэе.


“ШӨНӨ БУУСАН ААДАР”-ААС ТЭМДЭГЛЭХҮЙ
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188