Гаднын оронд сурч, ажиллаж буй монголчуудын эрх ашгийг хамгаалж, тэднийг таатай амьдрах, улс орныхоо гадаад харилцаа хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх үүргийг Элчин сайд нар хүлээдэг.

Гэвч сүүлийн үед "Элчин сайд нарын эрх ямба хэрээс хэтэрч, ажлаа хийдэггүй" гэх шүүмжлэл олны дунд гарах болсон. Тэр байтугай эрх мэдэл албан тушаалаа ашиглаж, хууль бус хэрэгт нэр холбогдсон жишээ ч цөөнгүй гарч байлаа. Цөөн хэдэн хүний хариуцлагагүй үйлдлээс улс орны нэр хүнд унах, дипломат харилцаанд сэв суух явдал ч гарах нь бий.

    Уг нь хуулиндаа Элчин сайдын томилогдон ажиллах хугацааг дөрвөн жил байна гэж Дипломат албаны тухай хуульд тодорхой заасан байдаг. Энэ хугацаанаасаа өмнө ажлаа өгч, эгүүлэн татагдсан хэд хэдэн Элчин сайд бий.  

БИД ХУГАЦААНААС НЬ ӨМНӨ ЭГҮҮЛЭН ТАТСАН ЭЛЧИН САЙД НАРЫГ ТАНИЛЦУУЛЖ БАЙНА.

 ЕРӨНХИЙ САЙД АСАН С.БАЯР ИХ БРИТАНИ, УМАРД ИРЛАНДЫН НЭГДСЭН ВАНТ УЛСАД ЭЛЧИН САЙДААР АЖИЛЛАЖ БАЙХДАА ХУГАЦААНААСАА ӨМНӨ ҮҮРЭГТ АЖЛАА ХҮЛЭЭЛГЭЖ ӨГСӨН

         2016 оны арваннэгдүгээр сарын 17-ны өдрийн УИХ-ын чуулганаар Ерөнхий сайд асан С.Баярыг Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсад суух элчин сайдаар томилж, улмаар 2017 оны гуравдугаар сарын 1-нд хатан хаан II Элизабетэд итгэмжлэх жуух бичгээ барьж байсан.

       Гэвч  мөн оны гуравдугаар сарын 8-ны өдөр  Лондон хот дахь Элчин сайдын яамны гадаа хоёр монгол бүсгүй С.Баярыг “Монгол Улсыг төлөөлөн гадаадад суух ёс зүйгүй” хэмээн энэ томилгоог эсэргүүцэж, жагсаал хийсэн.

     Улмаар 2017 оны долдугаар сарын 19-нд ЕТГ-ын дарга асан З.Энхболд Их Британид суух С.Баяр эгүүлэн татах асуудлаар УИХ-тай зөвшилцөх талаар албан бичиг хүргүүлсэн  ч  УИХ-ын Тамгын газар хүлээж аваагүй.  

       Ингэхдээ С.Баярыг “Элчин сайд атлаа улс төрийн сонгуулийн ажилд оролцсон, улстөржсөн” гэх үндэслэлээр эгүүлэн татах хүсэлт өгсөн. Түүний дараа тэрбээр өөрөө Элчин сайдын ажлаа өгөх хүсэлтээ өгсөн байдаг.  Уг хүсэлтийг УИХ-аар 2017 оны арванхоёрдугаар сард хэлэлцэж, эгүүлэн татаж байлаа.

        Ингэхдээ түүнийг Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулгатай таарамжгүй харилцаатай байсан учир ажлаа өгсөн гэх цуу яриа ч олны дунд бий.

       Мөн тэрбээр эх орондоо ирснийхээ дараа “Би улстөржсөн мэдээлэл хийсэн нь үнэн. Ирснээ мэдэгдээд, уулзах цаг төрийн гурван өндөрлөгөөс бүгдээс нь хүссэн. Ерөнхий сайдтай бол уулзсан. УИХ-ын дарга томилолттой яваа, ирээд уулзана гэдгээ надад хэлүүлсэн.  Ерөнхийлөгчөөс хариу аваагүй л байна. Элчин сайдыг томилох, татах асуудлыг төрийн дээд гурван  байгууллага шийддэг. Шинэ Ерөнхийлөгч байр сууриа илэрхийллээ. Элчин сайд надтай хамтарч ажиллахгүй гэлээ. Миний хувьд бол асуудал тодорхой болсон. Төрийн дээд гурван байгууллагын хоёрыг нь төлөөлөөд нэгийг нь төлөөлөхгүй сууна гэлтэй биш” гэх тайлбарыг хэвлэлд өгч байсан удаатай.

ШВЕД УЛСАД СУУХ ЭЛЧИН САЙД АСАН М.ЭНХСАЙХАН

      Ерөнхий сайд асан М.Энхсайханыг Швед Улсад суух Элчин сайдаар 2017 оноос эхлэн ажиллах болсон.  Гэвч  2017 онд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын саналын дагуу эгүүлэн татсан.

     Энэ тухай Ерөнхийлөгчийн гадаад бодлогын зөвлөх Г.Тэгшжаргал асан “Шведийн Вант Улсад суугаа Элчин сайд М.Энхсайхан сонгууль болон түүний дараагаар улстөржсөн мэдэгдэл гаргасан нь эгүүлэн татах үндэслэл болсон” хэмээн тайлбарлаж байсан билээ.

БҮГД НАЙРАМДАХ ЧЕХ УЛСАД СУУХ ЭЛЧИН САЙД АСАН Н.НАРАНБАТ

     Монгол Улсаас Бүгд Найрамдах Чех Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн Эрхт Элчин сайдаар  2017 оноос ажиллаж эхэлсэн.  Гэвч тухайн жилдээ эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулан ашиглаж хэрэгт холбогдсон. 

     Тодруулбал, түүнийг бичиг баримт хуурамчаар үйлдсэн, өөрчилсөн гэдэг үндэслэлээр цагдаагийн байгууллагаас эрэн хайж байсан. 

    Мөн Элчин сайд асан Н.Наранбат нь  элчин сайдаар ажиллаж байх хугацаандаа эхнэртэйгээ хамт  2017 оны есдүгээр сард хар тамхины хэрэгт холбогдож, эрэн сурвалжлагдаж  эхэлсэн.  Түүнийг энэ хэрэгт нь холбогдуулан Польш Улсын Цагдаагийн газраас шалгаж байсан.

Үүний дараа Н. Наранбатыг улсын нэр хүнд унагасан, Дипломат албаны тухай хууль зөрчсөн гэж үзэж эргүүлэн татаж байсан.

             Мөн Элчин сайдаар ажиллаж хугацаандаа улсын нэр хүндийг нэр хүндийг унагаж, гэмт хэрэгт холбогдсон тэрбээр 2021 онд дахин Элчин сайдаар ажиллах хүсэлтээ өгсөн байдаг. Үүнийг нь Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулга хүлээж аваагүй.

АНУ-Д СУУХ ЭЛЧИН  САЙД АСАН Ё.ОТГОНБАЯР

    Тэрбээр 2018 оны гуравдугаар сард тус улсад суух Элчин сайдаар томилогдож байв. Харин 2021 оны дөрөвдүгээр сард Монгол Улсын тав дахь Ерөнхийлөгч Х.Баттулга АНУ-д суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд асан Ё.Отгонбаярыг эгүүлэн татах асуудлыг зөвшилцөхөөр УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт албан бичиг хүргүүлсэн.

                Ингэхдээ Ё.Отгонбаярыг “Элчин сайдаар ажилласан сүүлийн гурван жилийн хугацаанд хоёр орны худалдааны эргэлт, хөрөнгө оруулалт, эдийн засгийн хамтын ажиллагаанд дорвитой ахиц гарсангүй. Монголын ноос, ноолууран бүтээгдэхүүнийг АНУ-ын зах зээлд татварын хөнгөлөлттэй экспортлох боломж бүрдүүлэх “Гуравдагч хөршийн худалдааны тухай” хуулийн төслийг АНУ-ын Хууль тогтоох байгууллагаар батлуулах талаар хангалттай санаачилга гаргаж ажиллаагүй.

                Тухайлбал, АНУ-ын 116 дугаар Конгресст хуулийн төслийг хариуцаж байсан холбогдох Байнгын хороодын дарга нартай Элчин сайд нэг ч уулзалт хийгээгүй.  Уг ажлыг эл үйлдлээрээ гацаасан, бодит үр дүнд хүргэхийн оронд аргацаасан.

     Түүнчлэн Элчин сайд асан Ё.Отгонбаяр нь манай улсын байгалийн баялгийн орлогыг нэр бүхий улстөрчид гадаадад, оффшор дансанд байрлуулсан байж болзошгүй асуудлаар АНУ-ын Нью Йорк мужид явагдаж буй шүүхийн маргааны талаар хуулийн байгууллагын шийдвэр гараагүй байхад олон нийтийн сүлжээгээр дамжуулан илт улс төржсөн байр суурь илэрхийлсэн.

    Эдгээр шалтгаанууд нь Дипломат албаны тухай хуулиар хүлээсэн үүрэг болон төрийн албан хаагчийн ёс зүйд нийцэхгүй юм" гэх үндэслэлээр эгүүлэн татах хүсэлт гаргаж байсан.

    Уг саналыг  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцээд Элчин сайд асан Ё.Отгонбаярыг Элчин сайдаас нь эгүүлэн татах нөхцөл үүсээгүй гэж үзсэн. Үүний дараа Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Элчин сайдыг эгүүлэн татах тухай зарлиг гаргасан.  Харин Ё.Отгонбаяр хувийн хүсэлт гарган, ажлаа өгөхөө илэрхийлсэн байдаг.