Халдварт тахлаас хойш Засгийн газар аялал жуулчлалыг салбарыг сэргээхэд анхаарч, гадаадын жуулчдад хошуу дэвсэн урьж, залж буй. Ямар сайндаа л ирсэн жуулчин бүрд хундан цагаан хонь хүртэл амлаж байх вэ дээ. Атал гадаадын жуулчдыг эх орондоо авч ирэх, басхүү эх нутагт нь буцааж хүргэж өгөх хүндтэй үүрэг хүлээсэн “МИАТ”-ийнхан хамгийн наанадаж хоолоороо гологдож байна. Хатсан, хөгзөрсөн, хорчийсон, үстэй, үнэртэй гээд хэл ам татлах нь тасрахгүй юм. Тийзний үнэ, тав тух зэрэг том асуудлуудаа урьтаж, эхлээд ядаж л хоолоо сайжруулж, хүний өмнөөс нүүр улайхааргүй болгохгүй бол урьсан жуулчдаа үргээж дуусах нь.
Тэгвэл “МИАТ” ТӨХК-ийн катеринг буюу онгоцны зорчигчдийн хоолыг “Нүхт тур” гэх компани сүүлийн 15 жил ганцаараа, монопол эрхтэйгээр нийлүүлж буй ажээ. “Нүхт тур” ХХК-ийнхан “МИАТ”-ийн үе үеийн захирлуудыг зальдахыг нь зальдаж, заамдахыг нь заамдаж аргандаа оруулаад сурчихсан нэгэн гэнэ. Товчхондоо, сүүлийн 15 жил “МИАТ”-ийн онгоцонд суусан хэн бүхэн ганцхан "Нүхт тур" ХХК-ийн хоолыг л идсэн гэсэн үг л дээ.
Түүх сөхвөл, Д.Хоржав гэгч нь 2009 онд “Нүхт тур” ХХК-аараа “МИАТ” ТӨХК-ийн Катерингийн төвийг ашиглаж, онгоцны зорчигчдийн хоолыг хийх хоёр жилийн хугацаатай гэрээ байгуулсан байдаг ажээ. Өөрөөр хэлбэл, “МИАТ”-ийн гал тогоонд “Нүхт тур” ХХК хоол хийж, эргээд “МИАТ”-д нийлүүлэхээр тохирсон байгаа юм. Ингэхдээ, “МИАТ” ТӨХК-ийн талаас хоолных нь чанарыг харгалзан хоёр жилийн хугацаатайгаар дахиад нэг удаа гэрээгээ сунгаж болно гэж гэрээндээ заажээ. Атал Д.Хоржав гэрээгээ хууль бусаар найман удаа сунгаж, "Нүхт тур" ХХК-ийнхан “МИАТ” ТӨХК-ийн Катерингийн төвийг өдий хүртэл 15 дахь жилдээ хувьдаа өмчилж буй аж. Д.Хоржав "ковид"-ийн үед бурхан болсон, харин өдгөө түүний эхнэр Н.Хандсүрэн, хүү Х.Амгалан нар нь "МИАТ"-д катерингийн колончлолыг үргэлжлүүлж буй аж.
Уг нь өнгөрсөн хугацаанд “МИАТ” ТӨХК-ийнхан “Нүхт тур” ХХК-аас салах гэж хэд хэдэн удаа оролдсон боловч бүтэлгүйтжээ. Тодруулбал, “МИАТ” ТӨХК-ийнхан 2016 онд “Катерингийн үйлчилгээ авах” олон улсын тендер зарлажээ. Тус тендерт олон улсад нэр хүндтэй, онгоцны катерингээрээ алдаршсан “Gate Gourmet” гэх компани шалгарсан байгаа юм. Гэтэл өнөөх “Нүхт тур” ХХК-ийнхан шүүхээр заргалдсаар байгаад залхаагаад явуулчихсан. Ингээд “Нүхт тур” ХХК дахиад л “МИАТ” ТӨХК-тай “Катерингийн гэрээ”-г байгуулсан байгаа юм. Өнгөрсөн онд мөн л “МИАТ” ТӨХК-аас “Катерингийн үйлчилгээ авах” тендер зарлахад “Нүхт тур” ХХК-ийнхан ялагдсан. Гэтэл дахиад л шүүхэд зарга үүсгэчихсэн, одоо хэлэлцэгдэж буй аж. Ерөөс “Нүхт тур” ХХК-ийнхан “МИАТ”-ийн катерингийн тендерт өөрөөсөө өөр ямар ч компанийг оролцуулдаггүй, хэрвээ оролцоод ялчихвал нь шүүхээр заргалдаж, заавал ялдаг, тэгээд хүчээр гэрээ байгуулдаг шалгарсан аргатай гэнэ.
Тэгвэл “МИАТ”-д монопол тогтоож, катерингээр колончилсон “Нүхт тур” ХХК-ийн ил эзэд нь Д.Хоржав агсны эхнэр Н.Хандсүрэн, хүү Х.Амгалан нар боловч жинхэнэ цаад эзэд нь Хамба Д.Чойжамц нарын Төв аймгийн томчууд аж. Тиймдээ ч “МИАТ”-ийнхан “Нүхт тур” ХХК-ийг яаж ч чадахгүй, хүссэн үнээр нь хоолыг нь авч, хүчээр гэрээгээ сунгасаар өдий хүрч буй ажээ.
“НҮХТ ТУР”-ИЙН ИЛ ЭЗЭД БУЮУ Д.ХОРЖАВ, ТҮҮНИЙ ЭХНЭР Д.ХАНДСҮРЭН, ХҮҮ Х.АМГАЛАН
“Нүхт тур” ХХК-ийг Дамдинсүрэнгийн Хоржав үүсгэн байгуулсан, өдгөө түүний эхнэр Нацагийн Хандсүрэн, хүү Хоржавын Амгалан нар хамтран эзэмшдэг. Товчхондоо ганц гэр бүлийн амины компани гэж харагддаг. "Нүхт тур" ХХК-ийг үүсгэн байгуулагч Д.Хоржав агсныг товч танилцуулбал, Булган аймгийн Сайхан сумын уугуул, МУИС-ийн Цаг уурын ангийг төгссөн, 1970-1987 онд 17 жил Ус цаг уур, орчны шинжилгээний хүрээлэнгийн орлогч даргаар ажилласан нэгэн. Ингээд 1987 оноос хойш төрийн өмчийн “Нүхт” амралтын даргаар ажиллаж, сайд, дарга нарыг ая тухтай амраах ажлыг хариуцаж явсан. Хожмоо “Нүхт тур” ХХК-аа байгуулж, амралт газар, жуулчны бааз ажиллуулж байгаад 2009 оноос “МИАТ” ТӨХК-д нэг мөр наалдаж авсан. Эхнэр Н.Хандсүрэн нь тогооч мэргэжилтэй, Д.Хоржавыг “Нүхт” амралтын дарга байхад сайд, дарга нарын хоолыг хариуцдаг байсан. Өдгөө Д.Хандсүрэн “Нүхт тур” ХХК-ийнхаа Гүйцэтгэх захирлаар ажиллахын сацуу Монголын тогооч нарын холбооны Ерөнхийлөгч, Монголын кулинарын холбооны Ерөнхийлөгчөөр тус тус ажилладаг.
Харин “Нүхт тур” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч, хүү Х.Амгалан нь 1989 оноос хойш Багануурын уурхайд депогийн даргаар ажиллаж байгаад 2006 оноос “УБТЗ” ХНН-т “УБТЗ”-ын Зүтгүүрийн албаны дарга болж, улмаар 2018 оноос “УБТЗ”-ын Орлогч даргаар ажиллах эхэлсэн нэгэн. Энэ гэр бүлийн намтар товчхондоо ийм.
“НҮХТ ТУР” ХХК-ИЙН ЦААД ЭЗЭД БУЮУ ХАМБА Д.ЧОЙЖАМЦ, МАН-ЫН ДАРГА АСАН М.ЭНХБОЛД
“Нүхт тур” ХХК-ийн ард Хамба Д.Чойжамц байдаг нь “МИАТ”-ийнхан дунд нууц биш болжээ. Д.Хоржав агсан амьд ахуйдаа ч арыг нь хамгаалдаг цаад эздээ нуудаггүй байсан гэнэ. Хамба Д.Чойжамц улс төрд асар их нөлөөтэй, Төв аймгийг шашин, төрөөр хослуулан “атгадаг” гэхэд хилсдэхгүй. Тэгэхээр “Нүхт тур” ХХК-ийн ард Хамба Д.Чойжамц нуугдаж, өнгөрсөн 15 жилийн хугацаад хамгийг нь зохицуулж ирсэн хэрэг л дээ. Илүү ойлгомжтой байлгах үүднээс, “Нүхт тур” ХХК-ийн Ерөнхий захирал Д.Хоржав агсан, Хамба Д.Чойжамцтай хэрхэн холбогддогийг жишээгээр тайлбарлъя.
1. “Нүхт тур” ХХК-ийн Ерөнхий захирал Д.Хоржав агсан, Хамба Д.Чойжамц хоёрыг тун сайн найзууд байж ирсэн гэцгээдэг. Тиймдээ ч Хамба Д.Чойжамц улс төрийн нөлөөгөө ашиглан Д.Хоржавын арыг дааж, асуудлуудаас нь мулталж өгдөг байсан гэдэг. Тэр бүү хэл, “Нүхт тур” ХХК-аас сар бүр Хамба Д.Чойжамцын данс руу мөнгө шилжүүлдэг тухай ноцтой мэдээллүүд ч гарч байсан удаатай. Тэгвэл маш сонирхолтой нэг баримт байна. Тодруулбал, Хамба Д.Чойжамц лам болохоосоо өмнө цаг уурч болохоор оюутан болж байсныг хүмүүс тэр бүр мэддэггүй. Тэгвэл Хамба Д.Чойжамц, Д.Хоржав хоёр 1960-аад оны сүүлээр МУИС-ийн Цаг уурын ангид суралцаж байжээ. Д.Хоржав нь их сургуулиа төгсөж, улмаар дээр дурдсанчлан 1970 онд Ус цаг уур, орчны шинжилгээний хүрээлэнгийн орлогч дарга болсон. Харин Хамба Д.Чойжамц их сургуулиа дундаас нь хаяж, Шашны дээд сургуульд элсэж, дараа нь Дармасалад суралцаж, буцаж ирээд Бурхан шашны тэргүүн болсон түүхтэй. Өөрөөр хэлбэл, Хамба Д.Чойжамц, Д.Хоржав хоёр 17 насны зөрүүтэй ч оюутан ахуйгаасаа нэгнээ мэддэг найзууд байсан болж таарах нь.
2. Дээр дурдсанчлан Д.Хоржав 2009 онд “МИАТ”-тай “Катерингийн гэрээ”-г байгуулсан. Тухайн үед “МИАТ”-ыг төлөөлж, Нислэг, үйлдвэлэл дэд захирал Г.Жаргалсайхан гэрээнд гарын үсэг зурсан байдаг. Улмаар Г.Жаргалсайхан нь 2012-2015 онд “МИАТ”-ын гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж, тэр хугацаандаа Д.Хоржавтай катерингийн гэрээг хууль бусаар сунгасаар байсан. Тэгвэл “Нүхт тур” ХХК-ийг буюу Д.Хоржавыг өөгшүүлсэн Г.Жаргалсайхан нь Төв аймгийн уугуул бөгөөд М.Энхболд, Хамба Д.Чойжамцтай хоёртой тун ойр байж ирсэн нэгэн.
3. “Нүхт тур” ХХК-ийг катерингийн гэрээг хууль бусаар сунгах, нэмэлт гэрээ байгуулах гэх мэт ажлуудыг амжуулж байсан Г.Жаргалсайхан 2015 онд чөлөөлөгдмөгц Ш.Гантулга гэх залуу “МИАТ” ТӨХК-ийн Хангамж, үйлчилгээний хэлтсийн даргаар томилогдож, улмаар 2018 онд Коммер эрхэлсэн дэд захирал болж дэвшин, 2020 он хүртэл ажиллуулсан. Ингээд Ш.Гантулга нь 2015-2020 оны хугацаанд “МИАТ” ТӨХК-ийг төлөөлж, “Нүхт тур” ХХК-тай тендергүйгээр катерингийн гэрээ байгуулах, хугацаа нь дууссан гэрээг хууль бусаар сунгах бүх ажлыг гардан хариуцдаг байсан байгаа юм. Нэг жишээ дурдахад, 2017 онд “Нүхт тур” ХХК-ийн “катерийн гэрээ”-г сунгалтгүйгээр дуусгах ёстой байсан ч “МИАТ” ТӨХК-ийн төлөөлж Коммер эрхэлсэн дэд захирал Ш.Гантулга, “Нүхт тур” ХХК-ийг төлөөлж гүйцэтгэх захирал Н.Хандсүрэн хоёр шинэ гэрээ байгуулсан баримт нь ч байна. Хоржоонтой нь, Ш.Гантулга нь 2020 онд “МИАТ”-ийн Коммер эрхэлсэн дэд захирлаас чөлөөлөгдмөгцөө “Нүхт тур” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Н.Хандсүрэнгийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч болчихсон. Өөрөөр хэлбэл, "Нүхт тур" ХХК-ийнхан Ш.Гантулга гэгчийг “МИАТ”-д хангамж хариуцсан хэлтсийн дарга, коммер эрхэлсэн дэд захирлаар хүчээр томилуулж, түүгээр дамжуулан “катерингийн колончлол”-оо тогтоож байсан байгаа юм. Цаашилбал, “Нүхт тур” ХХК-ийн төлөөлөгч болсон Ш.Гантулга гэгч нь хувьдаа “Байгал тур” гэх компанитай бөгөөд эхнэр Д.Баасантуяа нь удирддаг. Сонирхуулахад, Д.Баасантуяа нь Хамба Д.Чойжамц болон буддын шашны бүхий л том лам хуврагууд, сан, ТББ-уудтай маш ойр нэгэн аж.

4. М.Энхболд Д.Хоржавын хүү Х.Амгалантай нэг сургуулийн, нэг үеийн найзууд. Тодруулбал, Д.Хоржавын хүү Х.Амгалан Нийслэлийн I сургуулийг 1982 онд төгссөн бол М.Энхболд доод ангид нь буюу 1981 онд төгсжээ. Х.Амгалан нь “УБТЗ”-ийн Орлогч захирлаар ажиллахын сацуу, аавынхаа “Нүхт тур” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигчээр бүртгэлтэй байж ирсэн нэгэн.
Товчхондоо, 1992 оноос хойш Монголын бурхан шашны толгойд байсан хамба Д.Чойжамц Д.Хоржав гэгчээр халхавч хийж, сүүлийн 15 жилийн хугацаанд “Нүхт тур” ХХК-аар дамжуулан “МИАТ”-д катерингаар колончилжээ. Хэрвээ аялал жуулчлалын салбараа сэргээхийг хүсэж байвал, гадаадын жуулчдаа үстэй, үнэртэй хоолоор үргээмээргүй байвал ар нь хэн байхаас, хэр том байхаас үл хамааран “Нүхт тур” ХХК гэх “катерингийн колончлол”-ийг зайлуулъя, Ерөнхий сайд аа.
Бид дараагийн дугаартаа дээрх нэр бүхий хүмүүс Богдхан уулын Арцатын амны газарт хэрхэн хууль бусаар эзэн суусан болон "УБТЗ" ХНН-ээс мөнгө угааж, түрийвчээ түнтийлгэж, ашиг хүртэж буй ноцтой баримтыг уншигч та бүхэнд хүргэх болно.
Үргэлжлэл бий...
“МИАТ” ТӨХК-Д МОНОПОЛЧИЛСОН “НҮХТ ТУР” ХХК БУЮУ ХАМБА Д.ЧОЙЖАМЦААР ТОЛГОЙЛУУЛСАН “КАТЕРИНГИЙН КОЛОНЧЛОЛ”-ИЙГ ЗАЙЛУУЛЪЯ |
|