• Өнөөдөр 2024-10-06

НЭРТ ЗОХИОЛЧ, ЯРУУ НАЙРАГЧ, ШҮҮМЖЛЭГЧ П.БАТХУЯГ АГСНЫ ЯРУУ НАЙРГИЙН ДЭЭЖЭЭС

2024-09-10,   158

          Нэрт зохиолч, яруу найрагч, утга зохиол судлаач П.Батхуяг агсны 50 насны ой тохиож байна. Утга зохиолын бүх төрлөөр бичиж, оюуны “сор”-уудаар уншигч, үзэгчдийн тархийг хөгжүүлсэн П.Батхуяг агсан шиг зохиолч түүний үед, түүнээс хойш ч үгүй. Тэр тууж, өгүүллэг, жүжгийн зохиолд цахиур хагалж, сэтгэлгээний яруу найргийг шинэ түвшинд хүргэсэн.

       Тэрээр 1990-ээд оны дунд үед утга зохиолын “Хүрээ хөвгүүд” бүлгэмийг үүсгэн байгуулалцаж, хүүрнэл зохиол, яруу найраг, жүжиг, кино зохиол, утга зохиол судлал, шүүмж" гээд уран зохиолын бүхий л төрлөөр бичиж, бүтээл туурвилын гэгээн ертөнцөд ухамсарт амьдралаа зориулсан юм. Тэрээр “Замдаа гарцгаая, Хүрээ хөвгүүд ээ” /Хамтын. 1997/, “Буух зурвас” /1998/, “Өнгөт ертөнц” /2004/, “Бурхангүй газар” /2004/, “Хүрэл зүрх” /2006/, “Шинэ үнэр хийгээд би” /2006/, “Үнэд орох цаг” /2007/, “Яруу найраг-миний цонх” /2007/, “Үйлийн үрийн байшин” /2008/, “Тэнгэр хэмээх шувуу” /2009/, “Улаан хотын зүрх” /2010/, “Ганцхан тогшилт тэгээд чулуун зүүд” /2010/, “Салхи чулуу борооны сахиус” /2011/, “Би биоплазм шүлгүүд” /2013/, “Хүүрнэл зүрх” /2014/, “Ганцаардлыг иднэ” /2014/, “Цаг хугацааны цас бороо” /2016/, “Хүйтэн хотын романс” /2018/ романууд, “Намар гэрэлтэгч үгс” /2021/, “Нохой далайн зомгол” /2021/, “Чулуун бөмбөрийн нүргээн” /2021/, “Эсээ оршил буюу эсээний тухай эсээ” /2021/ номуудаа монголын болон дэлхийн уншигчдад хүргэсэн. Тэрээр “Бурхангүй газар” /2004/, “Үйлийн үрийн байшин” /2008/, “Шинэ сэрэхүй” /2009/, “Тайзгүй жүжгүүд” /2010/, “Хэлбэргүй бодлогошрол” /2011/, “Эсрэг цаг” /2016/ тэргүүт бүтээлээрээ утга зохиолын оны тэргүүн дээд шагнал “Алтан өд”-ийг долоон удаа хүртэж байсан юм. Нэрт зохиолч, яруу найрагч, утга зохиол судлаач П.Батхуяг агсны яруу найргийн дээжээс уншигч олонд хүргэе.


Зарим өдрийг зүгээр л сууж

Зарим өдрийг зүгээр л дуулж 
Зарим өдрийг зүгээр л ууж 
Зарим өдрийг зүгээр л туйлж 
Зарим өдрийг зүгээр л унтаж
Зарим өдрийг зүгээр л угтаж
Зарим өдрийг зүгээр л 
Залбирч өнгөрөөмөөр
Гэтэл бид юундаа 
Хэнд хөөгдсөн мэт яарна вэ?

***

 

Даарч хоносон бор шувууны

далавчны үзүүр цантай
атгаж зуурсан бургасных нь
арзгар мөчир ч мөстэй
Харин нүд нь жижигхэн эрдэний чулуу шиг
хачин тунгалаг... 
тамын хаалганы бариул дээр
таталгаж бичсэн эртний бичээс шиг гэрэлтэй
Дорноос галт тэрэг үүрээр уухилан ирээд яг
долоон удаа дохиогоо татах шиг цагаахан жавар
зовхийг нь долоосон ч дийлдээгүй
зовлонг таньсан харцтай
Хүйтнийг эхлээд тэнгэрийн хаяанаас
хүрздэж овоолсон цас шиг манаргаад
хүзүү заамаараа  халуун тивийн
хиншүү хярвас ханхлуулсаар
Даарч хоносон бор шувууны
далавчны үзүүрээс
Бээрч мандсан нар
Нүд шиг гялалзана
 
***
 
юу ч нурлаа ч уулс шиг биш
 
юу ч тунарлаа ч тэнгэр шиг биш
юу ч урслаа ч далай шиг биш
юу ч ургалаа ч модод шиг биш
юу ч  түглээ ч одод шиг биш
юу ч суулаа ч манан шиг биш
юу ч буулаа ч бороо шиг биш
юу ч нүүлээ ч үүлс шиг биш
юу ч юу шиг ч биш атал
юунд адилыг хайсаар...
 
***
 
Дуугай л хараад чимээгүй суусан сар
Дугуйраад тойрог татаж хүйтрэхийн өмнө
Дулаахан байж үзээгүй мэт тэнгэрийн царайг
Дундуур нь хуваасан нэгдүгээр сар
эхлээд мартах ёстой хүмүүсийг эргэн дурсаж
эвдэрхий хаалганд шинэхэн цоож шиг гялтагнах
цаг үеэ арчиж арчиж зүлгээд
цаг хугацаанд зүүж орхисныг гэнэт санана.
гэвч бүгд өмнөх шигээ ар араасаа хөвөрч
гэнэн зангаа тамхины утаа шиг үлээгээд
нэгдүгээр сарын хүйтэн зовхи ширтэж
хамаг тэнхээгээрээ хашгирахад
хавар нойрноосоо сэрж
хаалга самардах сонсогдоно.
 
 
***
Тогтоол ус гүймэгхэн хөлдөөд
тогшвол цан хийсэн өвлийн чимээ гарна
толгой дээр намрын цас бороо
тоглоомтой нь аргагүй холилдон бударна
нүдний үзүүрт гэрлийн шон өтөл хүн шиг бөгтийжээнүүр царайгаа оддоос нуугчид дэргэдүүр зөрнө.
Нүгэлгүй харцтай хүүхдүүдийн хөөцөлдөхийг харж зогсоод
нөгөө муу хуучин автобус зогсоолоос хөдөлснийг анзаарсангүй
харих зам, буцах жам хоёр сүлэлджээ
хажуугийн хайсанд үлмэдэгхэн сэрвэлзэх
цаг дарчхаад байхад ногооноороо байж чадсан
цас нэвт гэрэлтэх өвснүүдэд талархаад баршгүй
Залуу насаа олж харсан мэт тэднийг ширтсээр
Замын голд ганцаараа зогсож буйдаа балмагдаж орхив.
Яаран харайж тогтоол усан дээр гишгэвэл
Ян хийсэн хахир дуу зүрх зүсэв.
2021-10-22
***
ойд шилэн аяга түүн дээр нар тусна
орхиж үлдээсэн намрын үнэр анхилна
овоолсон цаснаас салгаж, хуруугаараа тоншвол
онцын сайхан гялалзавч болрын жингэнээ үгүй 
алаг тоншуулын тог тог дуутай моддын орой
аясхан намилзахыг ажин хараад хөөрхий
аагтай архи аягалж уусан дурсамжаа
аягатай хамт цасан хунгар руу шиднэ
ирэх хаврын шинэдээр эргэж ирнэ
исгэлэн будан хоёул хувааж хүртье
хуруугаараа тогшиход минь харин,чи
хувилгаан жингэнээ олсон байгаарай, баяртай
2021-12-28

НЭРТ ЗОХИОЛЧ, ЯРУУ НАЙРАГЧ, ШҮҮМЖЛЭГЧ П.БАТХУЯГ АГСНЫ ЯРУУ НАЙРГИЙН ДЭЭЖЭЭС
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188