Туркийн Истанбул хотноо чөлөөт бөхийн “Парис 2024” олимпын эрх олгох сүүлийн тэмцээн зохион байгуулагдаж өндөрлөлөө. Энэ удаагийн тэмцээний эрэгтэйчүүдийн 57 кг-ын жинд ОУХМ З.Занабазар, 65 кг-д МУГТ Т.Тулга, 74 кг-д ОУХМ О.Сүлдхүү, 97 кг-д ОУХМ Г.Ганхуяг нар барилдсан. Харин эмэгтэйчүүдийн 53 кг-ын жинд ОУХМ Б.Хулан, 57 кг-д ОУХМ Б.Хонгорзул, 76 кг-д ОУХМ Э.Даваанасан нар барилдав. Үүнээс Т.Тулга, Б.Хулан, Э.Даваанасан нар олимпын эрхийг хүртлээ. Ийнхүү “Парис 2024” олимпын наадмын эмэгтэйчүүдийн 50 кг-ын жинд МУГТ Д.Отгонжаргал, 53 кг-д ОУХМ Б.Хулан, 62 кг-д МУГТ П.Орхон, 68 кг-д ОУХМ Э.Дэлгэрмаа, 76 кг-д ОУХМ Э.Даваанасан, эрэгтэйчүүдийн 65 кг-ын жинд МУГТ Т.Тулга, 86 кг-д ОУХМ Б.Бат-Эрдэнэ, 125 кг-д МУГТ М.Лхагвагэрэл нар барилдах эрхтэй болов.

        Харин эрэгтэйчүүдийн 57 кг-ын жинд МЧБХ-ны удирдах зөвлөл, багш, дасгалжуулагч, шүүгч нарын бүрэлдэхүүн маш буруу сонголтыг хийж алдаа гаргажээ. Энэ жингийн шинэхэн улсын аварга Б.Мөнх-Эрдэнийг барилдуулсан бол олимпын эрхийг хангалттай авахаар байжээ. Б.Мөнх-Эрдэнэ Азийн олимпын эрх олгох тэмцээнд Киргизийн Бекзат Алмаз Уулутай 3:3-аар оноо тэнцсэн. Киргизийн бөх сүүлд оноо авч, тэнцүүлсэн гэдгээрээ нутгийн дэвжээ түшиж олимпын эрх хүртсэн билээ. Тус тэмцээнд Ираныг хүчтэй өрсөлдөгчийг Б.Мөнх-Эрдэнэ хэрхэн буулгаж авсан бэ гэдгийг бүгд харсан. Гэтэл МЧБХ-ныхон  олимпын эрх олгох сүүлийн тэмцээнд Б.Мөнх-Эрдэнийг сонголгүй, ДАШТ-ий хүрэл медальт ОУХМ З.Занабазарт итгэл найдвар хүлээлгэн алдаа гаргажээ.

         Б.Мөнх-Эрдэнэ жин өгсөн сонгомол бөхийн 60 кг-д олимпын эрхийн төлөө өрсөлдөөд хоосон хоцорлоо. Харин эсрэгээрээ З.Занабазарыг сонгомолд барилдуулсан бол илүү амжилт үзүүлэх магадлалтай байсан байж магадгүй юм. З.Занабазар бяртай, босоо барилдааны суурь сайтай, илүү туршлагатай, хэвтээ барилдааны арга барил, техникээр Б.Мөнх-Эрдэнээс ялимгүй илүү байх талтай. Б.Мөнх-Эрдэнэ харин хурдтай, хөл сайн авдаг, шилжилт, хөдөлгөөн, мэхний хариу үйлдлийг сайн хийдэг. Гэвч Б.Мөнх-Эрдэнийг МЧБХ сонголгүй том алдаа гаргасан байна.

         Эрэгтэйчүүдийн 74 кг, 97 кг-д О.Сүлдхүү, Г.Ганхуяг нар өөрсдийн байгаа нөөц, боломжийнхоо хэмжээнд сайн л барилдлаа. Илүү сайжирч дэлхийн хэмжээний өрсөлдөөн өрнүүлэх хэрэгтэй байна. Тэд Монголдоо өөрсдийнхөө жиндээ дэндүү тасархай байгаа. Манай улсын 74, 97 кг-ын жингийн өрсөлдөгчид нь сул байгаа болохоор тэдний барилдаан тогтонг байдалтай хэвээр үргэлжлээд байх шиг байна.

          Эмэгтэйчүүдийн 57 кг-ын жинд ОУХМ Б.Хонгорзул барилдлаа. Дөрвөн жилийн өмнөх “Токио 2020” олимпын үеийн Б.Хонгорзулын барилдаан харагдахгүй байлаа. Бага, нялхаасаа тодорсон төрмөл, унаган авьяастай хайран сайхан охин, чөлөөт бөхийн багш, дасгалжуулагчдын амбици, МЧБХ-ны хуучин удирлагын урагшгүй байдлаас болоод “зэвэрчихсэн” бололтой. Ямар гоё дайчин, эрэмгий хурц, уян хатан, хурдтай уран барилдаантай охин байлаа. Гэхдээ буруу бүхнийг бусад руу түлхэх биш, Б.Хонгорзулд өөрт нь мэдээж буруу байгаа. Бэлтгэл, сургуулилалтаа үнэхээр муу хийжээ. Магадгүй үзэгчдийн нүдэнд харагдахгүй далд бэртэл, гэмтэл байхыг ч үгүйсгэх аргагүй юм. Ямартай ч түүний барилдаан уналтад орчихсон байна. Хэзээ сэргэлт авч сэргэхийг нь таашгүй.

 Т.ТУЛГА ДЭЛХИЙН ӨНДӨР ЗЭРЭГЛЭЛИЙН БӨХ ГЭДГЭЭ ХАРУУЛЖ ЧАДЛАА

         Монгол Улсын гавьяат тамирчин, ДАШТ-ий хүрэл, Азийн наадмын аварга, Азийн аваргын хошой мөнгөн медальт Т.Тулга тус тэмцээний эрэгтэйчүүдийн 65 кг-ын жинд олимпын эрхийг хүртлээ. Тэрбээр Бахрейны Алибеговыг 10:0-ээр,  “Белград -2022”  ДАШТ-ий мөнгө, “Белград-2023” ДАШТ-ий алтан медальт АНУ-ын Зэйн Ретерфордыг 7:2-оор , Тажикстаны Кудиевыг 9:0-ээр илт илүүрхсэн. Улмаар шийдвэрлэх олимпын эрх хүртэх шийдвэрлэх барилдаанд Энэтхэгийн Сүжээт Сүжээтийг 6:1-ээр ялж, Монголын багийн 16, чөлөөт бөхчүүдийн долоо дахь эрхийг авлаа. Т.Тулга дэлхийн өндөр зэрэглэлийн бөх ямар байдаг вэ гэдгийг харуулав.

         Т.Тулга нийт дөрвөн тойрог хүнд  барилдааныг хийж олимпын эрхийг авсан.  Олимпын эрхээ авахдаа 70 кг-ын жингийн  ДАШТ-ны алт, мөнгөн медальт Америкийн тамирчин, ОХУ-ын Дагестаны хоёр легиониер, Энэтхэгийн хүчтэй өрсөлдөгчөөс сэтгэл зүй илт илүү байж, барилдааны тактикаа маш зөв сонгон, тэсвэр тэвчээр, ур ухаан, бяр хүч гарган ялалт байгуулсан..

      Тэрбээр 2024 оны УАШТ, Ази тивийн аваргын барилдаандаа дүгнэлт хийж чадсан нь илт харагдаж байна. Илүү хянуур, нягт барилдааны тактикаар барилдаж амаргүй өрсөлдөгчдийг буулган авав. Т.Тулгын талаар олон зүйл нуршилгүйгээр олимпын наадмын барилдаанд нь амжилт хүсэх нь зөв байх. Тэрбээр 26 насандаа ийнхүү хоёр дахь олимподоо оролцох гэж байна.

Б.ХУЛАН “ ХУЙРНАН ШУУГИУЛСАН”  САЙХАН БАРИЛДААНЫГ ХАРУУЛАВ

       Эмэгтэйчүүдийн 53 кг-ын жинд ДАШТ-ий мөнгөн медальт, ОУХМ Б.Хулан онцгой сайн барилдаж, олимпын наадамд барилдах эрхээ авсан. Б.Хулан “Парис-2024” олимпын Монголын багийн 15, Монголын чөлөөт бөхчүүдийн зургаа дахь эрхийг авч чадсан. Тэрбээр зоондоо Шри-Ланк, Бразилийн бөхчүүдийг итгэл төгс цэвэр ялж, шийдвэрлэх барилдаанд дэлхийн аваргын гурван хүрэл медальтай Грекийн Преволарктай барилдаж 6:1-ээр ялсан. Улмаар олимпын эрх хүртэх шийдвэрлэх барилдаанд тэмцээнийг хүлээн авагч эзэн орон Туркийн бөх Йетгүлийг цэвэр дарж яллаа. Б.Хулан олимп, дэлхийн аваргын хүрэл медальт МУГТ Б.Болортуяагийн үнэ цэнээр олимпын эрхийн сүүлийн тэмцээнд дахин барилдаж, өмнө гаргасан алдаагаа дахин давталгүй итгэл төгс олимпын эрхийг авч чадлаа. Түүнд итгэж найдсан олон хүний итгэл найдварыг тэр алдсангүй.

Э. ДАВААННАСАН ЖИН ӨГСӨН  ДАВГҮЙ  БАРИЛДАЖ ОЛИМПЫН ЭРХЭЭ АВЛАА

         Олимпын эрх олгох чөлөөт бөхийн тэмцээний эмэгтэйчүүдийн 76 кг-ын жинд “Белград-2023” дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний мөнгөн медальт, Ази тивийн аваргын хүрэл медальт, Үндэсний шигшээ баг, “Алдар” спорт хорооны тамирчин  ОУХМ Э. Даваанасан олимпын эрхээ хүртсэн. Тэрбээр шийдвэрлэх барилдаанд Болгарын Яневт ялагдсан. Харин олимпын эрх авах үгүйгээ шийдэх барилдаанд  Францын бөх Паулин Дениз Лекарпентиерыг 7:4-ийн харьцаатай ялж олимпын эрхээ авсан.