ТАНИЛЦ: ЦАЙСАН “ЖДҮ-ЧИД” БУЮУ ЗЭЭЛЭЭ ТӨЛӨХГҮЙ ГҮРИЙГСЭД

Ц. АМУНДРА:
Эрэн сурвалжлах- Арай ч дээ

2023-04-28, 1981

Одоогоос таван жилийн өмнө “ЖДҮ”-ийн дуулиан дэгдэж, дээр дооргүй л бужигнаж байлаа. Энэ дуулианаар эрх баригч МАН-ын голдуу 49 гишүүн болон мөн тооны төрийн өндөр албан тушаалтнууд ЖДҮХС-гаас хань ижил, хүүхэд, хүргэн бэр, хамаатан садан, найз нөхдийнхөө компанид нэн хөнгөлөлттэй зээл олгуулсан нь ил болсон. Түшээд болон төрийн өндөр албан тушаалтнууд хэрхэн төрийг, төсвийг тонож, түмний боломжийг хулгайлах замаар түрийвчээ түнтийлгэдгийг “ЖДҮ”-гийн гэх энэ хэрэг хангалттай харуулсан. Харамсалтай нь, Ардын нам “ЖДҮ-чид”-ээ хойно урдаа гарган, хаацайлан хамгаалж, харин улс төрийн карьер нь нэгэнт төгсөж, крандуулах боломжоо алдчихсан байсан Б.Ундармаа, Г.Солтан, Д.Дамба-Очир, Б.Батзориг, Д.Хаянхярваа нарыг намаасаа хөөснөөр энэ хэрэг мартагдсан. Одоо ч дуулиант “ЖДҮ-чид”-ийн ихэнх нь Төрийн ордон түшээ гэгдээд сууцгааж л байна.

Тэгвэл “Шилэн” ажиллагааны хүрээнд танилцуулсан тоон мэдээллээр ЖДҮХС-гаас авсан 779 компани, 119 иргэний буюу нийт 912 зээлдэгчийн 155.9 тэрбум төгрөгийн зээл эргэн төлөгдөөгүй байна. Хамгийн гол нь, энэхүү 912 зээлдэгчээс хамгийн өндөр үнийн дүнтэй зээлтэй мөртөө эргэн төлөхгүй байгаа зээлдэгчид нь өнөөх л Төрийн түшээд, төрийн өндөр албан тушаалтнуудын хамаарал бүхий компаниуд байна. Иймд хамгийн өндөр зээлтэй ч хамгийн олон жил зээлээ төлөхгүй гүрийж, гэдийж байгаа буюу цайсан “ЖДҮ-чид”-ийг танилцуулж байна.

1. УИХ-ын гишүүн Ш.Раднаасэд 2018 онд хамаатныхаа дүү нарын нэр дээрх “Гэрд сараа” ХХК, “Сэлши-Үүр” ХХК-уудад тус тус бүр 1.6 тэрбум төгрөгийн зээл олгуулсан гэдэг. Тодруулбал, УИХ-ын гишүүн Ш.Раднаасэдийн үеэл эгч Д.Хишигмаагийн хүү Дүгэржавын Ганзориг гэх залуу бий. Д.Ганзориг нь “Арованна” ХХК-ийн захирал бөгөөд Ш.Раднаасэдээр дамжуулан ХААДС-аас 4.5 тэрбум төгрөгийн зээл авсан ч одоог хүртэл эргэн төлөөгүй яваа. Гол нь, Д.Ганзориг нь Ш.Раднаасэдийн үеэл дүүгийн хувиар хамаг л “хар, бор” ажлыг нь хариуцдаг, хариуд нь Ш.Раднаасэд төрийн сангуудаас зээл олгуулдаг ч гэдэг. Тэгвэл ЖДҮХС-аас авсан зээлээ эргэн төлөхгүй байгаа “Гэрд сараа” ХХК-ийг 2018 онд буюу зээл авах үед Д.Ганзоригийн төрсөн дүү Д.Болор-Эрдэнэ эзэмшиж байсан. Өнгөрөгч гуравдугаар сард Дамдины Мөнхбаатар гэгчид шилжүүлсэн. Харин “Сэлши үүр” ХХК-ийг Д.Ганзоригийн эхнэр М.Нандинцэцэгийн төрсөн дүү М.Нямхүү эзэмшиж байсан. Харин ЖДҮ-ийн дуулиан дэгдсэний дараа Сүрэнжавын Болд гэгчид шилжүүлсэн байдаг. Тэгвэл өдгөө "Сэлши үүр" ХХК нь 1.6 тэрбум төгрөгийн зээлийн үлдэгдэлтэй буюу огт эргэн төлөөгүй, "Гэрд сараа" ХХК нь ердөө 60 сая төгрөг эргэн төлсөн буюу 1.540.000.000 төгрөгийн үлдэгдэлтэй байна.

2. “Алтай трэвел бюро” ХХК-ийн захирлаар Цэндийн Батхуяг гэгч ажилладаг. Гэхдээ “Алтай трэвел бюро” ХХК нь Хадбаасангийн Бат-Эрдэнийн “Алтай групп” ХХК-ийн охин компани. Дорнод аймгийн Халх голын суман нутаг, Буйр нуурын эрэг дээр Buir lake complex resort нэртэй жуулчны бааз ажиллуулдаг. ЖДҮХС-аас 2017 онд 2.0 тэрбум төгрөгийн зээл авсан. Зургаан жилийн хугацаанд ердөө 200 сая төгрөг л төлсөн буюу тус зээлийнхээ 1.8 тэрбум төгрөгийг эргэн төлөөгүй байна. "Алтай групп" ХХК-ийн Ерөнхий захирал Х.Бат-Эрдэнийн хувьд төрийн эзэмшлийн банк, сан бүрд хуруу, хошуу дүрж ирснээрээ зартай. Тиймдээ ч өдгөө Хөгжлийн банкны хэргээр шүүгдэж буй.

3. Хууль зүйн сайд асан Д.Дорлигжавын төрсөн дүү Д.Баатар “Глобал аппарел лимитед” ХХК-аараа 2017 онд 1.5 тэрбум төгрөгийн зээл авсан. Долоон жилийнх хугацаанд ердөө 100 сая төгрөг л эргэн төлсөн буюу 1.4 тэрбум төгрөгийн зээлээ эргэн төлөөгүй байна.

4. “Эрдэнэс тавантолгой” ХК-ийн Дэд захирал Буян-Өлзийн Жаргалсайханы хүү Жаргалсайханы Ууганбат нь “Таятан фүүд” ХХК-аараа 2018 онд 850 сая төгрөгийн зээл авсан. Одоог уг зээл үлдэгдэлтэйгээ царцжээ. Ингээд болоогүй, Б.Жаргалсайхан, Ж.Ууганбат нар "Таятан фүүд" ХХК-ийнхаа нэрийг "Титан хас фүүд" ХХК болго өөрчилж, улсын бүртгэлд бүртгүүлжээ.

5. Тагнуулын ерөнхий газрын дарга асан Б.Хурцын эхнэр Үржнээгийн Сарнаагийн “Гранд степп” ХХК нь 2018 онд 1.5 тэрбум төгрөгийг “Саалийн үнээний ферм”-ын зориулалтаар авсан. Одоог хүртэл 869 сая төгрөгийн зээлээ эргэн төлөөгүй байна. Илүү ноцтой нь, Ү.Сарнаа нь “Гранд степп” ХХК-ийг “Нэйшнл ньюс корпорэйшн” ХХК-тай хамтран эзэмшдэг. Харин “Нэйшнл ньюс корпорэйшн” ХХК-ийг Худалдаа хөгжлийн банк эзэмшдэг бол “Нэйшнл ньюс корпорэйшн” ХХК нь “Блүүмберг” телевиз, Засгийн газрын мэдээ сониныг тус тус эзэмшдэг ажээ. Монголын банк санхүүгийн салбарын толгой компаниудын нэг Худалдаа хөгжлийн банк охин компанийнхаа төрөөс авсан зээлийг одоог хүртэл эргэн төлөөгүй байна гэхээр ЖДҮХС-ийн зээл анхнаасаа "бэлэглэлийн" зээл байсан нь тодорхой харагдана.

6. МУИС-ийн захирал, Монголын физикийн нийгэмлэгийн Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан Цэрэндоржийн Ганцогийн “Хантай хайрхан” ХХК 2018 онд 1.0 тэрбум төгрөгийн зээл авсан. Одоог хүртэл нэг ч төгрөг эргэн төлөөгүй байна.

7. УИХ-ын гишүүн асан, “Наран трейд” ХХК-ийн Ерөнхий захирал С.Болдхэтийн хүү Б.Аргуны “Долоон тэнгис” ХХК 2018 оны зургадугаар сард 900 сая төгрөгийн зээл авсан. Одоог хүртэл нэг ч төгрөг төлөөгүй байна.

8. “Улаанбаатар цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК-ийн Захирлуудын зөвлөлийн дарга бөгөөд Гүйцэтгэх захирал асан Дамирангийн Баярсайханы 2018 онд “Баярплант ХААБ” ХХК, “Капитал фактори” ХХК, “Эм Эм Жи Капитал” ХХК гэх гурван компаниараа нийт 3.3 тэрбум төгрөгийн зээл авсан. Тухайлбал, “Баярплант ХААБ” ХХК нь 1.3 тэрбум төгрөгийн зээл авсан, 775.3 сая төгрөгийн зээлээ төлөөгүй. “Капитал фактори” ХХК нь 1.0 тэрбум төгрөгийн зээл авсан, 396 сая төгрөгийн зээлээ төлөөгүй. “Эм Эм Жи Капитал” ХХК нь 1.0 тэрбум төгрөгийн зээл авсан, 100 сая төгрөгийн зээлээ төлөөгүй байна.

9. БХБЯ-ны харьяа “Барилгын хөгжлийн төв” ТӨҮГ-ын Гүйцэтгэх захирал Ц.Амарсанаагийн “Их Улс” ХХК 2017 оны хоёрдугаар сард 680 сая төгрөгийн зээл авсан. Одоогоор 149 сая төгрөгийн зээлээ төлөөгүй байна. Ц.Амарсанаа “Их Улс” ХХК-ийн 100 хувь эзэмшдэг бөгөөд гүйцэтгэх захирлаар нь түүний төрсөн ах Ц.Амарцэнгэл ажилладаг.

10. Улсын Ерөнхий прокурорын орлогч, Төрийн хууль цаазын шадар зөвлөх асан Баяраагийн Амгаланбаатарын “Цаст согоот” ХХК 2018 оны зургадугаар сард 800 сая төгрөгийн зээл авсан. Одоогоор 281.9 сая төгрөгийн зээлээ эргэн төлөөгүй байна.

ТАНИЛЦ: ЦАЙСАН “ЖДҮ-ЧИД” БУЮУ ЗЭЭЛЭЭ ТӨЛӨХГҮЙ ГҮРИЙГСЭД

АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.