-ТЭД ӨДӨР НЬ ИНЭЭЛДЭЭД, ДУУЛЖ СУУСАН ГЭСЭН ШҮҮ ДЭЭ. ГЭТЭЛ ОРОЙ НЬ НӨХРИЙГ МААНЬ БУУДАЖ, ХӨНӨӨЧИХӨӨД УУЛ РУУ ЗУГТААСАН БАЙНА ЛЭЭ-

         Говь-Алтай аймгийн Алтай сумын Хилийн цэргийн 0214 ангийн Баянтоорой заставын хугацаат цэргийн алба хаагчид энэ сарын 8-ны орой харуулын даргаа буудаж хөнөөгөөд, зугтсан хэрэг гарсан. Тодруулбал, байлдагч М, Х нар харуулын манаанд явж ирээд, харуулын дарга Ж.Г-ын цээжин тус газарт гурван удаа буудаж, амийг нь хөнөөсөн юм. Хэргийн талаар талийгаач Ж.Г-ын эхнэр С.Оюунтуултай ярилцлаа.

-Таны хань албан үүргээ гүйцэтгэж яваад харамсалтайгаар амиа алдсан. Танай гэр бүлийнхэнд гүн эмгэнэл илэрхийлье. Хэрэг гардаг өдөр чухам юу болсон талаар та мэдээлэл сонссон уу. Таныг хэргийн газар очсон гэх мэдээлэл гарсан байсан?

       -Би хэргийн газарт очоогүй. Тухайн газрыг цагдаагийн байгууллагынхан хамгаалтад авсан. Моорогоос салах ёс гүйцэтгэхэд л очсон. Би талийгаачтайгаа дөрөвдүгээр сарын 8-ны өдрийн 16:25 цагт хамгийн сүүлд утсаар ярьсан. Тухайн үед “Утас цэнэггүй боллоо. Орой эргээд яръя” гээд тасласан. Хилийн манаанд хоёр харуулын дарга 10 хоногоор ээлжилж үүрэг гүйцэтгэдэг юм. Тухайн үед талийгаач минь харуулд гараад тав хонож байсан даа. Би застав дээр ээлжийн тогоочоор ажилладаг. Тэр өдөр ээлжтэй байсан. Би 19:00 цагт ээлжийн тогоочид ажлаа хүлээлгэж өгчихөөд буусан. Хилийн харуул Баянтоорой заставаас 20 гаруй километр зайтай байдаг.

-Байлдагч нар яагаад тийм хэрэг хийсэн юм бол. Та хэл дуулгасан хоёр байлдагчтай уулзсан уу?

            -Уулзаж чадаагүй. Шүүх хурал болсны дараа тэр хоёртой уулзах боломжтой юм билээ. Зүгээр байсан даргынхаа амийг яагаад хөнөөснийг би үнэхээр мэдэхгүй байна. Бодоод, бодоод олохгүй байгаа. Хэл дуулгасан цэргүүдийн ярьж буйгаар өдөр нь тавуулаа зүгээр дуулаад сууж байсан гэсэн. Тэгээд харуулаасаа бууж ирээд, буугаа шалгуулах гэж байхдаа л гэнэт буудчихсан юм билээ. Үүд, хойморийн зайтай ирээд бууг нь авахаар гар сарвайх хооронд л буудчихсан гэсэн. 

-Хэрэг үйлдсэн байлдагч нарын ар гэрийнхний зүгээс харуулын дарга нь цэргүүдээ дээрэлхэж, доромжилж, удаа дараа буу тулгадаг байсан гэх мэдээлэл өгсөн. Энэ талаар та юу хэлэх вэ?

          -Манай талийгаач хүн рүү буу барих нь битгий хэл хүүхдүүд рүүгээ ч муухай харж үзээгүй хүн. Даруу төлөв зантай, хүүхэд шиг зантай, хүмүүстэй тоглож, инээгээд л явдаг хүн. Цэргээ дарамталдаг, зоддог байсан гэдэг бол маш буруу мэдээлэл шүү. Одоо үед хугацаат цэргийнхэн хүнд загнуулах нь битгий хэл, муухай харуулдаг ч үгүй болсон цаг. Харуулын дарга нар байлдагч нарыг хүүхдүүдтэйгээ ижил энхрийлж, хайрлаж, “Өлсөж, цангаж байна уу” гэж бүхнийг бэлдэж өгдөг.

          Хань минь ажлынхаа хажуугаар дууны үг бичдэг байсан. Хил хамгаалах ерөнхий газраас зохион байгуулсан тэмцээнд оролцож, тэргүүн байр, хоёрдугаар байрт шалгарч байсан шүү. Бүр “Хайрын бороо” хэмээх дуутай. Ямар хүн байсан бэ гэдгийг надаар хэлүүлэлтгүй хамт олон, найз нөхөд нь бүгд мэдэж байгаа байх. Хань минь энэ байгууллагад хугацаат цэргийн албаа хааснаас хойш 11 дэх жилдээ ажиллаж байлаа. Тэр өдөр харуулд хамт гарч байсан байлдагч М нь гурав дахь удаагаа, А, Б нар нь хамгийн сүүлийн харуулдаа гарсан юм билээ.

-Байлдагч нар таны нөхрийг хөнөөчихөөд “Заставынхныг бүгдийг нь буудна” гэж хэлсэн хэмээн талийгаачийн эгч нь ярьсан байна лээ. Энэ үнэн юм уу? 

       -Заставынханыг сүршиж хөнөөнө гэсэн нь худал мэдээлэл. Гурван байлдагч, нэг ахлах байлдагчтай байсан. Хоёр байлдагч нь нийлж харуулын даргынхаа амийг хөнөөчихөөд, өөрсдийгөө бүрэн зэвсэглэж зугтаасан. Тэгээд нөгөө хоёр байлдагч нь 22:00 цагийн үед застав руу явган гүйж ирж хэл дуулгасан юм. Би 19:00 цагт ээлжийн тогоочид ажлаа хүлээлгэж өгчихөөд гэртээ байсан. Тэгээд шөнө бие засчихаад гэр рүүгээ явж байтал заставынхан бүгд буундаа гарчихсан байсан. Тэгэхээр нь би “Заставынхан яагаад буундаа гараад жагсчихсан юм бол. Намайг яагаад дуудаагүй юм бол доо” гэж бодоод жагсаал дээр очсон чинь болсон хэргийн талаар надад хэлсэн. Тэгээд эхний ээлжинд 0214 дүгээр ангийн цагдаагийнхан хоёр байлдагчийг явган учир холдоогүй байх гэж хайсан юм шиг байна лээ.

-Тантай байлдагч нарын ар гэрийнхэн холбоо барьсан уу?

         -Үгүй ээ. Миний гурван нялх үрийг өнчрүүлж, амьдралыг минь сүйрүүлчихээд тэд таг байна. Гэхдээ тэдэнтэй холбоо бариад ч яах билээ.

-Та хоёр хоёулаа Хилийн цэргийн 0214 ангийн Баянтоорой застав дээр ажилладаг байсан юм байна. Танайх хэзээ тус застав руу шилжиж очсон юм бэ?

         -Манайх Элгэн хэмээх хоёрдугаар заставаас нүүж ирээд хоёр сар гаруй хугацаа өнгөрч байна. Манай талийгаач гурав дахь удаагаа харуулд гарч байсан юм. Харуулд гарахдаа дөрвөн байлдагчтай хамт гардаг. Тэгээд л байлдагч нартаа буудуулчихлаа. Үнэхээр аймшигтай байна.

-Та ханьтайгаа хэдэн онд гэр бүл болсон бэ?

       -Бид 2013 онд гэр бүл болж байсан. Манай талийгаач багаасаа өнчин өссөн. Ганцхан эгчтэй. Одоо би гурван хүүхэдтэйгээ үлдчихээд байна. Том хүү минь 11 настай. Дундах нь тавтай, бага нь хоёр настай. Намар дунд охин минь нэгдүгээр ангид орно. Хүүхдүүд минь аавыгаа хайгаад, хэцүү л байна. Би застав дээр, ээлжийн ажлаа үргэлжлүүлээд хийж байгаа. Хүүхдүүдээ хоолтой байлгахын тулд ажлаа хийхээс өөр аргагүй байна даа. 

-Энэ хэргийн шүүх, байцаалт хэрхэн үргэлжилж байгаа бол?

        -Одоогоор мөрдөн байцаах ажил үргэлжилж байгаа байх. Надаас хоёр удаа байцаалт авсан. Цагдаагаа, шүүхийн байгууллага хэргийг үнэн зөвөөр шүүж, шийдэж өгөөсэй гэж хүсэж байна. Гурван нялх үрээ тэврээд үлдсэн биднийг ойлгож, хэргийг үнэн зөвөөр шийдэж өгнө гэж итгэж байгаа. Шүүх хурал болохоор л хэрэг үйлдсэн байлдагчидтай уулзаж, “Яагаад тэгсэн юм бэ, яагаад” гэж асуумаар байна. Өөр юу ч бодогдохгүй байна.