“Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуяг танхайн хэргээр ч, төсвийн мөнгийг завшсан хэргээр ч хууль хяналтын байгууллагад шалгагдаж байлаа. Чухамдаа хэрэг нь тохиролцоонд хүрдэг юм уу, талаар болдог юм уу, ямартай ч таг чиг болчихдог. Тэгээд төд удалгүй А.Ганхуяг дахиад л хууль хяналтын байгууллагынхны чихнээс хонх уячихсан явж байдаг. Тэгвэл Гавьяат тээвэрчин болсноосоо хойш нам гүм, “томоотой” амьдарсан “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуягийг хууль хяналтын байгууллагаас шалгаж эхэлсэн талаар эх сурвалж мэдээллээ. Түүнийг эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, өөртөө давуу байдал олгож, бусадтай үгсэн тохиролцож, улсаас авсан 50 автобусныхаа мөнгийг төлөөгүй луйвардсан байж болзошгүй үндэслэлээр шалгаж эхэлжээ.

А.ГАНХУЯГ УЛСААС ДАВУУ ЭРХ ЭДЭЛЖ АВСАН 50 АВТОБУСНЫХАА МӨНГИЙГ ТӨЛӨӨГҮЙ

       Үеийн үед А.Ганхуягийн “Тэнүүн-Огоо” ХХК монополь байж, төрөөс олгож байгаа тендер, төсвийг “хамдаг” гэдгийг хэн хүнгүй мэднэ. “Автобус шатлаа” гэвэл “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийнх. “Автобус мөргөлдлөө” гэвэл “Тэнүүн-Огоо”-гийнх л байдаг. Монополь байсан гэдгийг нь нотлох баримтыг хүргэе.

 Өдийгөөс 12 жилийн өмнө нийтийн тээвэрт парк шинэчлэл хийж, татвар төлөгчдийн мөнгөөр 400 автобус авч байжээ. Авсан 400 автобусныхаа 250 ширхгийг нь төрийн өмчийн компаниудад тараасан байдаг. Тодруулбал, “Автобус-1” компанид 120 автобус, “Автобус-3” компанид 80 автобус, “Цахилгаан тээвэр” компанид 50 автобус парк шинэчлэлээр өгчээ. Харин үлдэгдэл 150 автобусыг нь хувийн хэвшилд хувиарлаж өгсөн байна. Хувийн хэвшилд тараасан 150 автобусны 50 ширхгийг нь “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуяг  компанидаа авчээ. Үлдэгдэл 100 автобусыг нь зургаан компани хувааж авсан байна. Угтаа бол тэнцүү хуваавал улс долоон компанид тус бүр 21 автобусыг зээлээр өгөх байжээ. Гэтэл А.Ганхуяг эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаад, хотын удирдлагуудтай тохиролцож, 50 автобус гэнэ.

           Засгийн газраас тараасан 400 автобусыг төрийн болоод хувийн өмчийн компаниудад эргэн төлөгдөх нөхцлөөр өгчээ. Тээврийн үйлчилгээ эрхлэгч эдгээр аж ахуйн нэгж, байгууллагууд үйлчилгээнийхээ орлогоос 15 хувиар тусгай сан байгуулан төслөөр нийлүүлэгдсэн автобусны үнийг таван жилийн хугацаанд Монгол Улсыг хөгжүүлэх санд эргүүлж төлөхөөр гэрээ байгуулсан байна. Гэтэл хувийн хэвшлийн компаниуд эргэн төлөлтөө хийгээгүй байна. Угтаа бол  эргэн төлөгдсөн мөнгөөр хуримтлалын сан байгуулж нийтийн тээврийн салбарын дараачийн шинэчлэлд зориулж шинэ автобус, сэлбэг хэрэгсэл авах зэрэгт зарцуулахаар төлөвлөсөн байжээ. Харамсалтай нь, А.Ганхуяг тэргүүтнүүд зээлээр авсан автобусныхаа мөнгийг төлөлгүй өнөөдөр хүрсэн байна. Уг хэргийг 2014 онд шалгаж, шүүхийн шатанд хэлэлцсэн ч үр дүнд хүрээгүй ажээ. Хувийн хэвшлийн компаниуд улсаас авсан автобусныхаа мөнгийг төлөлгүй өнөөдөрт хүрсэн учир нэр бүхий иргэдээс өргөдөл гаргаж, хууль хяналтын байгууллагад хандсан байна. Үүний дагуу “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуягийг хууль хяналтын байгууллагаас шалгаж эхэлжээ.

          Эх сурвалжийн бидэнд мэдээлснээр “2009 онд 400 автобусыг 3.8 тэрбум төгрөгөөр авсан гэдэг. Гэхдээ баримт, гаалийн бүрдүүлэлт, тоолж авсан хүний гарын үсэг зэрэг нь байхгүйгээс болж асуудал үүсэж байсан. 400 автобусны хэрэг гэдэг чинь алдартай шүү дээ. Зах зээлд шилжсэнээс хойш 1992-2002 оны хооронд Япон Улсын буцалтгүй тусламж, Дэлхийн банкны хөнгөлөлттэй зээлээр Чех, ОХУ-аас 100 гаруй автобус авч байсан. Харин 2008 он гэхэд дийлэнх автобусны эдэлгээний хугацаа дуусч, сэлбэгийн хомсдолд орсон юм билээ. Тэгэхээр уг салбарт шинэчлэл хийх нь тодорхой болж байгаа биз. 2008 онд “Нийслэлийн нийтийн тээврийн их багтаамжийн автобусны парк шинэчлэх төсөл” боловсруулсан. Уг төслийн хүрээнд 400 автобусыг БНСУ-аас 24 сая ам.доллараар худалдан авах шаардлагатай гэсэн дүгнэлт гарч, 2009 онд Засгийн газраас хөрөнгөөр автобус авсан гэсэн. Ингээд 2009 оны хоёрдугаар сард Монгол Улс захиалсан 400 автобусныхаа 20 ширхгийг нь хүлээж авсан байдаг. Харин тус оны долдугаар сар гэхэд автобуснуудаа хүлээж аваад дууссан. Тэгээд компаниуддаа хувиарлалт хийж өгсөн байх. Үүнээс “Тэнүүн-Огоо” ХХК 50 автобус авсан ч мөнгийг нь төлөөгүй гэх юм билээ. А.Ганхуяг нийсэлийн нийтийн тээврийг “базаад” олон жил өнгөрч байгаа даа” гэв

НИЙСЛЭЛИЙН НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙН ДАРГАА ЗОДСОН Ч А.ГАНХУЯГ НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙН САЛБАРТ “ТОМ” БАЙГАА УЧИР

       Нийслэлийн иргэдийг зөөж байгаа автобуснууд нь хотын төвд шатаж байхад “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуяг Нийслэлийн Тээврийн газрын дарга асан Д.Отгонбаатарыг зодсон хэрэг мандаж байлаа. Тодруулбал, 2017 онд “Тэнүүн-Огоо” компанийн захирал А.Ганхуяг нь хувийн таарамжгүй байдлаас болж тухайн үеийн Нийслэлийн тээврийн газрын дарга Д.Отгонбаатарыг албан өрөөнд нь зодсон талаар хэвлэлүүд мэдээлж байлаа. Тухайн үед “Автобус компаниудад олгодог төсөв, нөхөн олговрын асуудлаар А.Ганхуяаг, Д.Отгонбаатар нар маргасан. Д.Отгонбаатар хоёр, гурван сарын хугацаанд эмчилгээ хийлгэж, ажилдаа орсон” гэж байсан юм.

Үйлчилгээ эрхэлж байгаа салбарынхаа газрын даргыг зоддог. Зодсон ч хөнгөхөн мултарч чаддаг. Даргыг нь зодсон ч хамаг тендер, шугамаа авдаг монополь байдлыг өөгшүүлдэг улс манайхаас өөр дэлхийд байхгүй байх. “Тэнүүн-Огоо” ХХК-ийн захирал А.Ганхуяг хүссэн бүхнээ зодож, танхайрдаг, нийтийн тээвэрт давуу байдал эзэлсээр байна. Үүний шалтгаан нь юу вэ. Мөнгө, эсвэл хахууль уу. А.Ганхуягийг “том” байлгаж, газрын даргаа зодуулж, нийслэлийн нийтийн тээврийн хариуцуулсаар байгаа шалтгааныг Хотын дарга нар л мэдэх байх.

А.ГАНХУЯГИЙГ УЛСАД 1.6 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙН ХОХИРОЛ УЧРУУЛСАН ХЭРЭГ ХЭРХСЭН БЭ

        А.Ганхуяг төрийн түшмэлийг төр захиргааны байранд нь зодож, танхайрсан хэрэг дэгдэхээс өмнө улсад их хэмжээний хохирол учруулсан байж болзошгүй хэрэгт татагдаж, шалгагдаж байлаа. Тодруулбал, "Тэнүүн огоо” компанийн захирал А.Ганхуяг, "Тэнүүн дэлгэр” компанийн захирал С.Энхболд, Нийслэлийн Тээврийн газрын ахлах мэргэжилтэн нийлж улсад 1.6 тэрбум төгрөг учруулсан тухай цагдаагийн байгууллагаас мэдээлж байлаа. Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд явж буй автобуснуудад “МТ-150” маркийн байршил тогтоогч GPS төхөөрөмж суурилуулан эргэлтийг нь хянадаг байсан гэх. Замын хажууд тавьсан хянагч аппаратаар дамжин нийслэлийн Тээврийн газарт байх төв серверт нь аль компанийн хэд гэсэн дугаартай автобус хаана явж байгаа талаар мэдээллээ дамжуулдаг байжээ. Гэтэл А.Ганхуягийн “Тэнүүн-Огоо” ХХК явдаггүй автобуснаасаа уг төхөөрөмжийг нь салгаж аваад хувийн суудлын автомашинд ачиж, үйлчилгээнд явж буй автобус шиг бүртгүүлж, нөхөн олговор авч байсан гэдэг. Нэг автобус 60-70 цагийн эргэлт хийх ёстой байхад Тээврийн газрын ахлах мэргэжилтэн 100 цагийн ажлын гүйцэтгэл бичиж, санхүүгийн албандаа өгч байсан гэх мэдээлэл байдаг. Ингээд улсад 1.6 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан хэрэг сөхөгдөж гарч ирсэн юм. Хачирхалтай нь, уг хэрэг хэрхэн шийдэгдсэн, төр хохиролгүй болсон эсэх нь тодорхойгүй байсаар өнөөдөрт хүрсэн юм.

Угтаа тухайн үед А.Ганхуяг, С.Энхболд нарыг 48 цаг цагдан хорьж, хэргийг Эрүүгийн цагдаагийн газраас шалгаж байсан юм. Мөн үүнээс гадна А.Ганхуяг хилээр галт зэвсэг оруулсан үйлдэлд буруутгагдан, шалгагдаж байсан билээ.

А.ГАНХУЯГИЙГ ГАВЬЯАТ ТЭЭВЭРЧИН БОЛЖ БАЙХАД КОМПАНИЙНХ НЬ ЭМЭГТЭЙ ЖОЛООЧ ҮХЭЛ, АМЬДРАЛЫН ЗААГТ ТЭВЧИЖ БАЙЛАА...

        Түүнийг “Гавьяат тээвэрчин боллоо” гэж онгирч зогсоход нь компанийнх нь бүрэн бус техниктэй хөдөлгөөнд оролцсон эмэгтэй осолдож, үхэл, амьдралын заагт тарчилж байлаа. Тодруулбал, 2020 онды зургадугаар сарын 8-нд Чингэлтэй дүүргийн XIX  хороо Шадивлангийн эцэст зам тээврийн ноцтой осол гарч, “Тэнүүн-Огоо” компанийн автобус осолдсон байдаг. Тухайн үед жолооч оройн ээлжээсээ бууж явсан бөгөөд автобусны тоормос гэнэт ажиллагаагүй болж, газрын уруу руу өнхөрсөөр айлын хашаа мөргөсөн байдаг. Азаар хүний амь эрсдээгүй ч жолооч нь маш хүнд гэмтэж, олон сар ухаангүй эмнэлэгт хэвтсэн билээ. Осол гарахаас өмнө жолооч Э.Буянхишиг “Автобусны тоормос ажиллахгүй байна. Янзлуулмаар байна” гэдэг хүсэлтэй удаа дараа тавьсан ч засварын инженерүүд засахаас цааргалж, ажилд нь хөөж гаргаснаар осол гарах шалтгаан бүрджээ. Тухайн үед Э.Буянхишиг жирэмсний амралтаа дуусгаад ажилдаа ороод гуравхан сар болж байсан юм. Харамсалтай нь, компанийн удирдлагууд, хариуцлага алдсан засварын инженерүүд гэр бүлээс нь уучлалт гуйгаагүй бөгөөд тэднийг эргэж тойрох нь битгий хэл сураггүй алга болж байсан билээ.

        Хууль хяналтын байгууллагад байхийгээд л шалгагдаж, хонх уядаг А.Ганхуягийг төрөөс авсан автобусныхаа мөнгийг төлөхийг иргэд шаардаж байна.