Бодсон шиг бодож, бодсоноо хийж чаддаг зэвүүн нэгэн эсрэг дүрийг МУГЖ О.Бат-Өлзий "Гарц" кинонд бүтээжээ. Түүний харц, нүүрний хувирал, биеийн хэлэмж, хүйтэн инээд нь юу ч хийхээс буцахгүйг илтгэж, зорилгодоо хүрэхэд саад болсон хэнийг ч, бүр гэр бүлийнх нь хүн байсан ч хайр найргүй хөнөөдөг харгис. О.Бат-Өлзий уран бүтээлчийг бид жүжигчнээс илүүтэй найруулагчаар нь мэднэ. Ихэвчлэн эерэг дүртэй. Харин энэ удаад Ж.Саруулбуян найруулагч "Гарц" киноныхоо хоёрдугаар бүлэг дээр түүнийг ийм нэг эсрэг дүрд ажиллуулсан нь үзэгчдэд барьж буй том бэлэг байв.

Үзэгчид мэднэ дээ. Өндөр нуруутай, буржгар үстэй, туранхай залуухан О.Бат-Өлзий эерэг, эсрэг хоёр ч дүрийг дэлгэцэд мөнхөлсөн. "Гарын таван хуруу" кинонд Шагдарын охин Сүрэнг болзоонд урьж, дүү нарынх нь алганы амтыг ч үзэж, гэрт нь уригдахдаа давс ихтэй хуушуур идэж, дүү нараа өлсгөхгүйн тулд аргагүйн эрхэнд зарчихсан ээжийнх нь цамцыг бэлэглэдэг нуруулаг, хүн чанартай залуугийн дүр бол хэн бүхэнд дотно. Сүрэн түүнээс "Чамд ирээдүйн Шагдар болохгүй гэх баталгаа бий юү" гэж асуух ч өөрт нь гаргаж буй сэтгэл, хандлага, үйлдлээс нь түүнтэй суухаар шийддэг. Харин "Нандин эрдэнэ" кинонд хээгүй юм шиг атлаа шунахай нэгний дүрийг чадварлаг бүтээсэн. Тэр тусмаа хөдөөгийн айлын найран дээр хээвнэг төрсөн өдрийн дуу дуулах гэнэ сэрэггүй залуугаас эцсийн амьсгалаа татаж буй хадам ээжийнхээ орны дэргэд үнэт эдлэлийг авахаар сэдэж буй нэгэн болох хувиралтыг тэр чадварлаг бүтээсэн. Үзэгчид түүнийг аль ч дүрээр нь хайрлан үзэх дуртай. Өдгөө харин тэр гүндүүгүй аав, ах, найзын дүрийг үлгэрлэн бүтээж буй. Хүүгийнхээ найруулсан бүтээлүүдэд ч тоглоод буй азтай аав. Залуу найруулагчид аавынх нь туршлага ч том нөмөр нөөлөг болж, хамтран тэд олон сайхан бүтээлийг үзэгчдэд хүргэж байгаа.

Түүний гэргий Ардын жүжигчин С.Сарантуяаг бид "Цэц магнай" киноны цэцэн бэрээс эхлээд тоглосон дүр бүрээр нь мэднэ. Хамгийн сүүлд гэхэд "Анна Каренина" жүжгийн Алексей Вронскийн ээж Варягийн дүрээр үзэгчидтэйгээ уулзсан. Мөн жүжигчний ангийн оюутнуудад багшилж, сурсан мэдсэнээ түгээн дэлгэрүүлж буй үйлсийг нь ч андахгүй. Тэрбээр эхнэртэйгээ танилцсан тухай дотно түүх өгүүлдгийг сонсоогүй хүн ховор байх. Гэсэн ч энд мөн цухас тэмдэглэх нь зүйтэй байх. Цэргийн албанд байхдаа тэр анх огт танихгүй эмэгтэйн зургийг сонингоос хараад, мөр зэрэгцэн алба хааж байсан залуучууддаа "Миний гэргий болох хүн" гэж танилцуулж байсан байдаг. Цэргээс халагдаж ирээд театрт ороод удаагүй байхдаа МҮОНРТ-ийн "Баярын мишээл" нэвтрүүлгийг хамтран хөтлөх болсноор танилцаж, уулздаг болсноор гэр бүл болжээ. Өдгөө тэднийг ард түмэн дүр болоод бүтээлээр нь хамтад нь хайрлан хүндэлсээр байна.

О.Бат-Өлзий найруулагчийн аав “Тунгалаг тамир”-ын Даржаа баатар, “Ичээнд нь” киноны Тоодгор, “Моторын дуу”-гийн Найдан, “Манай аялгуу”-гийн Өлзий, “Сэрэлт”-ийн сумын дарга, “Хатан баатар” киноны ардын цэрэг зэрэг олон сайхан кинонд дүр бүтээсэн ард түмний хайртай уран бүтээлч МУГЖ У.Осор. Таван охин, таван хүүтэй энэ айлаас салбар бүрт манлайлан ажиллах олон сайхан авьяас билиг дүүрэн мэргэжилтнүүд төрснийг үзэгчид ч андахгүй. Оёдолчин, төгөлдөр хуурч, төгөлдөр хуурын багш, төрийн дархан, морин хуурч, малчин, балетчин, эсгий урлаач, байлдааны онгоцны нисгэгч, хөгжмийн багш, хуульч, жүжигчин, найруулагч гээд цөм өөр өөрсдийн салбартаа гялалзаж буй. Энэ бүхэн ном уншиж хүмүүжсэнтэй нь холбоотойг У.Осор гуайн гэргий О.Ариунгэрэл "10 хүүхдээ мөр бүтэн, гэдэс цатгалан байлгахын зэрэгцээ тархийг нь өлсгөхгүйн тулд хагас сарын цалингаараа ном, сэтгүүл, сонингууд захиалж, хүүхдүүддээ уншуулдаг байсан”гэж хуучилсан нь бий. Ингэж тархи, сэтгэлийг нь цэнэглэсэн болохоор бодож, сэтгэх, мэдрэх нь илүүтэй тэлэн хөгжиж, өнөөдөр урлагт олон сайхан бүтээл төрөх эхлэл болсон аж.

О.Бат-Өлзий уран бүтээлчийн хувьд гэр бүлийн ийм хүмүүжил дээрээ суурилан аавыгаа дагаж, Монгол кино үйлдвэрийн байранд очиж, алтан үеийн ахмад уран бүтээлчдийн бэлтгэл сургуулилт, уран бүтээлдээ ажиллах арга барилыг нь дэргэдээс нь харж өссөнөөр тайз, дэлгэцийн урлагт "сэтгэл алдарчээ". Нэг ёсондоо уран бүтээлч болох хүсэл тэмүүлэл нь аавынх нь ажил мэргэжил, ээжийнх нь унших эрдмээс “ургасан" байна. Тэр аравдугаар ангиа төгсөөд кино драмын ангид шалгалт өгч 400 гаруй хүүхдээс 20-д жагссан ч гуравдугаар шатандаа тэнцэж чадаагүй гэдэг. Тэгээд л хилийн цэрэгт мордож, албаа хаагаад ирэхэд нь аав нь түүнийг Хүүхэд залуучуудын театрт Ардын жүжигчин А.Очирбат уран бүтээлчийн шавиар оруулж байжээ. Ийн дагалдан жүжигчнээр ажиллаж байгаад Соёлын яамны мэргэжлийн комисст шалгуулан жүжигчнээр тэнцэж, олон сайхан дүр бүтээх, бүтээл найруулах аялал нь эхэлсэн гэдэг. Тиймдээ ч тэр “Зүрхэнд шивнэсэн үг”, “Ноён солиот”, “Уулын төмөр”, “Нар сарны зааг”, “Хайрыг хайрла”, “Чиний эзгүйд”, "Харамсалтай нь хайртай", "Өв залгамжлагчид" тэргүүтэй Монголын тайз, дэлгэцийн шилмэл бүтээлүүдийг найруулсан байдаг аа. Түүнд уран бүтээлийн өндөр амжилт хүсье.
МУГЖ О.БАТ-ӨЛЗИЙН БҮТЭЭСЭН "ГАРЦ" КИНОНЫ ОЧИР |
|