Долуулаа бүлэглэн шөнийн цагаар бод малыг галт зэвсэг ашиглан буудаж, төхөөрөөд хамсаатнаараа дамжуулан малын гарал үүслийн бичиг авч, “Хүчит шонхор" захад худалдан, борлуулдаг байсан этгээдийг эрэн хайж байна. Тодруулбал, Төв аймгийн Зуунмод сумын иргэн 47 настай эрэгтэй Б.Одонбямба тус аймгийн Батсүмбэр, Алтанбулаг зэрэг сумын зургаан хүнтэй хамтарч, 13 удаагийн үйлдлээр 41 бод мал хулгайлж, иргэдэд 85.3 сая төгрөгийн хохирол учруулжээ. Б.Одонбямба нь яллагдагчаар татагдаад байхдаа оргон зайлсан бөгөөд эл хэргийг Төв аймаг дахь Цагдаагийн газар мөрдөн шалгаж байна. Уг хэргийн мөрөөр дараах сурвалжилгыг бэлтгэлээ.

Б.ЛХАГВАБАЯР: Яллагдагч Б.Одонбямба нь Дорнод аймагт туслах малчин хийж байгаа гэх мэдээлэл бий ч аль суманд гэдэг нь тодорхойгүй байна

         Малын хулгайн гэмт хэрэгт яллагдагчаар татагдаад байхдаа оргон зайлсан Б.Одонбямба нь зургаан хүнтэй бүлэглэн хулгай хийдэг байсан бөгөөд малын гарал үүслийн бичиг гаргаж өгдөг хамсаатантай байжээ. Уг бичгийг ченжүүдэд харуулан, борлуулдаг байсан аж. Энэ талаар уг хэргийг мөрдөн шалгаж байгаа Төв аймаг дахь Цагдаагийн газрын мөрдөгч, цагдаагийн дэслэгч Б.Лхагвабаяр “Яллагдагч Б.Одонбямба нь орон байр, малын хулгай, танхай зэрэг гэмт хэрэгт нэр холбогддог. Анх 2016 онд хагархай аяганы хэлтэрхийгээр хүний биед санаатайгаар гэмтэл учруулсан. Нийтдээ 26 удаагийн гэмт хэргийн үйлдэлтэй бөгөөд өмнө нь ял шийтгэгдэж байсан. Одоогоор түүнд холбогдох малын хулгайн гэмт хэрэг шалгагдаж байна.

Эрэн сурвалжлах ажиллагааны явцад олон хүн тухайн этгээдийг энд тэнд байна гэсэн мэдээллийг өгч байгаа. Дорнод аймагт туслах малчин хийж буй гэх мэдээлэл байгаа боловч яг аль сум, хаана гэдэг нь одоогоор тодорхойгүй байна. Яллагдагч Б.Одонбямба нь 2018 онд хорьж, мөрдөх хугацаа дуусангуут оргон зайлсан байдаг.

Яллагдагч Б.Одонбямба нь Дорнод аймагт малчин айлд туслах малчин хийж байгаа гэх мэдээлэл байгаа ч аль сум гэдэг нь тодорхойгүй байна

Хулгайлсан малынхаа махыг “Хүчит шонхор гэх мэт томоохон зах дээр зарж, ченжүүдэд борлуулдаг байсан. Ченж нарт зарахдаа малын гарал үүсэлтэйгээр худалдан борлуулсан байдаг. Гарал үүслийн бичиг гаргаж өгдөг хамсаатан байсан гэсэн үг.  Б.Одонбямбаас гадна зургаан хүн бий. Нийт долоон хүн бүлэглэн малын хулгай хийдэг байсан гэсэн үг. Хамсаатан болох О.Мөнхбаатар буюу Мөөдөр нь Төв аймгийн Батсүмбэр сумын харьяат, зарим нь Улаанбаатар хот болон бусад сум,, орон нутагт харьяалагддаг” гэлээ.  

Хохирогч Л.БАТБАЯР: Хээлтэй хоёр гүү, нэг байдас, хурдан азаргыг маань буудаж алаад, гэдэснээс бусдыг нь аваад явсан байна лээ

            Яллагдагч Б.Одонбямба нь дээр хэлсэнчлэн 41 бод малыг хулгайлсан бөгөөд ингэхдээ хурдтай, чансаатай, аль сайн гэснийг нь сонгон бууджээ. Уг хэргийн хохирогч болох Төв аймгийн Борнуур сумын Бичигт багийн малчин Л.Батбаяр хээлтэй хоёр гүү, хурдан азаргаа гурван жилийн өмнө тухайн этгээдэд алдсан бөгөөд одоог хүртэл хохирлоо барагдуулж чадаагүй, хэрэг нь шийдэгдээгүй байна. Түүнээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Та хэзээ, хэдэн морио хулгайд алдсан бэ?

               -Морьдоо хулгайд алдаад гурван жил болж байна. Энэ хугацаанд хэрэг шийдэгдэх нь бүү хэл хулгайч нар ч баригдсангүй. Нэг удаа баригдлаа гэтэл шалгагдаж байхдаа оргон зайлсан.

2017 оны арваннэгдүгээр сарын 18-н, баасан гараг байсан юм. Тэр өдөр би хөдөө гэртээ очсон. Маргааш нь азаргаа барьж, тэжээх тухай бодож байсан юм. Тэгээд маргааш өглөө нь буюу арваннэгдүгээр сарын 19-нд адуун дээрээ очтол хээлтэй хоёр гүү, нэг байдас, хурдан азаргыг маань буудаад алчихсан, гэдэс, хээл зэрэг хамаг юмыг нь гаргаад хачихсан байсан. Тэгээд хулгайчын араас өчнөөн явсан. Цас ихтэй ч байсан. Хоёр сар орчмын дараа хулгайч нар нь баригдсан. Тухайн үед би цагдаад мэдүүлэг өгч байсан.

-Таныг хэргийн газарт очиход ямар байдалтай байсан бэ?

                -Дөрвөн морийг маань буудаж алсан байна лээ. Энэ дөрвөөс гадна их биендээ шархтай гүү хотонд ирээд удалгүй үхсэн. Тэр гүүг хулгайч нар авч яваагүй болохоор нь хохирлынхоо хэмжээнд тооцоогүй. Авч явсныг нь л “хохирол” гэж үзэж байгаа болохоос шархтай морьдынхоо талаар юм ярихгүй байгаа. Түүнээс биш унага, гүү гэх зэрэг хэд хэдэн морьд маань нуль цус нөж болсон байна лээ. Хэргийн газарт очиход тэр хулгайчид нэрээ бичихээс бусдыг нь үлдээсэн байна лээ. Би ул мөрийнх нь дагуу араас нь их явсан.

Модон дотор байсан адууг явганаар гурав, машинаар нэг нийт дөрвөн хүн зэлүүд газар руу тууж гаргаад, ийш тийш нь хөөгөөд л буудаад байсан юм билээ. Морьд маань цус нөжөө урсгаад, энэ тэрүүгээр давхиад, унах нь унаад үлдсэн шиг байгаа юм. Тэгээд буудаж, унагасан газар руугаа машинтай ухарч очоод, төхөөрснийхөө дараа ачаад л яваад байсан мөр үлдсэн. Шөний цагаар буудсан юм билээ. Өглөө нь очоод хартал гэдэс дотор, шийр нь л үлдсэн байсан. Толгойг нь огт үлдээгээгүй. Төхөөрсөн газрын хажуухан талд адуу нь байж байсан. Хэрээ, шувуу дээгүүр нь эргэлдээд, энд тэнд машин, явган хүний мөр гарчихсан байсан. Тэдгээр хулгайчид дараа нь Старекс маркийн автомашин тоноглоод, хулгайн хэрэг үйлдэж байхдаа баригдсан.

-Нутгийнх хүмүүст тухайн үед буу дуугарах чимээ сонсогдоогүй юу?

            -Модон дунд байсан адууг 20 орчим км зайтай газарт тууж, аваачсан. Тэр газарт ойр орчим нь айл байдаггүй. Хамгийн ойр байдаг айл гэхэд л төхөөрсөн газраас 10 орчим км-ын зайд бий.  Тэгэхээр хүмүүст сонсогдоогүй юм билээ.

-Эзэнгүй, зэлүүд газарт тууж аваачаад төхөөрхснийг бодоход тэр газрыг сайн мэдэж байсан байх нь ээ?

                 -Мэдэж байсан. Эсвэл эндээс өөр хүн холбоо барьж, зааж өгсөн байх магадлалтай. Адуу бэлчиж байсан газарт шууд явж очсон мөр үлдсэн. Тэгэхээр өөр нэг хүн холбоо барьж мэдээлэл өгсөн гэж бодоод байгаа.

Морьдын маань үнэлгээ өндөр гармагц Б.Одонбямба тэргүүтэй дөрвөн этгээд “зүс”-ээр нь будилуулах гэж оролдсон

-Хулгайд алдагдсан морьдынх нь үнэлгээ хэд болсон бэ?

          -Хурдан азарганыхаа уралдаанд орж байсан бичлэгийг телевизийн байгууллагаас нэг минутыг нь 900 төгрөгөөр аваад, үнэлгээний комисст өгсөн. Тэр үед үнэлгээ хийлгэсний төлбөр гэж 350 мянган төгрөг өгч байсан. Тухайн үед 60 сая төгрөгөөр үнэлэгддэг хурдан азарга маань 48 сая төгрөг гэж тогтоогдсон. Нөгөө гурав нь зах зээлийн үнээр буюу 800 мянган төгрөгөөр тус бүр үнэлэгдэж, нийт 50.4 сая төгрөгийн хохирол учраад байгаа. Тэгээд хэрэг нь шийдэгдэх байх гэтэл өнөөх хулгайч оргон зайлсан. Түүнээс хойш Б.Одонбямба гэдэг сэжигтэн, хулгайч баригдалгүй гурван жил гаруй хугацаа боллоо. Хулгайч нар гадуур чөлөөтэй явж байдаг юм билээ.

-Зохион байгуулалттайгаар бүлэглэн хулгайлсан юм билээ. Тэр хүмүүсийн талаар танд ямар нэгэн мэдээлэл байгаа юу?

           -Дөрвөн хүн бүлэглэн үйлдсэн. Тэр дөрвийн нэг болох О.Мөнхбаатар гэж хүн Төв аймгийн Батсүмбэр сумынх. Тус сумын иргэд Мөөдөр гэж дууддаг юм билээ. Надад таньж, мэддэг хүн их олон болохоор бүгд л “Мөөдөр хулгай хийгээд явж байдаг юм” гэж ярьдаг. Миний сонссоноор Эхнэр нь автомашин угаалга, засвар зэрэг газруудыг ажиллуулдаг. Малын хулгай хийхдээ унаж явсан Старекс машин нь Мөөдөр гэдэг хүнийх юм билээ. Гэхдээ би тэр хүнийг харлаа гээд танихгүй. Харин н.Баяндэлгэр гэх хамсаатныг нь Төв аймгийн Цагдаагийн газар мэдүүлэг өгөхөө очихдоо харсан. Өөр мэдэж байгаа юм надад байхгүй. Азарга маань олон наадамд түрүүлж, айрагдсан, хурдтай, өндөр үнэлгээтэй байсан. Одоог хүртэл нэг төгрөгийн ч хохирол барагдуулаагүй байна. Энэ хэргийн араас би маш их хөөцөлдсөн.  Би хохирлоо л барагдуулмаар байна.

-Борнуур сумаас гадна таван сумын нутаг дэвсгэрээс бод мал хулгайлсан. Таны таньж мэддэг хүнээс энэ хэргийн хохирогч болсон хүн бий юү?

               -Алтанбулаг сумын нэг малчин морьдоо хулгайд алдсан. Хулгайд алдсан бод мал их бий. Тэр хүнийн мөн үү, биш үү гэдэг нь харин тогтоогдоогүй байгаа. Миний дөрвөн морийг “Б.Одонбямба тэргүүтэй дөрвөн хүн хулгайлсан” гэдэг нь тогтоогдсон. Тэр хулгайчид морьдын маань үнэлгээ өндөр гармагц “зүс”-ээр нь будилуулах гэж оролдсон. Энэ арга нь бүтээгүй, яалт ч үгүй миний морьдийг хулгайлж, төхөөрсөн болох нь нотлогдсон.

-Цагдаагийн байгууллагаас уг гэмт хэргийн сэжигтэн Б.Одонбямба гэх этгээдийг айлд туслах малчин хийж байх магадлалтай гэж хэлсэн. Энэ талаарх мэдээллийг та сонссон уу?

             -Энэ талаар цагдаагийн байгууллагаас сонссон. Дорнод аймагт байгаа гэх сураг бий.

-Хулгайд алдагдсан морьдоо та хэчнээн жил малласан бэ?

           -Хурдан азарганаас бусад гурван морь бол бага адуу. Харин хурдан адууны угшлыг бий болгохын тулд би 20 гаруй жил зарцуулсан. 20 жилийн хөдөлмөр маань ганцхан шөнийн дотор байхгүй болчихсон.