• Өнөөдөр 2024-04-20

СОНИРХОЛТОЙ ШИНЖЛЭХ УХААН: 10 тэрбум жилийн настай гэрэлт оддын дэлбэрэлт болно

2021-09-18,   887

Орчлон, ертөнцийн нууцлаг, сүр жавхлант, хүн төрөлхтнийг гайхшруулсаар шинжлэх ухааны ололт, баримт олон. Хүн төрөлхтөн шинжлэх ухаанаар дамжуулж, сансар огторгуй, нарны аймаг, сүүн зам, цаашлаад ертөнцийн аль нэг газар болж байгаа үйл явдлыг мэдэх боломжтой болжээ. Түүний нэг нь супернова буюу гэрэлт оддын дэлбэрэлт, оддын мөхлийн талаар урьдчилан мэдэх боломжтой болоод зогсохгүй дөрвөн тэрбум гэрлийн жилийн зайд орших 10 тэрбум жилийн настай гэрэлт оддын дэлбэрэлт болох хугацааг одон орон судлаачид тогтоосон байна.

2016 онд дэлхийн гадаргаас 546 километрийн зайд байрлалтай Хаббл сансрын дурангаар MACS J0138 галактикийн кластерыг харсан. MACS J0138 галактикийн кластерын дурандалт 2016, 2019 оны дурандалт нэгнээсээ өөр байсан аж. 2016 онд MACS J0138 галактикийн кластерт оршиж байсан гурван од 2019 онд алга болсон юм.

Одон орон судлаачид 2016 оны MACS J0138 галактикийн кластерын дурандалтыг судалж, “Кластер дахь гурван од нь гэрэлт од бус алсаас ойсон гэрлийн тусгал болохыг харуулж байгаа” гэж үзсэн байна. Тэд үүнийгээ гэрлийн тусгал гурван өөр үе шаттай байснаар баталжээ. Одон орончид 2016 онд MACS J0138 галактикийн кластерт байсан гурван 2019 онд алга болсныг дэлхийгээс 10 тэрбум орчим гэрлийн жилийн зайд оршдог эртний суперновагаас үүсэлтэй болохыг олсон байна. 10 тэрбум гэрлийн жилийн зайд оршдог оддын бөөгнөрөл нь ойролцоогоор дөрвөн тэрбум жил орчим оршиж, тийн дэлбэрч, мөхсөн аж.

Судлаачид шинэ судалгаа хийхдээ компьютерын программыг ашиглан галактикийн бөөгнөрөл дэх харанхуй биетийн загварыг дүрсэлсэн байна. Харанхуй биет гэдэг нь ертөнцийн ихэнх хэсгийг бүрдүүлж, галактикуудыг хооронд нь холбодог цавуу шиг бодис гэнэ. Компьютерээр дүрсэлсэн харанхуй биетийн загварыг ажиглан оддын дэлбэрэлтийн гэрэл рүү чиглэсэн галактикийн бөөгнөрлөөр дамжих зам, харанхуй биет түүнд нь хэрхэн нөлөөлж болох талаар урьдчилсан таамаг гаргажээ. Урьдчилсан таамгаар MACS J0138 галактикийн кластераас дэлхий рүү чиглэсэн харанхуй биет хамгийн нягт оршдог кластераар дамжин өнгөрч, 2037 оны үед дэлхийд харагдах гэнэ. Ингэхдээ 10 тэрбум жилийн настай оддын бөөгнөрлийн дэлбэрэл дэлхийн тэнгэрт хоёр жил орчим хугацаанд үзэгдэх боломжтой гэж тооцоолсон байна. Харин түүний дараа 2042 онд дахин оддын тэсрэлт гарах боломжтой ч гэрэл нь төдийлөн дэлхий рүү тусахгүй гэнэ.

Оддын дэлбэрэлтийг өөрөөр гравитацын линз гэж нэрлэдэг байна. Алс холд орших, асар том оддын дэлбэрэлтийн гэрэл таталцлын хүчээр мушгирдаг. Улмаар алс хол дахь оддын дэлбэрэлтийн гэрэл таталцлын хүчээр мушгирсаар дэлхийд тусах юм. 2037 онд болох 10 тэрбум жилийн настай оддын бөөгнөрлийн мөхлийн дэлбэрэлтийг эрдэмтэд “Ертөнцийг тогтоогч” хэмээн нэрлээд байгаа харанхуй биетийг судлах хамгийн боломжтой үе” хэмээжээ.

 


СОНИРХОЛТОЙ ШИНЖЛЭХ УХААН: 10 тэрбум жилийн настай гэрэлт оддын дэлбэрэлт болно
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188