• Өнөөдөр 2024-04-29

Б.САНЧИР: Яруу найраг бол хүний хамгийн гүн цэг

2023-03-23,   1086

      Шинэ цагийн яруу найрагт үеийн залуусынхаа хамт гэгээ мэт гялалзаж, уран бүтээлээ туурвиж яваа залуу найрагч Б.Санчиртай ярилцав. Түүний ярианаас бусдын төсөөлөөгүй содон үзэл бодол, сэтгэлгээг анзаарч болно.

-Танд энэ өдрийн мэнд хүргэе. Намрын шинэ сарыг угтаж яриагаа эхлүүлж байгаад баяртай байна.

     -Өдрийн мэнд. Намайг Б.Санчир гэдэг. МУБИС-ийг монгол хэл, уран зохиол судлалын мэргэжлээр төгссөн. Яруу найраг, уран зохиолд шимтэн дурлаж, хайртай болсон 23 настай залуу яруу найрагч.

-Анхны шүлгээ хэдэн настайдаа бичиж байв?

         -Наймдугаар ангид байхдаа шүлэг бичих гэж орол­дож эхэлсэн.  Манайд их найрагч Р.Чойномын “Сүм­тэй будрын чулуу” хэмээх ном байдаг байлаа. Тэрхүү номыг л хуудас алгасалгүй уншсан. Өөрөөр хэлбэл, “Сүмтэй будрын чулуу”-наас яруу найргийг мэдэрснийхээ ачаар анхны хэдэн мөртөө эвлүүлсэн. Гэхдээ яруу найргийн ойлголт огтхон ч байхгүй, толгой холбож л байвал шүлэг болно гэх гэнэн бодолтой хүү байж дээ.

-Ямар үед шүлэг бичиж чаддаг вэ. Жишээ нь, жаргалтай үедээ эсхүл дурласан үедээ бичдэг гэх хүмүүс байдаг.

    -Сэтгэлээ хэн нэгэнд хэмлүүлчихсэн үед эсвэл тайтгарал алга болчихсон, цээж хоосорчихсон үед ихэвчлэн шүлэг бичдэг. Дурлал бол хүн бүрийн сайхан мэдрэмж бий болох сэдэл. Гэвч дурлал намайг хэмлэх буюу дотроос шатааж эхлэх үед шүлэг бичих шалтгаан төрдөг. Харин жаргалтай үед шүлэг бичих гэхээр нэг л болж өгдөггүй. Учир нь, нэг их мэдрэмж байгаад байгаа хэрнээ түүнийгээ шүлэг болгох хэрэггүй ч юм шиг санагдах үе бий. Магад бусад хүний хувьд жаргалтай цаг, мөч нь илүү сайн шүлэг бичихэд нөлөөлдөг бол би муу шүлэгч байж ч болох.

-Та хайрын шүлгүүдээсээ нэгийг хуваалцахгүй юу?

Би хотын гудамжаар нэг шалбааг тарьж

Асгартал уйлаад

Чи нулимсыг минь арчаад, хацрыг минь илнэ гэж мөрөөддөг

Чиний гар даарч, би гарыг чинь атгаад

Гаран дээр чинь амьсгалж бүлээцүүлнэ гэж мөрөөддөг

Чи толгойг минь илж

Би өвөр дээр чинь толгойгоо тавиад

Нүд рүү чинь эгцэлж харна гэж мөрөөддөг

Энэ хотын бороотой өдрүүдэд чиний шүхэр дор зогсоод

Хүзүүнд чинь шигдэж, эрхэлнэ гэж бас мөрөөддөг

Эндээс түүж барьсан чулуун гэртээ

Чамайг эхнэрээ болгож суулгаад

Айл гэрдэж тоглоно гэж мөрөөддөг

Дараа насандаа хурмастын хүүхдүүд болж төрөөд

Эндхийн хүмүүсийг өрөвдөж

Цугтаа гуниглана ч гэж мөрөөддөг

Багшийн дээдийн автобусны буудлаас

Хоёр биенээ огтхон ч ширтэлгүйгээр

Чигчий хуруунаас чинь хөтлөөд

Гэрт чинь хүргэж өгнө гэж мөрөөддөг

Би асгартал уйлаад

Чи нулимсыг минь арчин өгөөд...

Би зүгээр л мөрөөддөг. Дурлал надаар ийм л шүлэг бичүүлдэг дээ.

-Яруу найраг таны бодлоор?

          -Хувь хүний хамгийн гүн цэгийг яруу найраг гэж ойлгодог. Тухайлбал, яруу найрагч болгон өөрийгөө шүлгэндээ уудалчихсан байдаг. Шүлэг болгон хүн мэт уншигддаг. Шүлгийг нь уншиж байвал хүнийх нь ертөнцөд живж байна л гэсэн үг. Би ч гэсэн шүлэг бичихээр доторхоо юүлээд гаргачихсан юм шиг хөнгөрчихдөг. Бичсэн шүлгээ бусдад уншиж өгөх нь “Би та нарт өөрийгөө унш­лаа, та бүгд хэрхэн таашааж хүлээж авахаа өөрсдөө мэд” гэж байгаатай л адил.

-Та хэр их уншдаг вэ?

        -Данзангийн Нямсүрэн гуай, Д.Галсансүх тэргүүтэй хүмүүсийн бүтээлүүдийг унших дуртай. Сүүлийн үед Э.Бүжинлхам найрагчийн шүлгүүдийг  уншихад эмэгтэй хүнээс гарч байгаа мэдрэмж үнэхээр өөр юм байна гэдгийг таньсан. Унших дуртай яруу найрагчдын шүлэг гэвэл зөндөө л дөө. Үеийн залуусынхаа бичсэн шүлгийг унших ч сайхан байдаг.

-Яруу найрагч нөхдийнхөө талаар та ямар бодол тээж явдаг вэ?

        -Үеиийнхээ залуусын талаар би их юм нуршихгүй ээ. Тэд маань сэтгэлгээний хувьд урагшилж яваа. Үүнийг л баттай хэлж чадна.  

 


Б.САНЧИР: Яруу найраг бол хүний хамгийн гүн цэг
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188