Ой тогтоолтын Их мастер, Оюуны олимпын аварга, Азийн аварга Цэнгэлбаярын Номин-Эрдэнэтэй ярилцлаа. Тэрбээр ой тогтоолтын спортоор 2019 оноос хойш хичээллэж байгаа билээ.

-Чамд энэ өдрийн мэнд хүргэе. 299 үг цээжилж дэлхийн рекорд шинэчилсэн талаарх мэдээлэл гарсан шүү дээ. Тус амжилтыг хэзээ, ямар тэмцээний үеэр гаргасан юм бэ?

        -Тус амжилтыг 2023 онын аравдугаар сард Филиппин Улсад зохиогдсон нээлттэй аварга шалгаруулах тэмцээн дээр өөрийн эзэмшдэг байсан рекорд болох 264 үгийг 299 болгон шинэчилсэн бөгөөд одоогоос хоёр жилийн өмнө шинэчилж байсан. Тэр үеийн амжилтыг минь энэ жил гаргасан юм шиг мэдээлэл гарсан байсан.

-Тухайн үед ямар мэдрэмж төрж байв?

           -Тухайн үед төлөвлөж байсан рекордоо шинэчилсэн тул сэтгэл ханамжтай сайхан байсан. Мөн эцэг эхийнхээ итгэлийг алдалгүй амжилттай оролцож чадсандаа их баяртай байсан даа.

-Тус амжилтаа шинэчлэн тогтоосон уу, одоо ямар амжилтуудыг эзэмшиж байгаа вэ. Өөрийнхөө гаргасан онцлох амжилтуудаас дурдвал?

          -Миний хувьд 2023 оны наймдугаар сард Хонг Конг хотод Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн дээр 244 байсан рекордыг 14 жилийн дараа 264 болгон шинэчилж байсан бол аравдугаар сард амжилтаа ахиулан 299 болгон дэлхийн рекордыг шинэчлэн тогтоосон. Хамгийн том амжилтуудын маань нэг нь 2024 онд Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод дөрвөн жилд нэг удаа зохиогддог хамгийн нэр хүндтэй тэмцээний Аварга болж чадсан минь билээ.

-Анхны тэмцээн тамирчдын сэтгэлд тод үлдсэн байдаг шүү дээ. Тэр үеийн дурсамжаасаа ярихгүй юу?

             -Хамгийн анх 2020 онд улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцож байсан. Тийм ч сайн оролцоогүй болохоор сэтгэлээр унаж байсан ч багш минь урам өгч бэлтгэлийг маань тасралтгүй хийлгэж үүндээ хурцлагдаж 2021 онд анхны медалиа авч байсан.

-Оюуны спорт учраас тархи, бие сэтгэл зүй хамгийн их ядардаг байх. Энэ бүхнээс өөрийгөө хэрхэн чөлөөлдөг вэ?

             -Тэмцээнд орохоор болбол хоёр сар ямар ч амралтгүй өөр зүйлд анхааралгүй зөвхөн тэмцээн, бэлтгэлдээ анхаардаг. Иймээс их ч ядардаг. Миний хувьд тэмцээний дараа түр хугацааны амралт авч найзуудтайгаа уулзаж, салхинд гарч толгойгоо амраадаг. 

-Анх яагаад ой тогтоолтын спортоор хичээллэхээр болов. Юу чамд нөлөөлсөн бэ?

              -Анх хоёрдугаар ангид байхдаа ихэртэйгээ сампин болон ой тогтоолтын дугуйланд явдаг байсан. Ихэр бид хоёр ой тогтоолтод нь илүү сонирхолтой байсан тул долдугаар ангид байхдаа ээж, аавдаа хэлж байгаад Монголын Оюун ухааны академид явж эхэлсэн. Өөрсдөө хүсэж явсан болоод ч тэр үү маш урамтай сурдаг байсан.

-Тус спортоор хичээллэснээр чамд ямар өөрчлөлтүүд гарсан бэ?

              -Миний хувьд бэрхшээлээс зугтахын оронд нүүр тулж сурсан. 2023 онд анхны олон улсын тэмцээндээ явахаас долоо хоногийн өмнө гараа хугалж бичихээс авхуулаад олон саад бэрхшээлүүд тулгарсан. Гэхдээ ээж, аав багшийнхаа итгэлийг алдалгүй бэлтгэлдээ анхаарч хүссэн үзүүлэлтүүдээ гаргаж, олон амжилтын эзэн болж чадсан.

-Ой тогтоолтоор хичээллэхийн юу нь хамгийн сайхан, гоё санагддаг вэ?

           -Маш хурдтай аливааг цээжлэх чадвартай болсон нь гоё санагддаг.  Тэмцээнд явахаар хоёр сарын чөлөө хичээлээсээ авдаг болохоор буцаж ирээд дорхноо цээжлээд хичээлдээ хоцрогдолгүй хийж чаддаг. Мөн гадаадын орноор аялж, тэдний соёлтой танилцах өвөрмөц санагддаг. Хамгийн гоё нь тэмцээндээ сайн орчхоод дэлгүүр хэсэж өөрийгөө шагнах байдаг даа.

-Өдөрт хэчнээн цаг  бэлтгэл хийдэг вэ. Бэлтгэл хийхэд юу хамгийн чухал байдаг вэ?

            -Тэмцээнтэй үед ямар зэрэглэлийн тэмцээнээс шалтгаалж бэлтгэлийн цаг уртасдаг. Дэлхийн аваргад өдөрт 12-оос олон цагийн бэлтгэл шаардагддаг. Иймд тэсвэр хатуужил цаанаасаа суудаг. Хамгийн гол нь бэлтгэлээ чанартай хийх хэрэгтэй.

-Тэмцээнд оролцохдоо сэтгэл зүйгээ хэрхэн бэлддэг вэ. Юунд хамгийн их анхаардаг вэ?

              -Хийдэг үзүүлэлтээ хийхийг маш их анхаардаг. Сэтгэл санаагаа тогтворжуулж аль болох эерэг зүйл бодохыг хичээдэг. Хэрвээ нэг төрлөө муу хийвэл дараагийнхаа өмнөхөөсөө аль болох сайн хийхийг эрмэлздэг.

-Амжилт гаргахад чухал нөлөө үзүүлдэг багш, гэр бүлийнхээ талаар ярихгүй юу?

              -Бэлтгэлд ихэнх цагаа зарцуулдаг тул ээж, аав гэрийнхэн минь арын ажлыг үргэлж зохицуулдаг. Мөн тэмцээнд явахад гарах бүхий л зардлыг гэрийнхэн минь гаргаж биднийгээ дэмждэг болохоор улам амжилтаа ахиулахад түлхэц болж өгдөг. Мөн н.Лхагвадорж багш биднийг үргэлж сэтгэлээсээ дэмжиж зааж, зөвлөдөг тул багшийнхаа итгэлийг алдахгүйн тулд тэмцээн бүрдээ хариуцлагатай оролцдог. Мөн шигшээ багийн дасгалжуулагч багш нар н.Сэнгэсамдан, н.Баасандорж нар оновчтой зөвлөгөө өгч тэмцээн бүрд олон жилийн туршлагаар нухацтай ханддаг нь их дэмжлэг болдог.

-Ихэртэйгээ хамтдаа ой хичээллэдэг шүү дээ. Хамтдаа хичээллэсэн учраас илүү их амжилт гаргасан гэж боддог уу?

               -Тийм ээ, бид хоёр хоорондоо их өрсөлддөг, гэхдээ цагаахан өрсөлдөөн байдаг л даа. Ихрүүд болохоор бие биеэсээ сайн болох гэж өрсөлдөх явц дундаа хоёулаа чадвартай тамирчид болсон байсан. Мөн тэмцээнд хамтдаа явахад хоорондоо зөвлөлдөх ярилцдаг. Хамтдаа гаргасан амжилт хамгийн сайхан байдаг даа.

-Цаашид ой тогтоолын спортоор хүрэх зорилго бий юү. Ирээдүйд өөрийгөө сорьж үзэхийг хүссэн төрөл бий юү?

                -Миний хувьд хамгийн дээд цол болох Олон улсын их мастер цол авахаар зорьж байгаа. Оюутны амьдралтайгаа хоршуулах нь надад сорилт шиг санагдаж байгаа.