ЦАХИЛЖ ЯВАА ГӨРӨӨС” КИНОНЫ ДЭЖИДЭЭС ЭХЛЭЭД ТАЙЗ, ДЭЛГЭЦИЙН ОЛОН САЙХАН ДҮРИЙН ЭЗЭН МУГЖ С.ӨЛЗИЙХҮҮ

2024-12-14, 360

Дэндүү гэмээр хүлцэнгүй, ууч сэтгэл, уужуу ухаантай, өрөвч зөөлөн тэр эмэгтэйг бодох бүрд сэтгэлийн дотор хөндүүр төрдөг билээ. Саяхны нэг амралтын өдөр хуучны монгол кинонуудаас нэгийг үзэхээр тогтоод, түүнтэй дахин “уулзав”. Энэ бол “Цахилж яваа гөрөөс” киноны Дэжид. Д.Батбаяр зохиолчийн энэ сайхан туужтай ахлах ангийн сурагч байхдаа анх танилцаж байлаа. Анхандаа “Яаж байгаа юм бэ” гэж Дэжидийг өмөөрч, “Ямар өөдгүй хүн бэ” гэж Дамбыг буруутгаж байв. Түүнээс хойш харин давтаж хэд уншихдаа илүүтэй зохиолын гүн рүү орж, дүрүүдийнх нь юу ч болж байсан нэгнээ хүндэтгэх гэгээн зан чанар, дотоод сэтгэлийн хүүрнэл нэг нэгээр тодорч, Д.Батбаяр зохиолч энэ зохиолыг хэчнээн нарийн бодож, боловсруулж, элэг зүрхнээсээ эгшээн бичсэн бүтээл вэ гэж биширдэг юм.

Харин энэ сайхан зохиолыг И.Нямгаваа найруулагч үзэгчдийн сэтгэлд ойртуулан уяж, дэлгэцнээ мөнхөлсөн. Зохиолын дүрүүдийг өөрсдийн авьяас, чадвараараа бүтээж, өдгөө хүртэл бидний сэтгэлд амьдруулж буй нь мэдээж уран бүтээлчид. "Цахилж яваа гөрөөс" зохиолыг уншихаар Дэжидтэй хамт Дамбыг харахаас зүрхшээж, өөрийнх нь амнаас сонсохоос нааш хэнд ч итгэхгүйгээр түүнд итгэж, сэтгэл нь сэмрэн өмөрч байсан ч гаднаа түүнийг нуун, хатуухан атлаа цаанаа нэг гоморхонгуй үгс Дамбад хэлж, анх нөхөртэйгээ танилцаж, уулздаг байсан сайхан үеийг нь дурсан, баярлаж, тэгснээ хоолой зангирам мэдрэмж төрдөг. Тэгвэл ийм нэг монгол эмэгтэйн дүрийг дэлгэцнээ МУГЖ С.Өлзийхүү амилуулсан билээ.

Сүүлийн жилүүдэд түүнийг бид “Нийслэл хүүхэн”, “Хэнд ч хэлээгүй нууц”, “Гангстерууд”, “Хиртээгүй сарнай”, “Бүтэн амьдрал”, “Нинжин сэтгэл”, “Ээжээ зорино” зэрэг киноны ээжийн дүрээр харж буй. Үр хүүхдийнхээ төлөө үргэлж санаагаа чилээж, тэдний төлөө юугаа ч өгөхөөс буцахгүй зүтгэдэг хүмүүс бол эцэг, эх. Тэгвэл тэр ээжийн дүрийг сэтгэлд дотноор, ойр бүтээж чаддагийг эдгээр дүрүүд нь гэрчилнэ. Анх сувилагчаар ажиллаж байсан охин хүсэл сонирхлоо даган Соёл урлагийн их сургуулийн кино драмын факультетыг драмын жүжигчний мэргэжлээр төгссөн байдаг. Анх жүжигчнээр шалгалт өгсөн талаар “1989 он. Багшийн дээд сургуулийн Кино драмын ангид хоёр жилд нэг удаа элсэлт авдаг байсан юм. Тэр жил 900 гаруй хүүхэд шалгалт өгсөн. Шалгалт өгөх гээд орсон чинь дандаа алдартай уран бүтээлчид сууж байлаа. “Говийн зэрэглээ” киноны Арсланд тоглодог Г.Доржсамбуу багш, Г.Ренчинсамбуу, Ц.Байгальмаа гээд л урлагийн томчууд.Миний ээлж болоход “Би сувилагчаар төгссөн. Гэхдээ жүжигчин болох хүсэлтэй” гээд өөрийгөө танилцуулсан чинь “За, дуулаадах” гэж байна. Тухайн үедээ их сандарсан ч дуунд дуртай, дуулах сонирхолтой байсныг хэлэх үү, чаддаг юмнаасаа эхэлсэн учраас өөртөө итгэлтэй болсон. Сүүлийн шалгаруулалтаар 15 хүүхэд авсны эхний гуравт нь шалгарч байлаа. Нэгт нь жүжигчин Л.Дэмидбаатар 15 оноогоор, хоёрт Д.Бямбацогт бид хоёр 14 оноогоор шалгарч нэг ангид орсон” гэж ярьжээ.

Сургуулиа төгсөөд Улсын драмын эрдмийн театрт ажиллаж, тайзнаа олон сайхан дүрийг амилуулсан. Энэ арван жилийн хугацаанд тэрбээр Борис Немцовын “Өглөөний тэнгэрийн одод” жүжгийн Лора, В.Шекспирийн “Ромео Жульетта”, Г.Лоркагийн “Хүслийн таранвай”, С.Маршакийн "Буудлын авхай" зэрэг олон жүжгийн гол болон туслах дүрийг бүтээсэн байдаг. Драмын театрт анх орж байсан тухайгаа “Манай ангиас Ж.Оюундарь, Л.Дэмидбаатар бид гурав Драмын театрт хуваарилагдсан юм. Биднийг очиход жүжигчин О.Энхтуул, И.Одончимэг нар театрт ажиллаад гурав, дөрвөн жил болчихсон байсан. Уг нь миний үе л дээ. Би сувилагчийн сургуулиа төгсөөд тэднийг дөрөвдүгээр курст байхад нь нэгдүгээр курст орж байсан юм. Нэг үеийн уран бүтээлчидтэйгээ ажиллаж байсан тэр үе хамгийн сайхан байсан. П.Цэрэндагва гуай, Д.Мэндбаяр эгч, Б.Цэрэнпагма эгч, С.Сарантуяа, Жаргалсайхан, Урнаа, Г.Мягмарнаран гээд л мундаг жүжигчид ажилладаг байлаа. Манай Доржсамбуу багш Ерөнхий найруулагч нь. Тэр жил манай ангийнхан зургадугаар сард төгсөх ёстой байсан чинь гэнэт гуравдугаар сард төгсөх болсон” гэдэг.

Ингэж драмын тайзнаа гялалзаж байхын сацуу дэлгэцнээ ч мөн “Хааны сүүлчийн хатан”, “Эзэнгүй айл”, “Ядуугийн зовлон”, “Бүтэлгүй новш” зэрэг 20 гаруй кинонд тоглосон нь өдгөө бидний үзэх дуртай дүрүүд. Овсгоо самбаа, ааль гоо дүрүүд түүнийх. Драмын театрт байхын зэрэгцээ мөн хошин урлагийн “Өнгөт инээд” продакшнд ч ажиллаж байгаад хошин урлагаа дагнах болсон байдаг. Ухаарал хайрласан олон сайхан номерыг ч тайзнаа тоглосон. Үндсэндээ тайз, дэлгэц, хошин урлагийн тайз гээд өөрийгөө сорих ямар л талбар байна тэнд чадварлагаар зогсож байдаг уран бүтээлч тэр юм. Одоо тэр уран бүтээлийнхээ хажуугаар мөн багш. Сурсан мэдсэнээ залуу хойч үедээ харамгүй зааж, урлагт залуу уран бүтээлчдийг бэлдэх ажилд хүч үзэж байгаа. Ийм л нэгэн уран бүтээлийн баялаг сантай, мэргэжилдээ үнэнч, юм юманд адтай, эрч хүч дүүрэн уран бүтээлч өнөөдөр ч олон сайхан дүр бүтээсээр явна.

ЦАХИЛЖ ЯВАА ГӨРӨӨС” КИНОНЫ ДЭЖИДЭЭС ЭХЛЭЭД ТАЙЗ, ДЭЛГЭЦИЙН ОЛОН САЙХАН ДҮРИЙН ЭЗЭН МУГЖ С.ӨЛЗИЙХҮҮ

АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.