• Өнөөдөр 2025-04-02

ТЭМДЭГЛЭЛ: НҮГЛИЙН ТОЙРОГ ЭХЭЛСЭН ЦЭГ ДЭЭРЭЭ ДУУСДАГ

2024-05-23,   940

          Зэлэм, Хангал хоёр хэмжээлшгүй их эд баялаг, хязгааргүй их аз жаргалыг амархан олно гэж эндүүрсэн. Хүн хүсэлдээ хэзээ ч амархан хүрдэггүй. Хяслыг давж, тийш үнэн гэгээнээр зүтгэж гэмээнэ хариуд нь ирдэг зүйл. Үүнийг мэдэхгүй яваа хоёр залуу. Мэдэх нь битгий гэл өнгөрүүлсэн амьдралдаа юуг буруу хийснээ ч мартсан. Алт эрдэнэс тэдний нүдийг сохолж, зөвхөн долоон овоонд хүрчихвэл л амьдрал сайхан болно гэсэн хэт гэнэн зорилго, зориг тэднийх байв. Гэвч үйлийн үр, хүн юу тарьна түүнийгээ хураана гэдгийг, ертөнц өөрөө там, диваажин, түүн доторх аз жаргал, баяр гуниг, гомдол цөхрөл, атаа хорсол, шунал тачаал, буян, нүгэлийн тойрог гэдгийг тэд мартаж. Үгүй бүр анхнаасаа тийм зүйлийг ухаараагүй ч байх.

          Тун энгийнээр бид алхам тутамдаа зөв амьдарч, сайн үйл хийж, гэгээн сайхныг дуулбал бусдаас сайн сайхныг л хариуд нь авч, “Амьдрах сайхан юм аа” гэж дуу алддаг. Харин муу үйл, муухай бүхний хариуд доромжлуулж, зовохдоо “Энэ амьдралаас түргэхэн явах сан” гэж адгадаг. Тун товчоор ийм л зүй тогтолтой юм. Үүнийг П.Дэлгэрбаяр найруулагч бидэнд “Тойрог” сэтгэхүйн аймшгийн төрлийн киногоороо харуулж байна. Мөн үхээд л бүх зүйл төгсдөггүй. Энэ ертөнцийн там, диваажингаас өөр ертөнцийн там, диваажин руу хүрч, нүгэл үйлдэж байгаад түүнийхээ хариуд шууд там руу илгээгддэгийг ч илэрхийллээ. Кинонд үхэхээс өмнөх үхсэний дараахыг ч ээлжлэн үзүүллээ. Тэр дундаа "Нүглийн тойрог эхэлсэн цэг дээрээ дуусдаг" гэдгийг дүр болоод үйл явдлаа тойруулан зурж байгаад дэлгэлээ. Үзэгчид ч тэр бүхнийг хамт тойроод ирэхдээ өөрсдийн муу, сайн үйл, нүгэл, буяныг нэгжлээ. Гарцаагүй энэ найруулагчийн бодол, шийдэл, найруулга энэ.

           Тэр угаас цаг хугацаагаар чөлөөтэй аялж, түүнийг бодол болон зүүдээр урагш, хойш хөдөлгөн ухрааж, буцааж, төгсгөлөөрөө эхэлж, эхлэлээрээ дуусдаг, ямар нэгэн тогтсон хэлбэр дараалалд захирагддаггүй, үзэгчдийн өмнө “бэлэн хоол” тавьж өгөхгүйгээр заавал гурил зууруулж, мах хэрчүүлж, ногоо арилгуулж өөрсдөөр нь хоолыг нь хийлгэдэг уран бүтээлч. Ингэж бүтсэн амтат “хоол” бол түүний бүтээл. “Бэлэн хоол” тавьж өгдөггүй гэдэг нь санаагаа амархан, сул чөлөөтэй илэрхийлэхгүй, үзэгчдийг төөрөгдүүлж, тэднийг дагуулан бодуулна. Юу өгүүлж байгаа нь тодорхой, санаа нь эхэндээ мэдэгдсэн атлаа үйл явдлаар дорвитойхон ч хөтлөхгүй явсаар дуусах кинонууд байдаг даа. Тэр харин тийм энгийнээс хэзээнээс холдон ангижирч, өнгөрсөн дэх дурсамж, ирэх ирээдүй, сэтгэц, сэтгэлтэй хамгийн ихээр “ноцолдож”, тэдгээрийг бүтээл бүрдээ мэтгэн оёдог найруулагч. Тийм нь ч Төрийн дайсан”, "Амьдрал төсөл”, “Дурлалын гэмт хэрэг”, “Найзууд”, “Илд цэцэг”, “Бууны сумыг буцааж болохгүй”, “95%” , “Зүүдний хүн 95” киногоор илэрсэн. Тэгвэл тэр нэмээд там, диваажин, бурхан, эд баялаг, хүсэл тачаалын талаар эрэн бэдэрч, түүнийг үзэгчдэд үзүүлэхийг зорьжээ, “Тойрог” киногоороо. Ажвал “Зүүдний хүн 95” дээр ч мөн алт эрдэнэсийн төлөө нэгнээ хөнөөж буй цэрэг эрсийн тухай өгүүлсэн бол энд харин эд баялагийг арай өөр зүйлстэй холбон илэрхийлсэн нь сонин байв. 

-ДИВААЖИН Л ГЭСЭН ҮГ-
 
           Цасан шуурганаар ууланд төөрсөн Зэлэм дулаан байшинд сэрнэ. Дуу аяласан үзэсгэлэнтэй эмэгтэй толины өмнө суух бөгөөд эргэн тойрноо ажвал Хангалтай хамт дайраад гарсан өнөөх хүйтэн байшин байх аж. “Чи хэн бэ” гэж асуух төдийд л цонхны цаана сүхний чимээ сонсогдож дүүгээсээ ч үзэсгэлэнтэй эгч. Тэд түүнд хамгийн амттай махыг шарж өгнө. Бүр болоогүй эгч нь түүнд шөнийн жаргалыг ч бэлэглэнэ. Эзгүй буйд ууланд энгийн тайван аж төрөх ер бусын үзэсгэлэнтэй, нууцлаг эгч, дүүсийн нам гүм амьдрал, тэндээс холгүй гүйхэд л дүүрэн алттай долоон овоо. Үүн шиг аз жаргал, олз омог гэж байх уу даа. Энэ бидний хүсээд, тэмүүлээд, шунаад байдаг бүхэн биш гэж үү. Сайхан эмэгтэйчүүд, барагдашгүй эд баялаг, амтат мах гээд. Тиймдээ ч Зэлэм Хангалд хандан “Эндээс холгүйхэн бидний очсон байшин байгаа. Тэнд эгч, дүү хоёр амьдардаг. Тэнд ёстой диваажин л гэсэн үг” гэнэ. Үнэхээр ийм амьдрал, хүн хүссэн бүхнийхээ дэргэд нь саадгүй ирэхэд диваажин шиг санагдахаас аргагүй. Ямар ч муу үйлгүй гэгээн сайхан амьдрахад ийм ирээдүй тосож магадгүй ч хүн ийм амьдралд алхаад л хүрчихдэг юм биш шүү дээ. Мөн хэн нэгэн бурхан бэлэглэж, түүнийх нь ард алтанд хүрэх газрын зураг байж байдаг тийм амар амьдрал ч биш. Энд ямар нэгэн учир заавал бий.
 
-ТАМ-
         Там бол диваажингийн эсрэг. Энд амттай хоол, сайхан эмэгтэй, алт аль нь байхгүй. Сайхан бүхэн нүдний өмнө харагдлаа ч хүрч болшгүй хол, тээртэй, дөнгөтэй, амаа оёулсан л байна. “Энэ юу болов, тэр хүн яагаад энэ бурхныг надад хямдаар зарав” гэж бодох сөхөөгүй Хангал, түүнийг лавлаж асуухгүй толгой дохиод л хамт явсан Зэлэм. Диваажин гэж бодсон ч там руу хамт алхан яваа. Хийсэн үйлийнхээ үрийг амсахаар яваа нь тэр. Даанч түүнийгээ мэдэхгүй. Хүн муу үйл хийсэн л бол хэзээ нэгэн цагт тамын хаалгыг татах, түүн рүү өөрсдөө алхан ирэх нь хууль. Тэд энэ удаад тэр хаалгыг татахдаа бурхнаар уриулан ирсэн. Ерөөсөө л энэ. Чойжил анчин тэднийг  “агнах” гэхдээ бурхнаар урхи тавьсан. Эд баялагт шунамхай өнөөх залуус уухайн тас л урхинд оролгүй яах вэ. Тэр тэдэнд өөрийн байгаа эзгүй буйд газрынхаа тухай тун тодорхой “Манай энд бурхан эзгүй газар” гэж, аврал гэж энд үгүй гэдгийг хэлсэн. Үнэхээр ч нэгэнт там болон хувирсан газар ямар бурхан байна гэж. Цааш харин тэднийг хэрхсэнийг киног үзээд өөрсдөө олж мэдэж, бүр илүүг эрж олоорой. 
 
        Юутай ч үзэгчийн хувьд энэ ертөнц бол там, диваажингийн тойрог. Зовлон, жаргал хоёр бол тэдний дүү. Харин дулаахан, аз жаргалтай диваажингийн хаалгыг татах уу, хүйтэн, өвтгөм, тэсэшгүй тамын хаалгыг татах уу гэдэг хүний сонголтоос л хамаарна. Тамын хаалга бурхны урилгатай ирж, түүнд хүрэх зам хязгааргүй мөсөн далай ч байж болох юм. Юутай ч ямар хэлбэрээр хэрхэн ирэхээс үл хамааран бид хийсэн үйлдлийнхээ хариуг авах нь л үнэн аж. Тиймээс нэгэнтээ нүгэл үйлдсэн бол огтхон ч эргэлзэж, эмээхгүйгээр хүлээн авч сурах хэрэгтэй шиг. 

ТЭМДЭГЛЭЛ: НҮГЛИЙН ТОЙРОГ ЭХЭЛСЭН ЦЭГ ДЭЭРЭЭ ДУУСДАГ
АНХААР! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд ergelt.mn хариуцлага хүлээхгүй.

Нийт сэтгэгдэл: 0
Шинэ мэдээ
Нийтлэлчид
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, VIII хороо, "Ардын эрх"-ийн байр, Гуравдугаар давхарт Эргэлт.мн редакц
7509-1188